Κυβερνητική πρωτοβουλία για διεύρυνση ωραρίου των δικαστηρίων; Τι διδάσκει η ιστορία και πως μπορεί να εφαρμοστεί

Ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης: Πιθανότατα, μαζί με κάποια επίσης “κλισέ” της νεότερης Ελλάδος, αποτελεί την δέσμευση κάθε κυβέρνησης των τελευταίων δεκαετιών. Μια δέσμευση που προσκρούει, τελικά, στην πραγματικότητα, αφού η χώρα κατατάσσεται σε ιδιαίτερα χαμηλές θέσεις στους ρυθμούς απονομής δικαιοσύνης ή επίλυσης διαφορών. Γεγονός αντιαναπτυξιακό, αντιεπενδυτικό και προφανώς αντικοινωνικό. Προεκλογικά ο Κυρ. Μητσοτάκης έθεσε ως ένα απο τα προτάγματα την αλλαγή ταχύτητας της Δικαιοσύνης και ήδη μια γεύση θα πάρουμε αύριο το βράδυ, όταν ο νέος υπουργός Γιώργος Φλωρίδης θα ανέβει στο βήμα της Βουλής να αναγνώσει τις προγραμματικές δηλώσεις του υπουργείου του.

Ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης: Διευρυμένο ωράριο;

Ένα απο τα θέματα που ενδεχομένως θα απασχολήσει το επόμενο διάστημα, είναι η πιθανή πρόθεση να επεκταθεί το ωράριο λειτουργίας των δικαστηρίων από τις 3 μ.μ. που είναι σήμερα στις 5 μ.μ. Η εκτίμηση είναι πως προφανώς θα οδηγήσει στην εκδίκαση περισσοτέρων υποθέσεων. Άλλωστε είναι – πιθανόν- η πιο “αγαπημένη” πρόταση υπουργών Δικαιοσύνης και δικαστών του ανωτέρου βαθμού ως αντίβαρο στις υπέρμετρες καθυστερήσεις στα δικαστήρια. Η σκέψη εν πολλοίς είναι απλή: Περισσότερες ώρες, περισσότερες δίκες κάθε μέρα, λιγότερες καθυστερήσεις. Είναι έτσι τα πράγματα;

Απλοϊκά θα απαντήσει κάποιος πως είναι , αν και το πρόβλημα των καθυστερήσεων είναι πολυπαραγοντικό. Και κυρίως πριν απαριθμήσει κάποιος αυτούς που αντιτίθενται (π.χ δικαστικούς υπαλλήλους) καλό θα είναι να απαριθμήσει κάποιες παραδοχές: Όπως π.χ την ξεκάθαρη υποστελέχωση της Δικαιοσύνης, που παρά τις προσπάθειες του Κώστα Τσιάρα (που ξεπάγωσε προσλήψεις) παραμένει μεγάλο πρόβλημα.

Υπάρχει πεδίο συνεννόησης;

Τη σκέψη είχε διατυπώσει ο μέχρι το 2022 , εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασίλης Πλιώτας σε μια παλαιότερη ομιλία του στην Ένωση Δικαστών Εισαγγελέων. Εκεί αναφερόμενος στο ζήτημα των καθυστερήσεων μίλησε για προβλήματα που δεν είναι ούτε τωρινά, ούτε μόνο θέμα δικαστικής δυσλειτουργίας όσο πολιτικής ατολμίας:

freepik

“Παραπέμπω, για να ξεφύγω και από το πεδίο των θεωρητικών αναφορών, ενδεικτικά και μόνο σε δύο χαρακτηριστικές αστοχίες – προβληματικές στην ποινική διαδικασία που η επιτυχής αντιμετώπισή τους θα απομείωνε την ένταση του φαινομένου: Η πρώτη, προβληματική, έχει σχέση με την πολυσυζητούμενη διεύρυνση του ωραρίου συνεδριάσεων των ποινικών δικαστηρίων. Επιμήκυνση των συνεδριάσεων έστω και για τρεις (3) ώρες και μαθηματικώς εκτιμούμενη, θα απορροφούσε αξιόλογο αριθμό ποινικών υποθέσεων. Η πολιτεία θα πρέπει, να υποβληθεί στη σχετική δαπάνη για τις υπερωρίες και να καλύψει τις κενές οργανικές θέσεις των δικαστικών γραμματέων”, είπε στη γενική συνέλευση της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, με δεύτερο στοιχείο αναφοράς την “κατάργηση” του ενδιάμεσου σταδίου της ανακριτικής διαδικασίας και ακροατηρίου με την εμπλοκή του δικαστικού συμβουλίου. Όμως το σημαντικό στην αποστροφή του εμπειρότατου εισαγγελικού λειτουργού άλλο: “Υπερωρίες και πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων δικαστικών υπαλλήλων”.

Κόκκινη γραμμή

Στο αντίποδα του σχετικού ερωτήματος είναι οι δικαστικοί υπάλληλοι και (για διαφορετικούς λόγους) οι δικηγόροι: Το «ωράριο γραμματέα» (08.00 -15.00) θεωρείται από τους δικαστικούς υπαλλήλους ως μια εξαιρετικά σημαντική κατάκτηση αφού μέχρι το 1987, τα Δικαστήρια δίκαζαν ως αργά τη νύχτα ή τα ξημερώματα. Τότε υπήρξαν μέχρι και δίκες δικαστικών υπαλλήλων που δικάστηκαν (και αθωώθηκαν) επειδή τήρησαν “ωράριο”. Το θέμα δεν επανήλθε μια και δυό, αλλά πολλές φορές π.χ το 2007 όταν η κυβέρνηση (της ΝΔ) επιχείρησε να επεκτείνει το ωράριο κατά μία ώρα.

Το 2012 ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτ. Παπαϊωάννου επιχείρησε διεύρυνση του ωραρίου των δικαστηρίων κατά δύο ώρες, γεγονός που έμεινε πρακτικά ανεφάρμοστο. Χαρακτηριστικά τότε η ΟΔΥΕ ανέφερε πως «δεν επιτρέπεται σε κανένα θεσμικό όργανο του κράτους να μας υποχρεώνει να εργαζόμαστε πέραν του νομίμου ωραρίου μας για το οποίο μας προσφέρεται (έστω και πενιχρός) μισθός, να εργαζόμαστε ως γραμματείς έδρας στα Αυτόφωρα, ως γραμματείς ανακριτών και τα Σάββατα ή τις αργίες. Η «καλή πίστη μας εξαντλήθηκε και από την 1η Μαρτίου, αν κάτι δεν αλλάξει με δική σας πρωτοβουλία και ευθύνη ως θεσμικών οργάνων, θα τηρούμε αυστηρά και απαρέγκλιτα το ωράριο που λήγει στις 15.00».

Το 2018 ο τότε Υπουργός Δικαιοσύνης (της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ) είχε «βάλει στο τραπέζι» σε συζήτηση με μέλη του Προεδρείου του ΔΣ της ΟΔΥΕ την πρόταση για επέκταση του ωραρίου κατά δύο ώρες. Ουδέποτε εφαρμόστηκε…

Οι δικηγόροι

Από την πλευρά τους οι δικηγόροι είναι μεν αντίθετοι να πάει το ωράριο έως τις 5 μμ αλλά δεν θα έχουν αντίρρηση να επεκταθεί έως τις 4 μμ. Με την επισήμανση βέβαια να μη εξαντλείται αυτή η επιπλέον ώρα σε ισόχρονη διακοπή για αναψυχή των δικαστών συνθέσεων.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr