Ολόκληρη η απόφαση του ΕΔΔΑ για τις οροθετικές γυναίκες: Πώς αλλάζει τα δεδομένα για τις εισαγγελικές διατάξεις δημοσιοποίησης προσωπικών δεδομένων

Επιπλέον προϋποθέσεις και δικλείδες ασφαλείας για την έκδοση εισαγγελικών διατάξεων που δημοσιοποιούν προσωπικά δεδομένων θέτει η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), βάσει της οποίας ορίστηκε αποζημίωση από το ελληνικό κράτος 70.000 ευρώ για παραβίασή τους.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην απόφαση που δημοσιεύει αναλυτικά το dikastiko.gr, στο πλαίσιο αστυνομικής επιχείρησης στο κέντρο της Αθήνας, η αστυνομία προέβη σε συλλήψεις γυναικών προκειμένου να εξακριβώσει την ταυτότητά τους, οι οποίες, αφενός, δεν είχαν επάνω τους έγγραφα ταυτότητας και, αφετέρου, με τη συμπεριφορά τους, είχαν προκαλέσει σοβαρές υπόνοιες ως προς τη διάπραξη του αδικήματος της πορνείας χωρίς την προβλεπόμενη από το νόμο άδεια και χωρίς ειδικό βιβλιάριο υγείας. Κατόπιν της σύλληψης, υποβλήθηκαν σε ιατρική εξέταση για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τα αποτελέσματα της οποίας έδειξαν ότι κάποιες από τις γυναίκες αυτές ήταν οροθετικές.

Οι προσφεύγουσες στο ΕΔΔΑ δήλωσαν ότι όχι μόνον υποβλήθηκαν σε εξετάσεις αίματος χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση και ότι, εν πάση περιπτώσει, ορισμένες από αυτές έπασχαν από σύνδρομο στέρησης και, ως εκ τούτου, δεν ήταν σε θέση να δώσουν έγκυρη συγκατάθεση αλλά στη συνέχεια τα ονόματα και οι φωτογραφίες τους καθώς και η πληροφορία ότι ήταν οροθετικές, αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα της αστυνομίας και στη συνέχεια διαδόθηκαν από τα ΜΜΕ κατόπιν εισαγγελικής διάταξης.

Στο πλαίσιο αυτό το ΕΔΔΑ «έκρινε ότι η επέμβαση στο δικαίωμα των προσφευγουσών για σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής, η οποία προκλήθηκε από την εισαγγελική διάταξη, δεν ήταν επαρκώς δικαιολογημένη υπό τις ιδιαίτερες περιστάσεις της υπόθεσης και ήταν δυσανάλογη σε σχέση με τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς».

Freepik

Όπως επισημαίνεται «οι αρχές θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να αναζητήσουν εναλλακτική λύση στη δημοσίευση των προσωπικών τους δεδομένων, εξηγώντας ότι το δημόσιο συμφέρον δεν είχε σταθμιστεί έναντι της προστασίας του απορρήτου των ευαίσθητων δεδομένων και της υποχρέωσης του κράτους να προστατεύει το δικαίωμα τους στο σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής».

Δεν εξετάστηκαν άλλα μέτρα για μικρότερη έκθεση των προσωπικών τους δεδομένων

Σύμφωνα με το Δικαστήριο «τα ονόματα και οι φωτογραφίες των προσφευγουσών, καθώς και η πληροφορία ότι ήταν οροθετικές, αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα της αστυνομίας και στη συνέχεια διαδόθηκαν από τα ΜΜΕ, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι «ο Εισαγγελέας δεν εξέτασε στην διάταξη κατά πόσον θα μπορούσαν να ληφθούν άλλα μέτρα στην προκειμένη περίπτωση για να εξασφαλιστεί η μικρότερη έκθεση των προσφευγουσών. Περιορίστηκε στο να διατάξει τη δημοσίευση των εν λόγω δεδομένων χωρίς να εξετάσει την ιδιαίτερη κατάσταση καθεμιάς από τις προσφεύγουσες ή να εκτιμήσει τις συνέπειες που η εν λόγω δημοσίευση θα μπορούσε να έχει σε αυτές».

Παράλληλα, τονίζεται πως «ο εισαγγελέας δεν εξέτασε επίσης αν η διάδοση, στην περιοχή όπου έλαβαν χώρα τα γεγονότα, μιας γενικής ανακοίνωσης που απλώς ανέφερε τη σύλληψη των οροθετικών ιερόδουλων θα μπορούσε να είναι αρκετή για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού».

Και προσθέτει: «Πράγματι, εάν οι εγχώριες αρχές επεδίωκαν να προστατεύσουν τη δημόσια υγεία και, ειδικότερα, την υγεία των ατόμων που είχαν, σε οποιαδήποτε στιγμή, σχέσεις με τις προσφεύγουσες, δεν υπάρχει τίποτα που να υποδεικνύει ότι το προαναφερθέν μέτρο δεν θα είχε επιτύχει τον επιδιωκόμενο στόχο, ενώ θα είχε λιγότερες επιπτώσεις στην ιδιωτική ζωή των ενδιαφερομένων. Εξάλλου, οι προσφεύγουσες δεν μπορούσαν νομίμως να ακουστούν από τον εισαγγελέα προτού αυτός αποφανθεί σχετικά με τη δημοσιοποίηση των δεδομένων τους, ούτε μπορούσαν, αφού είχε εκδοθεί η διάταξη, να ασκήσουν προσφυγή κατά αυτής με σκοπό την επανεξέτασή της από τον εισαγγελέα Εφετών».

Δεν περιλαμβάνονται στις περιπτώσεις εξαίρεσης του κανόνα του απορρήτου

Στη συγκεκριμένη υπόθεση, αναφέρει το ΕΔΔΑ, «οι πληροφορίες που διαδόθηκαν αφορούσαν την οροθετική κατάσταση των προσφευγουσών, η αποκάλυψη της οποίας θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή τους και την κοινωνική και επαγγελματική τους κατάσταση, εκθέτοντάς τους σε στιγματισμό και κίνδυνο αποκλεισμού. Εξάλλου, το Δικαστήριο έχει υπόψη του ότι, σύμφωνα με τις αρχές που διατυπώθηκαν στην εγκύκλιο του Υπουργού Υγείας, ενώ οι ιερόδουλες συγκαταλέγονταν στις κοινωνικές ομάδες για τις οποίες επιτρεπόταν κατ’ εξαίρεση η εξέταση για τον ιό, δεν περιλαμβάνονταν, από την άλλη πλευρά, στις περιπτώσεις που δικαιολογούσαν εξαίρεση από τον κανόνα του απορρήτου όσον αφορά τις εξετάσεις».

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο γεγονός ότι «η απόφαση του Εισαγγελέα να δημοσιεύσει τα ευαίσθητα αυτά δεδομένα που αφορούσαν τις προσφεύγουσες επικρίθηκε από πολλές εγχώριες ενώσεις και οργανώσεις, μεταξύ των οποίων ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών και η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι οποίες τόνισαν ότι η δημοσίευση αυτή ήταν αντίθετη προς το Σύνταγμα και τις αρχές του ιατρικού απορρήτου και της προστασίας της ιδιωτικής ζωής».

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΔΔΑ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr