“Μπλόκο” στην εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης: Νόμιμη η αναστολή παράδοσης εάν υπάρχει ενδεχόμενο κινδύνου της υγείας του εκζητούμενου

Σε μία απόφαση-σταθμό για την εφαρμογή που πρέπει να ακολουθεί το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης προχώρησε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ). Σύμφωνα με αυτήν δίνει τη δυνατότητα τα κράτη να εξετάζουν το ενδεχόμενο άρνησης εφαρμογής εντάλματος, σε περίπτωση που συντρέχει ενδεχόμενο έκθεσης του εκζητούμενου σε κίνδυνο της υγείας του.

«Εάν η παράδοση ενός σοβαρά ασθενούς προσώπου ενδέχεται να το εκθέσει σε κίνδυνο απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης ο οποίος δεν μπορεί να αποκλειστεί εντός εύλογου χρόνου, η αρχή εκτέλεσης δεν δύναται να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Το ΔΕΕ υπενθυμίζει ότι «οι αρχές της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της αμοιβαίας αναγνώρισης έχουν θεμελιώδη σημασία στο δίκαιο της Ένωσης, η δε αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης αποτελεί τον «ακρογωνιαίο λίθο» της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις».

Ως εκ τούτου, σημειώνει πως «αφενός, οι δικαστικές αρχές εκτέλεσης μπορούν να αρνηθούν την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης μόνο για λόγους που απορρέουν από την απόφαση-πλαίσιο και, αφετέρου, η άρνηση εκτέλεσης έχει προβλεφθεί ως εξαίρεση, η οποία πρέπει να ερμηνεύεται στενά».

Στο πλαίσιο αυτό τονίζει, όμως, ότι «όταν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρηθεί, βάσει αντικειμενικών στοιχείων, ότι η παράδοση του εκζητουμένου ενδέχεται να εκθέσει σε πρόδηλο κίνδυνο την υγεία του, η δικαστική αρχή εκτέλεσης μπορεί, κατ’ εξαίρεση, να αναστείλει προσωρινώς την παράδοσή του».

Freepik

Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης: Αναστολή εκτέλεσης

Επομένως, κατά το ΔΕΕ «σε περίπτωση κατά την οποία η δικαστική αρχή εκτέλεσης, υπό το πρίσμα των αντικειμενικών στοιχείων που διαθέτει, έχει σοβαρούς και αποδεδειγμένους λόγους να πιστεύει ότι η παράδοση του εκζητουμένου, ο οποίος πάσχει από σοβαρή ασθένεια, θα τον εξέθετε σε πραγματικό κίνδυνο σημαντικής μείωσης του προσδόκιμου ζωής του ή ταχείας, σημαντικής και μη αναστρέψιμης επιδείνωσης της κατάστασης της υγείας του, η αρχή αυτή υποχρεούται να αναστείλει την παράδοση. Στην περίπτωση αυτή, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις, η δικαστική αρχή εκτέλεσης πρέπει να ζητήσει από τη δικαστική αρχή έκδοσης του εντάλματος την παροχή κάθε πληροφορίας για τις συνθήκες υπό τις οποίες πρόκειται να διωχθεί ή να κρατηθεί ο εκζητούμενος. Εάν ο ως άνω κίνδυνος μπορεί να αποκλειστεί λόγω των εγγυήσεων που παρέσχε η δικαστική αρχή έκδοσης, τότε το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης πρέπει να εκτελεστεί».

Και καταλήγει: «Είναι εντούτοις δυνατόν, υπό εξαιρετικές περιστάσεις, η δικαστική αρχή εκτέλεσης, λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες που παρέσχε η δικαστική αρχή έκδοσης του εντάλματος, να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, αφενός, σε περίπτωση παράδοσης στο κράτος μέλος έκδοσης, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης του εκζητουμένου και ότι, αφετέρου, ο κίνδυνος αυτός δεν μπορεί να αποκλειστεί εντός εύλογου χρόνου. Στην περίπτωση αυτή, η δικαστική αρχή εκτέλεσης οφείλει να αρνηθεί να εκτελέσει το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης. Αντιθέτως, εάν ο εν λόγω κίνδυνος μπορεί να αποκλειστεί εντός εύλογου χρόνου, πρέπει να συμφωνηθεί νέα ημερομηνία παράδοσης με τη δικαστική αρχή έκδοσης του εντάλματος».

freepik

Το ιστορικό της υπόθεσης

Στις 9 Σεπτεμβρίου 2019, το πλημμελειοδικείο Ζαντάρ (Κροατία) εξέδωσε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης του E. D. L., κατοίκου Ιταλίας, με σκοπό την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του στην Κροατία. Κατόπιν ψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης, το αρμόδιο για την εκτέλεση του εν λόγω εντάλματος σύλληψης εφετείο του Μιλάνου διαπίστωσε ότι ο E. D. L. έπασχε από ψυχωσική διαταραχή η οποία απαιτούσε φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική αγωγή και ότι υπήρχε σοβαρός κίνδυνος αυτοκτονίας σε περίπτωση φυλάκισης.

Το δικαστήριο αυτό έκρινε, αφενός, ότι η εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης θα διέκοπτε τη θεραπευτική αγωγή του E. D. L. και θα συνεπαγόταν επιδείνωση της γενικής κατάστασης της υγείας του, με ενδεχομένως εξαιρετικά σοβαρές συνέπειες, ή ακόμη και αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας.

Το εφετείο του Μιλάνου διαπίστωσε, αφετέρου, ότι οι ιταλικές διατάξεις περί μεταφοράς της απόφασης-πλαισίου για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης στην εσωτερική έννομη τάξη δεν προβλέπουν ότι λόγοι υγείας αυτού του είδους μπορούν να αποτελέσουν λόγο άρνησης της παράδοσης.

Ως εκ τούτου, υπέβαλε στο ιταλικό Συνταγματικό Δικαστήριο ερώτημα όσον αφορά τη συνταγματικότητα των διατάξεων αυτών. Το ιταλικό Συνταγματικό Δικαστήριο υπέβαλε αίτηση προδικαστικής αποφάσεως στο ΔΕΕ, εκτιμώντας ότι η υπόθεση δεν αφορά μόνον τη συμβατότητα των εν λόγω διατάξεων με το ιταλικό Σύνταγμα, αλλά και την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης που μεταφέρθηκε στην εσωτερική έννομη τάξη με τις διατάξεις αυτές.

Δεδομένου δε ότι δεν προβλέπεται η άρνηση παράδοσης του εκζητουμένου στην περίπτωση που αυτός πάσχει από χρόνια πάθηση ενδεχομένως αόριστης διάρκειας, το ΔΕΕ ρωτήθηκε με ποιον τρόπο μπορεί να αποτραπεί ο κίνδυνος σοβαρής βλάβης της υγείας του εκζητουμένου, του οποίου η κατάσταση της υγείας ενδέχεται να επιδεινωθεί σημαντικά σε περίπτωση παράδοσης. Ειδικότερα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί να διευκρινιστεί αν η δικαστική αρχή εκτέλεσης οφείλει να ζητήσει από τη δικαστική αρχή έκδοσης του εντάλματος τις πληροφορίες βάσει των οποίων μπορεί να αποκλειστεί ένας τέτοιος κίνδυνος και αν υποχρεούται να αρνηθεί να εκτελέσει την παράδοση σε περίπτωση που δεν λάβει, εντός εύλογου χρόνου, τις απαιτούμενες διαβεβαιώσεις για τον αποκλεισμό του κινδύνου αυτού.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr