Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2024

Ο Ερντογάν ως “σκύλος του Μπους” και η ελευθερία της έκφρασης – Τι λέει το ΕΔΔΑ για τη σύλληψη του καλλιτέχνη

Το κολάζ για τον «σουλτάνο» που οδήγησε στη σύλληψη του καλλιτέχνη. Τι αποφάνθηκε το ΕΔΔΑ που κατέληξε στη δικαίωση του.

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Ο Ερντογάν ως “σκύλος του Μπους” και η ελευθερία της έκφρασης – Τι λέει το ΕΔΔΑ για τη σύλληψη του καλλιτέχνη

Ένα κολάζ στο οποίο παρουσιαζόταν ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, στάθηκε ικανό να στείλει στη φυλακή τον εμπνευστή του έργου, να του ασκηθεί ποινική δίωξη και πρόστιμο. Ο λόγος ήταν όπως ανέφεραν οι δικαστικές αρχές πως είχε σκοπό να ταπεινώσει και να προσβάλει τον πρωθυπουργό και αντιπροσώπευε επίθεση στη τιμή και στη φήμη του.

Το ΕΔΔΑ, όμως, έκρινε πως «οι εθνικές αρχές δεν είχαν πραγματοποιήσει επαρκή εξισορρόπηση που να πληροί τα κριτήρια που καθορίζει η νομολογία του μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και του δικαιώματος του αντιπάλου μέρους για σεβασμό της ιδιωτικής του ζωής».

Ειδικότερα, βρετανός υπήκοος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης για περισσότερο από 20 χρόνια, εξέθεσε σε δημόσια εκδήλωση αλλά και σε αίθουσα Δικαστηρίου ένα έργο του κολάζ που παρίστανε τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ερντογάν ως σκυλάκι του Μπους, θέλοντας να κατακρίνει την πολιτική της Τουρκίας σε σχέση με το Ιράκ.

Συνελήφθη, κρατήθηκε προσωρινά για 3 μέρες και ασκήθηκε ποινική δίωξη εναντίον του για προσβολή του πρωθυπουργού, ενώ του επιβλήθηκε και πρόστιμο άνω των 3.000 ευρώ. Ο καλλιτέχνης προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο.

Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ, τονίζεται ότι «σε κάθε περίπτωση δεν υπήρξε εύλογη σχέση αναλογικότητας μεταξύ της παρέμβασης στην άσκηση του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης του προσφεύγοντος και του νόμιμου στόχου της προστασίας της φήμης του θιγομένου πολιτικού».

Για το λόγο αυτό το ΕΔΔΑ θεώρησε ότι, «λαμβάνοντας υπόψη το αντικείμενο του καλλιτεχνικού έργου του προσφεύγοντος, το πλαίσιο της δημόσιας έκθεσής του και την πραγματική του βάση, το ύφος και το περιεχόμενο, δεν μπορούσε να θεωρηθεί ως προσβλητικό στο πλαίσιο της δημόσιας συζήτησης στην οποία πραγματοποιήθηκε».

Όσον αφορά την ποινική κύρωση που επιβλήθηκε στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας που κινήθηκε για προσβολή του πρωθυπουργού, το Δικαστήριο θεώρησε ότι, «μολονότι είναι απολύτως νόμιμο για τα πρόσωπα που εκπροσωπούν τα κρατικά όργανα να προστατεύονται από τις αρμόδιες αρχές υπό την ιδιότητά τους ως εγγυητές της θεσμικής δημόσιας τάξης, η δεσπόζουσα θέση που κατέχουν αυτά τα όργανα απαιτεί από τις αρχές να ασκούν έλεγχο και να περιορίζουν τη χρήση ποινικών διαδικασιών».

Το ιστορικό

Το έργο του προσφεύγοντος απεικόνιζε το κεφάλι του πρωθυπουργού κολλημένο στο σώμα ενός σκύλου, το οποίο κρατούσε σε ένα λουρί διακοσμημένο με τα χρώματα της αμερικανικής σημαίας και είχε την ακόλουθη φράση: «Δεν θα είμαστε σκύλος του Μπους». Το εξέθεσε το Μάρτιο του 2006.

Πριν από την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση που διεξήχθη στις 12 Σεπτεμβρίου 2006, ο προσφεύγων τοποθέτησε το έργο του στους διαδρόμους του κτιρίου του δικαστηρίου και στη συνέχεια έξω από το κτίριο, μπροστά στην κάμερα δύο δημοσιογράφων και άλλων ανθρώπων που ήταν παρόντες στο δρόμο. Ο προσφεύγων συνελήφθη την ίδια ημέρα και μετά τέθηκε σε προσωρινή κράτηση. Αφέθηκε ελεύθερος στις 15 Σεπτεμβρίου 2006.

Την επομένη μέρα ασκήθηκε ποινική δίωξη εναντίον του για προσβολή του Πρωθυπουργού, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 125 του Ποινικού Κώδικα. Τον Μάρτιο του 2010 ο προσφεύγων καταδικάστηκε αμετάκλητα να καταβάλει πρόστιμο περίπου 3.043 ευρώ για το ότι έδειξε το κολάζ του στους διαδρόμους του κτιρίου του δικαστηρίου και στο δρόμο.

Το δικαστήριο θεώρησε ότι το έργο του είχε σκοπό να ταπεινώσει και να προσβάλει τον Πρωθυπουργό και αντιπροσώπευε επίθεση στη τιμή και στη φήμη του. Ωστόσο, το δικαστήριο αποφάσισε να αναστείλει την έκδοση της απόφασής του για πέντε χρόνια.

Ωστόσο, το ΕΔΔΑ έκρινε κατά πλειοψηφία ότι υπήρξε παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης και επιδίκασε ποσό 2.000 ευρώ για ηθική βλάβη.

Πηγή: echrcaselaw.com

Κεντρική φωτό: stuckism.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ