Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2024

Ανδρέας Λοβέρδος: “Λέω ναι ρητά, δυνατά και ανοικτά στην ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων”

Με μία φράση που είχε χρησιμοποιήσει ως εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στην αναθεώρηση του Συντάγματος το 2019 περιγράφει σε άρθρο του στο dikastiko.gr το πολιτικό σκηνικό σχετικά με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας. «Το ζήτημα της ίδρυσης μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων αποτελεί ένα είδος λυδίας λίθου για να αποσαφηνιστεί ποιοι είναι πραγματικά προοδευτικοί σε αυτή την χώρα, σε πολιτικό επίπεδο» λέει ο πρώην υπουργός.  

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Ανδρέας Λοβέρδος: “Λέω ναι ρητά, δυνατά και ανοικτά στην ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων” (ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ/EUROKINISSI)

«Πραγματικά είναι μεγάλη ευκαιρία για μας να πάρουμε αποφάσεις που συμβαδίζουν με την εποχή μας, να διαβούμε ξεπερασμένους ιδεολογικούς ρουβίκωνες, να κάνουμε ριζοσπαστικές τομές και να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο λειτουργίας της ανώτατης εκπαίδευσης που θα είναι συμβατό με τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα και του ελληνικού λαού και της Ελληνικής Δημοκρατίας».

Με αυτά τα λόγια και με τη συναίνεση στην αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος περί ίδρυσης μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων είχα κλείσει την ομιλία μου ως τότε εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στην Αναθεώρηση του Συντάγματος της προτείνουσας Βουλής το 2019. Ανάλογη ήταν και η τοποθέτησή μου στην αναθεωρητική Βουλή λίγους μήνες αργότερα όπου πάλι ως εισηγητής του ΠΑΣΟΚ υποστήριζα ότι «το ζήτημα της ίδρυσης μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων αποτελεί ένα είδος λυδίας λίθου για να αποσαφηνιστεί ποιοι είναι πραγματικά προοδευτικοί σε αυτή την χώρα, σε πολιτικό επίπεδο. Ποιοι πιστεύουν στον εκσυγχρονισμό και την πρόοδο. Ποιοι ενθαρρύνουν και στηρίζουν την ελευθερία της πρόσκτησης της γνώσης και ποιοι είναι προσκολλημένοι σε παρωχημένα ιδεολογικά απολιθώματα».

Σήμερα, που το θέμα τίθεται ξανά, δεν κάνω ούτε βήμα πίσω από αυτές τις εκπεφρασμένες από καιρό θέσεις. Η άποψή μου είναι διαχρονική και απολύτως στέρεη. Λέω ναι ρητά, δυνατά και ανοικτά στην ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα και αν ήμουν στη Βουλή προφανώς θα ψήφιζα ναι επί της αρχής. Και ειλικρινά παρατηρώ με μεγάλη πολιτική περιέργεια εκείνους που για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα αλλάζουν θέση. Κι ακόμη αναρωτιέμαι, ποιοι δεν θέλουν εισαγόμενους φοιτητές στα πανεπιστήμιά μας; Φοιτητές που θα αυξήσουν τα έσοδα των ιδρυμάτων. Όσοι δεν το θέλουν, είναι η ώρα να μας το πουν. Και να το πάμε και αντίστροφα; Ποιοι δεν έχουν πρόβλημα με τους εξαγόμενους φοιτητές; Ποιοι δεν ενοχλούνται με τα παιδιά που εξαναγκάζονται σε μετανάστευση; Γιατί πρέπει ένα ελληνόπουλο που απέτυχε στις πανελλαδικές εξετάσεις να μην έχει τη δυνατότητα να σπουδάσει στη χώρα του και να πρέπει να μεταναστεύσει υποχρεωτικά;

Σε ό,τι τώρα αφορά το κρίσιμο συνταγματικό ζήτημα τα επιχειρήματα είναι δύο και είναι ακλόνητα. Αν πρόκειται για δημόσια πανεπιστήμια όπως τα κατανοούμε στην Ελλάδα με πολύ μεγάλη άνεση ιδρύονται με βάση το άρθρο 28 του Συντάγματος. Αν πάλι δεν πρόκειται για τέτοιου είδους, τότε νομοτελειακά το άρθρο 16 του Συντάγματος θα ερμηνευθεί με βάση το ενωσιακό δίκαιο όπως ερμηνεύτηκε από τη νομολογία του δικαστηρίου της ΕΕ. Το δικαστήριο αυτό θεωρεί την εκπαίδευση υπηρεσία και ως εκ τούτου μπορεί να διακινηθεί σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ που είναι η ελεύθερη διακίνηση προσώπων, κεφαλαίων και, όπως στην προκειμένη περίπτωση συμβαίνει, υπηρεσιών.

Καταληκτικά επισημαίνω, λοιπόν, ότι η ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων μπορεί να προχωρήσει χωρίς να προσκρούει σε συνταγματικές διατάξεις και ότι έχουμε χάσει πάρα πολλά προσπαθώντας να επιχειρηματολογήσουν οι πολέμιοι από την μια και να πείσουμε οι συμφωνούντες με αυτό το βήμα από την άλλη. Όσο εμείς διασταυρώνουμε τα πολιτικά μας ξίφη η παιδεία, οι μαθητές που τελειώνουν το λύκειο, οι γονείς και μια σειρά από άλλους εμπλεκομένους ταλαιπωρούνται και αγωνιούν. Κάποτε, και το συγκράτησα, ο Μπάρακ Ομπάμα μιλώντας για τη χώρα του είχε πει «ότι ένα από τα στοιχεία που κάνουν την Αμερική πραγματικά εξαιρετική, είναι το υψηλό σύστημα εκπαίδευσής της («Our higher education system is one of the things thatmakes America exceptional. There’s no place else that has the assets we do when it comes to higher education. People from all over the world aspire to come here and  study here. And that is a good thing»).

Με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο δεν τελειώνει απλώς μία χρόνια πολιτική διαμάχη. Γίνεται κάτι σημαντικότερο: οι νέοι μας αποκτούν περισσότερες ευκαιρίες για ακαδημαϊκή εκπαίδευση όπως συμβαίνει παντού στον δυτικό κόσμο και οι πολιτικοί με τη στάση τους αποφασίζουν αν είναι ή όχι «τόσο τραγικά αυτοδίδακτοι…».

*Του Ανδρέα Λοβέρδου, Καθηγητή Πανεπιστημίου, Δικηγόρου, πρ. Υπουργού

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ