«Η Πατρίδα μας τιμά σήμερα τον Πρωθυπουργό που έκανε πράξη την ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη και σφράγισε ανεξίτηλα τη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου. Το ΠΑΣΟΚ αποχαιρετά το δεύτερο ιστορικό του ηγέτη μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Ο πολιτικός κόσμος της χώρας γίνεται φτωχότερος, καθώς έχασε μια σπουδαία προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας που εμπλούτιζε δημιουργικά και με ορθό λόγο τον δημόσιο διάλογο.
Αγαπημένε μου Πρόεδρε,
Με βαθιά συγκίνηση θυμάμαι το μικρό βιβλιαράκι που μου δώρισε σε μια από τις πρώτες μας συζητήσεις, μια έκδοση του Ομίλου Αλέξανδρου Παπαναστασίου που είχες ιδρύσει με άλλους ανήσυχους δημοκράτες αγωνιστές στα χρόνια της νιότης σου. Με έκανες κοινωνό της πολιτικής σκέψης σου και των ιδανικών με τα οποία αγωνιζόμουν ενάντια στη συντήρηση και τη μοιρολατρία.
Όποιος από εσάς διαβάσει εκείνο το κείμενο θα αντιληφθεί ότι ο Κώστας Σημίτης δεν έδινε μάχες τακτικής. Είχε εντοπίσει από νωρίς τις ιστορικές ρίζες των παθογενειών του κράτους και είχε διαμορφώσει το πολιτικό όραμα για την υπέρβασή τους.
Γι’ αυτό και ήταν διαρκής η πάλη του Προέδρου μας απέναντι στον πελατειασμό, τα στερεότυπα και τα κατεστημένα που καθήλωναν την κοινωνία και τη δημοκρατία. Με δημιουργικές ρήξεις, πολλές φορές κόντρα στο ρεύμα, έκανες πράξη την Ελλάδα της εθνικής αυτοπεποίθησης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εξωστρέφειας. Γι αυτές τις αξίες αγωνίστηκες από τα μετεμφυλιακά χρόνια, τα χρόνια της χούντας, αλλά και αργότερα στη μεταπολίτευση, μέσα από το ΠΑΣΟΚ.
Συσπείρωσε μια μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία γύρω από το πολιτικό όραμα του εκσυγχρονισμού, δίνοντας του όμως ξεκάθαρα προοδευτικό περιεχόμενο, όπως πιστοποιεί το έργο σου πολύ πριν οι λέξεις χάσουν το πραγματικό τους νόημα. Υποστήριζες ότι καμιά μεταρρύθμιση δεν είναι πολιτικά ουδέτερη.
Ως αριστερός με σοσιαλδημοκρατικές ιδέες, όπως αυτοχαρακτηρίζεται. Πίστευες ότι η πραγματοποίηση του εκσυγχρονισμού δεν αποτελεί απλώς μια τεχνοκρατική διαδικασία, αλλά συνεπάγεται κινητοποίηση και κοινωνικό αγώνα. Ο πολίτης σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να έχει αξία και να είναι συμμέτοχος. Αλλιώς καμιά μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να αντέξει μακροπρόθεσμα.
Η σημασία των παραπάνω θέσεων καταδείχτηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, μια κρίσης βεβαίως, για την οποία έγκαιρα και με τόλμη είχες προειδοποιήσει από το βήμα της Βουλής το 2008. Το έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ την περίοδο 1996 2004 συνδέθηκε με μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της σύγχρονης Ελλάδας.
Ο Κώστας Σημίτης υπήρξε ο καταλληλότερος ηγέτης σε μια εποχή ραγδαίων μεταβολών και τεράστιων προκλήσεων. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είχε εισέλθει σε ανεπίστρεπτη πορεία, ενώ η εντεινόμενη παγκοσμιοποίηση απαιτούσε επεξεργασμένο σχέδιο από τα εθνικά κράτη, ώστε να μην βυθιστούν ολόκληρες κοινωνίες στην παρακμή.
Ο πολιτικός που έλεγε λίγα άλλα σχεδίαζε και έπραττε πολλά, ενώ σε εκείνη την εποχή τα χέρια του με τον ελληνικό λαό στο δρόμο της σύγκλισης με τις πιο ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης. Τα επιτεύγματα της κυβέρνησής του είναι εθνικά, είναι σταθμοί στην ιστορία του τόπου. Η είσοδος της Ελλάδας στο ευρώ και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση με άλυτο το Κυπριακό.
Θέλω πραγματικά σήμερα να αναλογιστεί ο Ελληνισμός ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις εις βάρος μας με τις τουρκικές επιδιώξεις για διχοτόμηση του νησιού, αν αυτός ο διορατικός ηγέτης δεν είχε σχεδιάσει και ολοκληρώσει αυτή τη μεγάλη εθνική επιτυχία; Ο Κώστας Σημίτης λοιπόν, ήταν συνδιαμορφωτής της ιστορίας, όχι επικοινωνιακό παρακολούθημα της. Ισότιμος συνομιλητής των ισχυρότερων ηγετών του κόσμου, που πάντα ήξερε να κερδίζει με την αξιοπιστία και τον ρεαλισμό του.
Εξέφραζε διακριτή άποψη στη βάση των δικών του πιστεύω, όπως έκανε αγωνιζόμενος για μια αυτοδύναμη Ευρώπη των λαών, ακόμα και αντί τασσόμενος στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, κάτι που κάποιοι έχουν ξεχάσει σήμερα. Το 2004 άφησε την Ελλάδα πιο αισιόδοξη και πιο ισχυρή από ποτέ. Η επιτυχημένη προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν απόδειξη ότι η χώρα, όταν διαθέτει ηγεσία με σχέδιο, μπορεί να αναδείξει τον καλύτερό της εαυτό.
Η σημαντικότερη όμως παρακαταθήκη που αφήνει είναι το όραμά του για διαρκή κοινωνική σύγκλιση με τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Πίστευε βαθιά ότι η Ελλάδα δεν είναι καταδικασμένη στην υστέρηση. Ας φανταστούμε λοιπόν πώς θα ήταν η πατρίδα μας σήμερα χωρίς τα μεγάλα έργα υποδομών τη γέφυρα Ρίου Αντιρρίου, την Εγνατία Οδό, το Μετρό, την Αττική Οδός, το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος και πολλά άλλα.
Σταθερές του προτεραιότητες ήταν το ισχυρό κοινωνικό κράτος, η στήριξη του κόσμου της εργασίας και η συνετή δημοσιονομική πολιτική. Έδωσε πνοή στα δημόσια πανεπιστήμια όλης της χώρας, στήριξε τη δημόσια υγεία με έντεκα νέα νοσοκομεία και εφάρμοσε μόνιμες κοινωνικές παρεμβάσεις, όπως το ΕΚΑΣ και τη Βοήθεια στο Σπίτι. Προήγαγε τον θεσμικό εκσυγχρονισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης με τη συνταγματική κατοχύρωση των ανεξάρτητων αρχών, την ίδρυση των ΚΕΠ και την προώθηση πλήθους μεταρρυθμίσεων που βελτίωσαν τη ζωή των πολιτών.
Γιατί εν τέλει, ο πραγματικός προοδευτικός εκσυγχρονισμός είναι ολόπλευρη. Δεν σημαίνει μόνο οικονομική πρόοδο. Σημαίνει ταυτόχρονα ενίσχυση των θεσμών, σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναβάθμιση και όχι υποβάθμιση του κράτους δικαίου. Σημαίνει διαφάνεια και υπευθυνότητα στη λήψη των αποφάσεων, δίκαιο μέρισμα στην ανάπτυξη και όχι διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Πραγματικός εκσυγχρονισμός σημαίνει ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα που στηρίζει τον κόσμο της εργασίας.
Αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την περιφερειακή ανάπτυξη και όχι για την πελατειακή τους νομή από ισχυρά συμφέροντα. Αυτή ακριβώς είναι η πολιτική παρακαταθήκη του Κώστα Σημίτη, η οποία αποτελεί διαρκές κοινωνικό ζητούμενο και πολιτική πυξίδα του Κινήματός μας.
Αγαπημένε μας Πρόεδρε, πορεύτηκες με ένα σπάνιο πολιτικό ήθος στη δημόσια παρουσία σου. Πάντα παρών στις μεγάλες μάχες της παράταξης. Η ακεραιότητα, η θεσμικός τητα και η μεθοδικότητα σου έγραψαν ιστορία. Ανήκεις πλέον στο πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών, σε μια εποχή που το διεθνές δίκαιο, η φιλελεύθερη δημοκρατία και η κοινωνική συνοχή απειλούνται.
Σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί όπως εσύ, αποτελούν φάρους για όλους εμάς που μοιραζόμαστε τις ίδιες πολιτικές πεποιθήσεις. Αλλά και στην προσωπική σου ζωή υπήρξες υπόδειγμα σεμνότητας και απλότητας. Πάντοτε διακριτικά, χωρίς τυμπανοκρουσίες, χωρίς ηθικολογίες. Ήσουν το πολιτικό αντίδοτο στην αλαζονεία της εξουσίας. Μας έδειξες ότι πολλά που φαίνονται ανέφικτα είναι στο χέρι μας να τα πετύχουμε. Ότι ένας διαφορετικός δρόμος απέναντι στη συντήρηση είναι εφικτός. Αυτόν τον προοδευτικό πατριωτισμό υπηρέτησες σε όλη σου τη διαδρομή. Σήμερα η Ελλάδα υποκλίνεται σε έναν από τους μεγαλύτερους ηγέτες της σύγχρονης ιστορίας της.
Αιωνία σου η μνήμη, αγαπημένε μας Πρόεδρε. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις πολυαγαπημένες σου κόρες, Φιόνα και Μαριλένα, και στη συνοδοιπόρο της ζωής σου, Δάφνη Σημίτη».
