Δημήτρης Γκαβέλας: “Δικηγόρος: ο μικρός, ο Μέγας”
Η μακρά περίοδος της μνημονιακής εποπτείας και η έλευση της πανδημίας με όσα δεινά προκάλεσαν στο χώρο της Δικαιοσύνης, απεργάστηκαν την αντίληψη περί αρνησιδικίας.
Η Δικαιοσύνη αποτελεί τον σταθερότερο πυλώνα επί του οποίου εδράζονται οι αξίες που συνθέτουν κάθε έννοια πολιτισμού. Όσοι υπηρετούμε την Δικαιοσύνη γνωρίζουμε και τα προβλήματά της. Οι ρίζες των προβλημάτων είναι βαθιές. Ακόμη και στα πρώτα έτη της παλιγγενεσίας η Δικαιοσύνη δεν ανέπνευσε ελεύθερα το οξυγόνο της ανεξαρτησίας. Προ της εποχής της μνημονιακής εποπτείας διαπιστώνονταν βραδείς ρυθμοί απονομής της. Η μακρά περίοδος της μνημονιακής εποπτείας και η έλευση της πανδημίας με όσα δεινά προκάλεσαν στο χώρο της Δικαιοσύνης, απεργάστηκαν την αντίληψη περί αρνησιδικίας. Όσοι επεδίωξαν την επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης μπορεί να είχαν (αν είχαν) αγαθούς σκοπούς, αλλά όσα νομοθέτησαν προς τούτο, στην πράξη απέτυχαν.
Για να επιτευχθεί η εύρυθμη και αποτελεσματική απονομή της Δικαιοσύνης θα πρέπει η πολιτεία να μην φεισθεί των αναγκαίων δαπανών για την επάνδρωση με τον απαιτούμενο αριθμό Δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων. Ειδικά σε ό,τι αφορά στους δικαστικούς υπαλλήλους το κενό μπορεί να καλυφθεί με επιτυχία και από το Δικηγορικό Σώμα που και την θεωρία γνωρίζει και την πράξη της Ποινικής και Πολιτικής Δίκης. Ο δικηγόρος μπορεί να χρησιμεύσει στην Δικαιοσύνη και στην Πολιτεία μέσω και της αναβάθμισης θεσμών σωφρονιστικής πολιτικής (υφ’ όρον απόλυση και αναστολή της ποινής με επιτήρηση) συντελώντας στον σωφρονισμό του παραβάτη. Η εισαγωγή περισσοτέρων υποθέσεων προς εκδίκαση αναντίλεκτα προκαλεί άγχος και στον Λειτουργό της Δικαιοσύνης που σε ορισμένες περιπτώσεις συνεπιφέρει ποιοτική έκπτωση στην απονομή της.
Η Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει σε:
- πλήρωση όλων των κενών οργανικών θέσεων σε όλες τις δικαιοδοτικές βαθμίδες της Δικαιοσύνης.
- δημιουργία και νέων οργανικών θέσεων λόγω της εγκληματικότητας και της εξ αυτής αύξησης της δικαστικής ύλης.
- Στην αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής και την άμεση εφαρμογή νέων τεχνολογιών στα δικαστήρια.
- δημιουργία ειδικών καταστημάτων (εντός ή και εκτός φυλακών) για τους προσωρινά κρατούμενους που, για πρώτη φορά, διατάσσεται ο εγκλεισμός τους, ώστε να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός τους με «βετεράνους του εγκλήματος».
- αύξηση του αριθμού των ανακριτών που δεν θα πρέπει να απασχολούνται σε οποιαδήποτε άλλα καθήκοντα πέραν του αυστηρώς ανακριτικού τους έργου.
- αυστηρότερη αντιμετώπιση των αδικημάτων σε βάρος της απονομής της δικαιοσύνης (ψευδής καταμήνυση, ψευδής κατάθεση, συκοφαντική δυσφήμηση).
- δραστικό περιορισμό του αριθμού των, αυθημερόν, εκδικαζομένων ποινικών υποθέσεων.
- μη απασχόληση των δικαστών της έδρας σε άλλα καθήκοντα κατά τη διάρκεια εκδικάσεως του πινακίου των υποθέσεων.
- εκ βάθρων εξυγίανση του σωφρονιστικού μας συστήματος με στόχο την κοινωνική επανένταξη του εγκληματία και την συμμετοχή του Δικηγόρου στην επιτήρηση μετά την έκτιση της ποινής και την υφ’ όρον απόλυση.
Ο υπερπληθωρισμός των δικηγόρων και η διαπιστούμενη συρρίκνωση της δικηγορικής ύλης είναι δύο μεγέθη που δεν πρέπει να παρορά ο Δικηγορικός Σύλλογος. Μοιραία προκαλούν οικονομική δυσχέρεια, κάμψη του υψηλού φρονήματος και της έμφυτης μαχητικότητας, με απόρροια την καθίζηση της ποιοτικής στάθμης των προσφερομένων δικηγορικών υπηρεσιών. Αυτό, όμως, έχει αντίκτυπο στην απονεμόμενη Δικαιοσύνη. Όποιος καθίσταται κυνηγός της επιβίωσης εγκλωβισμένος στην περιδίνηση των βιοτικών του αναγκών, κινδυνεύει να λησμονήσει τα ιδανικά που αιώνες τώρα υπηρετεί το Δικηγορικό Σώμα. Εσχάτως, χωρίς μάλλον να αντιληφθεί η πολιτεία τι πράττει, επιχείρησε να εξομοιώσει τον Δικηγόρο με τον έχοντα εμπορική ιδιότητα… Μα ο Δικηγόρος δεν είναι έμπορος, ούτε και επιχειρηματίας!
Ο χώρος του δικηγορικού λειτουργήματός δεν μπορεί να υποκύπτει στους αδυσώπητους, ανελέητους και ασφυκτικούς κανόνες της αγοράς. Ο Δικηγόρος δια του λόγου και της γραφής σφυρηλάτησε ιδέες (που ονομάστηκαν διακηρύξεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ενσωματώθηκαν σε συμβάσεις). Ο Δικηγόρος είναι φυσικός φρουρός της ζωής, της ελευθερίας, της τιμής, της περιουσίας του πολίτη. Ο δικηγόρος γεφυρώνει διαφορές (ενίοτε και μίση) και προσφέρει στην κοινωνική ειρήνη. Ο Δικηγόρος που επιζητεί βελτίωση ενασκήσεως του λειτουργήματος, επιδιώκει την αναβάθμιση που είναι προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία της Δικαιοσύνης και του δημοκρατικού πολιτεύματος. Προφανώς και δεν πρόκειται για «συντεχνιακές διεκδικήσεις».
Ο νέος εισέρχεται στο σώμα με όνειρα, απληροφόρητος για τις συνθήκες που θα αντιμετωπίσει. Οι υπερήλικες συνάδελφοι αδυνατούν να αποχωρήσουν, αναλογιζόμενοι τις πενιχρές συντάξεις. Συνταξιούχοι άλλων κλάδων αντιθέτως εισέρχονται στον χώρο. Τα προβλήματα των δικηγόρων είναι προβλήματα της Δικαιοσύνης και, άρα, της κοινωνίας. Το κύρος του δικηγόρου οφείλει να διαφυλαχθεί, όπως και η αξιοπιστία του σώματος στα μάτια του πολίτη. Οι διαχωρισμοί στο σώμα πρέπει να καταργηθούν. Αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί με συντονισμένες προσπάθειες του Δικηγορικού Συλλόγου, της πολιτείας και των ίδιων των δικηγόρων. Είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπισθεί το τεράστιο πρόβλημα του πληθωρισμού των δικηγόρων, που δεν αποτελεί μόνο μάστιγα κατά του δικηγορικού σώματος αλλά και κατά της ίδιας της κοινωνίας, αφού από τις υπηρεσίες του δικηγόρου εξαρτάται η ζωή, η ελευθερία, η τιμή, η περιουσία του πολίτη. Οι διαρκώς μειούμενες αμοιβές εξαιτίας του ανταγωνισμού, η έγερση αγωγών και υποβολή μηνύσεων παντελώς αβασίμων κλονίζουν την εμπιστοσύνη του κοινού προς το λειτούργημα και προκαλούν δυσμενή σχόλια.
Ο Δικηγορικός σύλλογος δεν μπορεί a priori να αντιδικεί με την εξουσία. Ο Δικηγορικός Σύλλογος οφείλει να προβάλει πάντοτε τεκμηριωμένες προτάσεις απαλλαγμένες από μαξιμαλισμούς που υπηρετούν μικροκομματικές σκοπιμότητες. Προέχει η δικηγορική ταυτότητα. Η εκάστοτε εξουσία θα αντιληφθεί με αυτό τον τρόπο ότι το περήφανο σώμα των δικηγόρων γνωρίζει να διαλέγεται με φρόνηση και σοβαρότητα. Θα συνειδητοποιήσει επίσης ότι γνωρίζει και να μάχεται και να κερδίζει τις μάχες που δίδει. Η πολιτεία οφείλει να στέρξει στο δίκαιο αίτημα για μείωση του ΦΠΑ. Η αντίληψη περί ελεύθερης αγοράς σε πλαίσιο αθέμιτου ανταγωνισμού που η πολιτεία επιβάλλει (ας επιζήσει μόνον, όποιος καταφέρει) δεν είναι μόνον ανάλγητη αλλά και επικίνδυνη. Ο Δικηγόρος δεν είναι ένας οποιοσδήποτε επαγγελματίας. Είναι κατά κύριο λόγο λειτουργός. Η δικαστική εξουσία πρέπει να αντιμετωπίζει τον Δικηγόρο ως πολύτιμο, φυσικό και άμεσο συνεργάτη της. Δεν επιτρέπεται η διοίκηση της Δικαιοσύνης να συμπεριφέρεται προς τον δικηγόρο σαν ξένο σώμα προς την Δικαιοσύνη.
Καλώ τους δικηγόρους των Αθηνών σε συσπείρωση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αναλογιζόμενοι ότι αυτά είναι και προβλήματα της κοινωνίας. Δημοκρατία χωρίς Δικαιοσύνη δεν λέγεται Δημοκρατία. Δικαιοσύνη χωρίς δικηγόρους δεν λέγεται Δικαιοσύνη. Αλλά και δικηγόροι χωρίς κύρος και ανεξαρτησία δεν είναι Δικηγόροι.
*Ο Δημήτρης Γκαβέλας είναι δικηγόρος, υποψήφιος σύμβουλος ΔΣΑ με το “ενιαίο ψηφοδέλτιο”
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr