Ημερίδα με τίτλο: “Ελληνική Γλώσσα, Επιστήμες και Πολιτισμός” στο Πανεπιστήμιο Καΐρου

Το Πανεπιστήμιο Καΐρου σε συνεργασία με το Διιδρυματικό Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας «Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση» στις 7/6/2022 πραγματοποίησαν στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου τη Διεθνή Εκπαιδευτική Ημερίδα με τίτλο: «Ελληνική Γλώσσα, Επιστήμες και Πολιτισμός».

Την ημερίδα παρακολούθησαν καθηγητές Έλληνες και Αιγύπτιοι καθώς και οι φοιτητές της Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Καΐρου.

Η ημερίδα ξεκίνησε με τον χαιρετισμό από τον Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Καΐρου Prof. S h e r i f Shahin . Προσφώνηση έγινε από τον Ομότιμο Καθηγητή του Τμήματος της Νεοελληνικής Φιλολογίας, πρώην Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής και πρώην αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου του Καΐρου, Prof. M. H a m d y Ibrahim. Προσφώνηση πραγματοποίησε ο  Πρόεδρος του Τμήματος της Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Καΐρου , Prof. H i s h a m Darwish.

Χαιρετισμό απεύθυνε η Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της Διδακτικής της , και Διευθύντρια του Διιδρυματικού Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΔΠΜΣ) του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας «Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση»,Prof. Γεωργία (Τζίνα) Καλογήρου.

Το πρόγραμμα της ημερίδας ξεκίνησε με την ομιλία της η κ. Βασιλική Νικητοπούλου, Καθηγήτρια του Τμήματος Νεολληνικής Φιλολογίας Πανεπιστήμιο του Καΐρου) με θέμα «Η άνθηση της Αλεξανδρινής ποίησης στις αρχές του 20ου αιώνα». Η κ. Νικητοπούλου αναφέρθηκε στα  ίχνη της παρουσίας των Ελλήνων στην Αίγυπτο που χάνονται μέσα στους αιώνες. Τα άξια έργα τους, συνέβαλαν τόσο στην οικονομική ευρωστία τους όσο και στην μεγάλη πνευματική και πολιτιστική παραγωγή. Από τα μέσα του 19ου αιώνα, ο πληθυσμός των Ελλήνων στην Αλεξάνδρεια, ξεπερνούσε τις 400.000 και αυτό οδήγησε στην ανάγκη δημιουργίας των ελληνικών κοινοτήτων. Η Αλεξάνδρεια αναγορεύθηκε σε πνευματικό κέντρο των Ελλήνων της Αιγύπτου, έχοντας το μεγαλύτερο μέρος της πνευματικής δραστηριότητας. Οι Έλληνες στην Αλεξάνδρεια μεταξύ άλλων, ιδρύουν και συλλόγους, εφημερίδες, φιλολογικά περιοδικά και βιβλιοπωλεία. Στις αρχές του 20ου αιώνα, τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισε η Ελλάδα από τους βαλκανικούς πολέμους και την έναρξη του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, οδήγησε πολλούς Έλληνες να αναζητήσουν εργασία στην Αλεξάνδρεια και παράλληλα να έρθουν σε επαφή με αλεξανδρινούς πνευματικούς ανθρώπους και να δημιουργήσουν την λογοτεχνική σχολή της Αλεξάνδρειας. Στα φιλολογικά περιοδικά της Αλεξάνδρειας, το μεγαλύτερο μέρος κατείχε η ποίηση. Έτσι γνωρίζουμε τους αλεξανδρινούς ποιητές και το έργο τους με πρωτεργάτη τον Κωσταντίνο Καβάφη. Επίσης αναφέρθηκε σε τρεις πολύ σπουδαίους αλεξανδρινούς ποιητές τον Νίκο Σαντορινιό, τον Γλαύκο Αλιθέρση, Πέτρο Μάγνη, και τον Τίτο Μαλάνο που έζησαν και εκφράστηκαν ποιητικά στην Αλεξάνδρεια.

Εν συνεχεία τον λόγο πήρε η κ. Ευαγγελία Νικηφόρου, Φιλόλογος ΠΕ02 μεταπτυχιακή φοιτήτρια ΔΔΠΜΣ Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής ΕκπαίδευσηςωΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστημίο Αθηνών & Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με θέμα «Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση», η οποία αναφέρθηκε στα εξής: Η Ρητορική δεν είναι απλά μία ειδίκευση, ένα πεδίο ερευνητικής ενασχόλησης ή ένα αντικείμενο μαθητικής ή παιδευτικής σπουδαιότητας. Η ρητορική δεν είναι μία «εξωκόσμια» κατασκευή. Η ρητορική είναι ένας τρόπος να μιλάς, να διαλέγεσαι με τους ανθρώπους, να ακούς, να διατυπώνεις σωστά επιχειρήματα ,να διαμορφώνεις άποψη και να έχεις το σθένος να την εκφράσεις δημόσια με επιτηδειότητα και ικανότητα. Είναι να μπορείς να θέλεις να καταλαβαίνεις τους άλλους. Για αυτό και η ρητορική ,όταν δεν κακοποιείται για αλλότριους λόγους, φέρνει τους ανθρώπους κοντά και φιλιώνει τους λαούς. Συμπεραίνουμε επομένως ότι η αξία της είναι τιτάνια και για την εκπαίδευση: αν ο σκοπός είναι και θα πρέπει σίγουρα να είναι -να φωτίσει τα μυαλά και να ετοιμάσει τους ηγέτες του αύριο, τότε, ναι η ρητορική έχει πολλά να προσφέρει.

Η κ. Γεωργία Καλογήρου, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και η κ. Βάσω Οικονομοπούλου, Δρ. Νεοελληνικής Φιλολογίας Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα “Αιγύπτοιο διηπετέος ποταμοίο”: Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος και η ταξιδιωτική λογοτεχνία [Σκαραβαίος ο ιερός, η Αίγυπτος (Ίκαρος, 1950)] αναφέρθηκαν στα εξής: Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, προσωπικότητα πολύπλευρα δημιουργική, υπηρέτησε τα ελληνικά γράμματα για περισσότερο από μισό αιώνα καλλιεργώντας ευδόκιμα όλα τα είδη του λόγου: ποίηση, αφήγηση, κριτική, δοκίμιο, ταξιδιωτική εντύπωση. Η σχέση του με το ταξιδιωτικό είδος της λογοτεχνίας παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς το ταξίδι αποτελεί για τον Παναγιωτόπουλο από τη μια ορμέμφυτη ανάγκη και πρωτεϊκή παρώθηση και από την άλλη τρόπο κοινωνικής ζωής που εξωτερικεύεται και προβάλλεται ως σύνθεση αισθητικής και πνευματικής διεργασίας. Εξέτασαν στην ομιλία τους το έργο της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας του Παναγιωτόπουλου με τίτλο Σκαραβαίος ο ιερός, η Αίγυπτος, που εκδόθηκε το 1950 από τις εκδόσεις Ίκαρος. Ο συγγραφέας, με αφορμή το ταξίδι του στην Αίγυπτο, Κάιρο και Αλεξάνδρεια, για μια σειρά διαλέξεων τον χειμώνα του 1948-1949, αποτυπώνει τις κυριότερες μορφές (μνημειακές ή ζωντανές) της σύγχρονης και της παλιάς Αιγύπτου σε μια αφήγηση γλαφυρή που εκφράζει το γνήσιο ψυχικό βίωμα. Ο Παναγιωτόπουλος αναδεικνύεται σε έναν σπουδαίο θεωρητικό του ταξιδιού, ο οποίος ζωντανεύει στο χαρτί την εικόνα και το ήθος των χώρων, σε μια διαδρομή που αρχίζει από την Αρχαιότητα και φτάνει στις μέρες του ταξιδιού. Η Ιστορία συμπυκνωμένη και εμπειρικά δοσμένη περνά μέσω της εικόνας και του συναισθήματος και όχι μέσα από την στείρα γνώση.

Η κ. Τίνα Χρηστίδη, Φιλόλογος, Υποψήφια Διδάκτωρ Παιδαγωγικού Τμήματος Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα :« Η πουτίγκα της Χαρίκλειας: μυρωδιές, εικόνες και ήχοι του μητρικού σύμπαντος της Χαρίκλειας Καβάφη- και μια γλωσσολογική υπόθεση» επικεντρώθηκε στο τετράδιο συνταγών της μητέρας του Κωνσταντίνου Καβάφη, Χαρίκλειας, που εκδόθηκε το 2003 από τις εκδόσεις Ερμής, σε επιμέλεια Μανόλη Σαββίδη. Το τετράδιο συνταγών της Χαρίκλειας Καβάφη αποτελεί τόσο μοναδικό οικογενειακό κειμήλιο, όσο και πολύτιμο τεκμήριο του κοινωνικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος που εξέθρεψε τον ποιητή. Τέλος, εξετάζονται οι γλωσσικές επιρροές και προσμείξεις που απαντώνται στις συνταγές υπό το πρίσμα της αναζήτησης της Αλεξάνδρειας ως κοιτίδας επώασης του ιδιαίτερου καβαφικού ιδιώματος.

Στη συνέχεια πήρε τον λόγο η κ. Heba Mohamed Reda Φοιτήτρια του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστήμιου του Καΐρου για την ανάγνωση του ποιήματος «όσο μπορείς» του Κωνσταντίνου Καβάφη στα αραβικά.

Η κ. Γκουντέτσιου Αικατερίνη Δασκάλα, ΠΕ70, Φοιτήτρια Δ.Δ.Π.Μ.Σ.: «Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση», και η  κ. Γκουντέτσιου Σταυρούλα Σχολική Νοσηλεύτρια με θέμα «Το σύγχρονο εικονογραφημένο παραμύθι και η εκπαιδευτική του αξιοποίηση σε ελληνικό σχολείο της Αιγύπτου» αναφέρθηκαν στα εξής: Το εικονογραφημένο παραμύθι έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά κάθε αναγνώστη και φέρνει αναμνήσεις χαράς και νοσταλγίας. Πρόκειται για ένα λογοτεχνικό είδος με συνεχή εξέλιξη και διαχρονικότητα. Στην εισήγηση αναδείχθηκε η  αξία του σύγχρονου ελληνικού εικονογραφημένου παραμυθιού, ως μέσου ψυχαγωγίας αλλά και διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας σε σχολείο της Αιγύπτου με στόχο την πολύπλευρη πνευματική καλλιέργεια των μαθητών. Τη σπουδαιότητα του εν λόγω λογοτεχνικού είδους επιβεβαιώνει με το έργο του ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας Ευγένιος Τριβιζάς, στον οποίο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά. Με κεντρικό πυρήνα το έργο του «Η Δόνα Τερηδόνα και το μυστικό της γαμήλιας τούρτας», επιχειρείται η δημιουργία εκπαιδευτικού σεναρίου συνδιδασκαλίας Δασκάλου και Σχολικού Νοσηλευτή για μαθητές μέσης σχολικής ηλικίας της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, με δυνατότητα προσαρμογής σε άλλες ειδικότητες εκπαιδευτικών και σε άλλη βαθμίδα εκπαίδευσης. Γίνεται σύνδεση του παραμυθιού με το βίωμα, ώστε οι μαθητές να βελτιώσουν τις δεξιότητες πρόσληψης και παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου στα ελληνικά, να καλλιεργήσουν το λογοτεχνικό τους ενδιαφέρον και να αξιοποιήσουν τα νοήματα που στοχεύουν στην ανάπτυξη υγιεινών συνηθειών.

Η κ. Αικατερίνη Φραγκάκη, Δικηγόρος Παρ’Αρείω Πάγω με μεταπτυχιακό στο Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου University of Westminister Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια από το Υπουργείο Δικαιοσύνης & Νομική Σύμβουλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών με θέμα «Η γλώσσα της δικαιοσύνης στη λογοτεχνία, στην ποίηση και στη ζωή», επικεντρώθηκε στη σύνδεση της δικαιοσύνης με την ποίηση , την λογοτεχνία και την ζωή.  Η γλώσσα της δικαιοσύνης είναι ορατή στη λογοτεχνία και στη ποίηση, ενώ αντίστοιχα η λογοτεχνία και η ποίηση χρησιμοποιείται από τους νομικούς για την απονομή της δικαιοσύνης. Έχουν εκπονηθεί πολλές μελέτες για τη σύνδεση τους και πράγματι έχει αποδειχθεί η άρρηκτη και διαχρονική σχέση τους. Ας δώσουμε αρχικά έμφαση στο γεγονός ότι τεράστιος είναι ο αριθμός των λογοτεχνικών και ποιητικών έργων που αναφέρονται στη δικαιοσύνη. Οι αξίες του δικαίου και της δικαιοσύνης ,οι νόμοι, οι νομικές πράξεις ,τα εγκλήματα,η τιμωρία αλλά και τα πρόσωπα της δικαιοσύνης όπως οι δικαστές και οι δικηγόροι κατακλύζουν τα θεατρικά και λογοτεχνικά κείμενα και έργα. Η σύνδεση αυτή ξεκινά από την Αρχαία Ελλάδα, καθώς η έννοια του δικαίου ήταν παρούσα στο σύνολο των τραγωδιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις το δίκαιο ήταν εκείνο που στο τέλος της τραγωδίας φέρνει τη κάθαρση, καθώς εν τέλει επικρατεί με καθηλωτικό τρόπο. Το δίκαιο αποτελεί μία υψηλή μορφή ρητορικής τέχνης επειδή επιδιώκει να πείσει ή να εξαναγκάσει οπότε πολλές δικαστικές αποφάσεις, αλλά και δικόγραφα δικηγόρων βρίθουν λογοτεχνικών αρετών και στοιχείων και ως τούτου μπορούν να μελετηθούν με όρους ρητορικών σχημάτων.

Ο κ. Παναγιώτης Τζαμαργιάς, Σκηνοθέτης, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό (Ε.Ε.Π.),  Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα: Η περίπτωση της πρωτοπόρου θεατρικά Μαρίας Π. Μηχανίδου με το έργο της: «Νέα Εφεύρεσις Γάμου» (1881). Η περίπτωση της Μαρίας Μηχανίδου της πρώτης ελληνίδας μυθιστοριογράφου με τα Φάσματα της Αιγύπτου (1875), η οποία αποτέλεσε την αφορμή για τη δεκαπεντάχρονη έρευνα «προϊστορίας» της γυναικείας γραφής στην Ελλάδα της Σοφίας Ντενίση. Στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για τη γνωστοποίηση του έργου της Mηχανίδου, η θεατρική ομάδα του Γιώργου Γαλάντη «Xορίκιος» ανέβασε το έργο της Nέα Eφεύρεσις Γάμου τον Nοέμβριο του 1994. Στo πρόγραμμα της παράστασης δημοσιεύτηκε το κείμενό της «Mαρία Π. Mηχανίδου. Mια πρωτοπόρος της γυναικείας λογοτεχνίας μας», καθώς και το πλήρες κείμενο του έργου. Η συγγραφέας Μαρία Μηχανίδου έζησε και δημιούργησε στα μεγάλα κέντρα της διασποράς του 19 ου αιώνα και η κωμωδία της Νέα Εφεύρεσις Γάμου, γραμμένη το 1881 είναι το αρτιότερο έργο της που διαδραματίζεται στο Κάιρο και αναδεικνύει περίτρανα την κωμική της  φλέβα. Η ανακοίνωσή μου επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο θεατρικό έργο που πιθανότατα να μην είδε τότε το φως της Σκηνής, αλλά να αντιμετωπίσθηκε ως ανάγνωσμα με τη μορφή θεατρικού αναλογίου,όπως συνηθιζόταν στα γνωστά φιλολογικά σαλόνια της Αιγύπτου.

Εν συνεχεία έγινε ανάγνωση από τους φοιτητές κ. Γεωργία Ζώρα, τον Κωνσταντίνο Αντωναρόπουλο, την κ. Μελίνα Νάκα και την κ. Μιράντα Νάκα από την κωμωδία της Μαρίας Μηχανίδου : «Νέα Εφεύρεσις των αποσπασμά Γάμου» .

Η κ. Doaa Salim Πτυχιούχος Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Καΐρου παρουσίασε ένα ολιγόλεπτο Αιγυπτιακό φιλμ με ελληνικούς υπότιτλους με τον τίτλο : «The rumor of love» σε σκηνοθεσία Fatin Abdel Wahab και με πρωταγωνιστή τον Αιγύπτιο ηθοποιό Omar Sherif.

Τέλος ο κ. Κωνσταντίνος Αντωναρόπουλος μεταπτυχιακός φοιτητής ΔΔΠΜΣ του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας «Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση» «Ένας αυθόρμητος λόγος: Η παραγωγή μιας ομιλίας αυθόρμητου λόγου». Η παραγωγή μίας ομιλίας αυθόρμητου λόγου φαντάζει δύσκολη υπόθεση. Με μοναδικό εφόδιο ένα μόνο λεπτό σκέψης και με εργαλείο το νου, καλούμαστε να παράγουμε λόγο άρτιο ,δομημένο ,με συνοχή που να εμπνέει και να κρατά το κοινό σε ενδιαφέρον και σε εγρήγορση.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr