ΕΔΔΑ για θέματα μετοίκησης: Σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας οι δικαστικές αποφάσεις οφείλουν να αγνοούνται από το κράτος

Μία διαφορετική εκδοχή παρουσιάζει το ΕΔΔΑ, από αυτή του ελληνικού δικαστηρίου, κρίνοντας πως ακόμη και μετά τη δικαστική απόρριψη μετοίκησης βίαιου πρώην συζύγου υπήρξε παραβίαση της ιδιωτικής ζωής της ενάγουσας. Και είναι σαφές – όπως λέει- πως το κράτος υποχρεούται σε αναζήτηση λύσης σε θέματα ενδοοικογενειακής βίας ακόμα και με αντίθετες δικαστικές αποφάσεις.

Η προσφεύγουσα με τα τρία παιδιά της, θύματα βίαιης συμπεριφοράς του αλκοολικού πρώην συζύγου της, επιδίωξε δικαστικά τη μετοίκησή του από την κοινή κατοικία που τους είχε παραχωρηθεί από το κράτος. Τα εγχώρια Δικαστήρια απέρριψαν την αξίωση της, κρίνοντας ότι δεν υπήρχε βάσιμος λόγος επιβολής ενός τέτοιου ακραίου μέτρου.

Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι με την απόρριψη του αιτήματος μετοίκησης οι εγχώριες δικαστικές αρχές δεν προέβησαν σε ολοκληρωμένη ανάλυση της κατάστασης και του κινδύνου μελλοντικής ψυχολογικής και σωματικής βίας που αντιμετώπιζαν η  προσφεύγουσα και τα παιδιά της και ότι δεν έχει επιτευχθεί δίκαιη ισορροπία μεταξύ όλων των ανταγωνιστικών ιδιωτικών συμφερόντων αυτής και του πρώην συζύγου της. Σημείωσε επιπλέον ότι η διαδικασία διήρκεσε 2 χρόνια, κατά τα οποία η προσφεύγουσα και τα παιδιά της παρέμειναν σε κίνδυνο περαιτέρω ενδοοικογενειακής βίας.

Το Δικαστήριο του Στρασβούργου θεώρησε ότι οι απορριπτικές για την μετοίκηση αποφάσεις των εθνικών δικαστηρίων, δεν πρέπει να απαλλάσσουν τις εθνικές αρχές από το καθήκον τους να εκτιμήσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας με σκοπό την αναζήτηση κατάλληλης λύσης.

Σε σχόλιο του echrcaselaw.gr επισημαίνεται πως είναι σημαντική η απόφαση αυτή του Στρασβούργου. Πολύ χρήσιμες και ωφέλιμες χαρακτηρίζει για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας δύο σημαντικές σκέψεις της απόφασης.

Κατά το ΕΔΔΑ σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας:

α) τα δικαιώματα των δραστών δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τα δικαιώματα των θυμάτων, ιδίως όταν αφορά την σωματική και ψυχολογική τους ακεραιότητα και β) ακόμα και μετά την έκδοση δικαστικών αποφάσεων που δεν αναγνωρίζουν την ενδοοικογενειακή βία ή δεν τιμωρούν τον φερόμενο θύτη, το κράτος έχει θετική υποχρέωση να βρει κατάλληλη λύση για τον τερματισμό αυτής της βίας.

Η ιστορία της υπόθεσης

Σύμφωνα με την απόφαση του ΕΔΔΑ, η κα Levchuk από την Ουκρανία παντρεύτηκε τον O.L. το 2006. Απέκτησαν τρίδυμα το 2007,  τους αναγνωρίστηκε  δικαίωμα στέγασης και τους παραχωρήθηκε διαμέρισμα από το τοπικό συμβούλιο. Η σχέση τους επιδεινώθηκε επειδή ο O.L. έπινε πολύ, ξεκινούσε καυγάδες και παρενοχλούσε και απειλούσε αυτήν και τα παιδιά, μερικές φορές καταφεύγοντας σε σωματική βία. Ο γάμος τους λύθηκε το 2015 και της δόθηκε η επιμέλεια των παιδιών. Ο Ο.L. συνέχισε να ζει όμως στο ίδιο διαμέρισμα.

Ο εκφοβισμός και η βία συνεχίστηκαν, με αποτέλεσμα η αστυνομία να παρέμβει σε πολλές περιπτώσεις και οι κοινωνικές υπηρεσίες συνέταξαν έκθεση η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά βρίσκονταν σε απόγνωση. Ο Ο.L. κατηγορήθηκε, αλλά ποτέ δεν καταδικάστηκε για ενδοοικογενειακή βία.

Δεδομένου ότι η κατάσταση δεν είχε βελτιωθεί, η προσφεύγουσα σύμφωνα με το ΕΔΔΑ κίνησε διαδικασία το 2016 βάσει του άρθρου 116 του Στεγαστικού Κώδικα  που προέβλεπε τη δυνατότητα μετοίκησης φιλοξενούμενων  από κοινωνικές δομές για συστηματική  κακή συμπεριφορά.

Όπως, όμως, αναφέρει τα εθνικά δικαστήρια απέρριψαν τελικά το αίτημά της το 2018. Παρόλο που αναγνώρισαν  ότι ο O.L. «έπρεπε να αλλάξει τη στάση του», δεν διαπίστωσαν ότι η άσχημη συμπεριφορά του ήταν συστηματική και θεωρήθηκε ότι δεν υπήρχαν λόγοι για ένα τόσο ακραίο μέτρο όπως η μετοίκηση του.

Το ΕΔΔΑ επισήμανε το γεγονός ότι «οι αρχές, οι οποίες γνώριζαν καλά την κατάσταση, παρενέβησαν σε μεμονωμένα περιστατικά σε πολλές περιπτώσεις. Λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, το εσωτερικό δίκαιο και τις εξηγήσεις της κυβέρνησης, το Δικαστήριο εκτίμησε ότι η αστική αγωγή ήταν, καταρχήν, ικανή να αποκαταστήσει την ουσία της καταγγελίας της προσφεύγουσας, αν και δεν είναι εμφανές ότι θα μπορούσε να έχει ένα άμεσο αποτέλεσμα. Το κύριο ζήτημα για το Δικαστήριο στην παρούσα υπόθεση ήταν επομένως να καθοριστεί αν η απόφαση αυτή επέτυχε δίκαιη ισορροπία μεταξύ των διακυβευόμενων ανταγωνιστικών συμφερόντων.

Το Δικαστήριο επισήμανε το γεγονός ότι οι αρχές, οι οποίες γνώριζαν καλά την κατάσταση, παρενέβησαν σε μεμονωμένα περιστατικά σε πολλές περιπτώσεις. Λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, το εσωτερικό δίκαιο και τις εξηγήσεις της κυβέρνησης, το Δικαστήριο εκτίμησε ότι η αστική αγωγή ήταν, καταρχήν, ικανή να αποκαταστήσει την ουσία της καταγγελίας της προσφεύγουσας, αν και δεν είναι εμφανές ότι θα μπορούσε να έχει ένα άμεσο αποτέλεσμα. Το κύριο ζήτημα για το Δικαστήριο στην παρούσα υπόθεση ήταν επομένως να καθοριστεί αν η απόφαση αυτή επέτυχε δίκαιη ισορροπία μεταξύ των διακυβευόμενων ανταγωνιστικών συμφερόντων» καταλήγει.

ΠΗΓΗ : echrcaselaw.gr

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr