Η ώρα της υπηρεσιακής κυβέρνησης – Ποιος ανώτατος δικαστής θα αναλάβει πρωθυπουργός

Στο… κενό έπεσε η πρώτη διερευνητική εντολή, την οποία πήρε το μεσημέρι της Δευτέρας ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως αρχηγός του πρώτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια σε υπηρεσιακή κυβέρνηση που θα αναλάβει δικαστικός λειτουργός.

Όπως είχε προαναγγείλει από την πρώτη στιγμή της μετάβασης του στο Προεδρικό Μέγαρο, ο αρχηγός της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης μετά από επικοινωνία που είχε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, την ενημέρωσε ότι καταθέτει τη διερευνητική εντολή που έλαβε για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Μετά την εξέλιξη αυτή, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα δεχθεί σήμερα, 23 Μαΐου στις 11, τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ Αλέξη Τσίπρα, προκειμένου να του αναθέσει τη δεύτερη διερευνητική εντολή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 37 παρ. 2 του Συντάγματος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2023 ΕΔΩ

Επί της ουσίας αυτό σημαίνει πως θα λάβει τη διερευνητική εντολή ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος όμως για να σχηματίσει κυβέρνηση βάσει του εκλογικού αποτελέσματος θα πρέπει να κατορθώσει συνεργασία με ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ, προκειμένου να υπάρξει ο απαιτούμενος αριθμός των τουλάχιστον 151 εδρών.

Πρακτικά, αυτό δεν είναι όπως έχουν αποτυπωθεί οι προθέσεις των κομμάτων εφικτό, οπότε με τη σειρά του θα παραδώσει σε σύντομο χρονικό διάστημα και αυτός την εντολή που θα περάσει στα χέρια του Νίκου Ανδρουλάκη.

Ούτε, όμως, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις για διαμόρφωση κυβέρνησης συνεργασίας, γεγονός που εκ των πραγμάτων οδηγεί στα επόμενα βήματα την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Όπως προβλέπεται, στην περίπτωση που οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν και δεν διαφαίνεται ότι μπορεί να προκύψει κυβέρνηση, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει στο Προεδρικό Μέγαρο τους αρχηγούς όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων που έχουν προκύψει από τις εκλογές, για τη διερεύνηση του σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής.

Εάν και αυτή η προσπάθεια αποδειχθεί άκαρπη, τότε η κυρία Σακελλαροπούλου θα επιδιώξει το σχηματισμό υπηρεσιακής Κυβέρνησης ευρύτερης αποδοχής από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια νέων εκλογών.

Το ερώτημα λοιπόν είναι Μαρία Γεωργίου, Ιωάννης Σαρμάς ή Ευαγγελία Νίκα; Ποιος από τους προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας θα αναλάβει τη θέση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού της χώρας;

Υπηρεσιακή κυβέρνηση: Φαβορί ο Ι. Σαρμάς

Όπως έγραψε το dikastiko.gr, σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, φαβορί φαντάζει ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Γιάννης Σαρμάς, ο οποίος είναι και ο αρχαιότερος πρόεδρος Ανωτάτου Δικαστηρίου. Τυπικά δεν έχει κλειδώσει τίποτα, ούτε προφανώς θα μπορούσε, αλλά αυτή είναι η πιθανότερη εκδοχή.

Οι πρόεδροι των Ανωτάτων Δικαστηρίων και συνεπώς υποψήφιοι υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί, είναι :

-Η Μαρία Γεωργίου πρόεδρος του Αρείου Πάγου (επιλέχθηκε το 2021 εισήχθη στο σώμα το 1983),

-Η Ευαγγελία Νίκα πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας (επιλέχθηκε το 2022 εισήχθη στο σώμα το 1983) και

-Ο Ιωάννης Σαρμάς πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (επιλέχθηκε τον Νοέμβριο του 2019 εισήχθη στο σώμα το 1987).

Παρότι γράφεται κατά κόρον πως είθισται να επιλέγεται ο αρχαιότερος (όπου και πάλι διίστανται οι απόψεις αν αυτό αφορά τον χρόνο εισόδου στο δικαστικό σώμα ή τον χρόνο ανάληψης των καθηκόντων του/της προέδρου) το άρθρο 37 του Συντάγματος δεν θέτει περιορισμούς αρχαιότητας ή άλλες προϋποθέσεις για το ποιος από τους 3 προέδρους θα αναλάβει την ευθύνη της υπηρεσιακής κυβέρνησης.

eurokinissi

Τι ορίζουν οι διατάξεις

O Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει τον Πρωθυπουργό και, με πρότασή του, διορίζει και παύει τα λοιπά μέλη της Kυβέρνησης και τους Yφυπουργούς.

Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.

Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.

Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, εντολή σχηματισμού Kυβέρνησης ή διερευνητική εντολή σε αρχηγό κόμματος, αν το κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. H πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Bουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Bουλή η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής.

Υπηρεσιακή κυβέρνηση: Δικαίωμα άρνησης; – Ποιοι δικαστικοί υπηρέτησαν

Ένα ερώτημα, που και κατά το παρελθόν έχει τεθεί, είναι η τυχόν δυνατότητα του Προέδρου ενός εκ των Ανωτάτων Δικαστηρίων, που καλείται να σχηματίσει υπηρεσιακή κυβέρνηση, να αποποιηθεί τη σχετική πρόταση. Κατά την κρατούσα άποψη, η αποδοχή της εντολής από τον ανώτατο δικαστικό λειτουργό συνιστά υπηρεσιακό καθήκον που του επιβάλλεται από το Σύνταγμα.

Η ιδιάζουσα κατάσταση της ανάθεσης της πρωθυπουργίας της υπηρεσιακής κυβέρνησης σε δικαστικό λειτουργό έγκειται στο ότι αυτή διενεργείται μέσα σε κλίμα πολιτικής έντασης (αφού έχει προηγηθεί μια σειρά ατελέσφορων διερευνητικών εντολών και προσπαθειών συγκρότησης κυβέρνησης) και κατά συνέπεια αναλαμβάνει υπό αυτές τις συνθήκες την οργάνωση και την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών.

Ανάλογες υπηρεσιακές κυβερνήσεις με επικεφαλής δικαστή τα τελευταία χρόνια, είχαμε το 2012 και το 2015 υπό τους Παν. Πικραμμένο (τότε πρόεδρο του ΣτΕ) και Βασιλική Θάνου (τότε προεδρο του Αρείου Πάγου). Βέβαια και οι δυο προηγούμενοι υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί (Πικραμμένος, Θάνου) στη συνέχεια είχαν πολιτική διαδρομή. Ο μεν κ. Πικραμμένος που επελέγη στο ενδιάμεσο των εκλογών του 2012 διετέλεσε μέχρι σήμερα αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΝΔ, η δε Βασιλική Θάνου που ορίστηκε στο ενδιάμεσο των εκλογών του 2015, διατέλεσε επικεφαλής του νομικού γραφείου του Αλέξη Τσίπρα.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr