Παναγιώτης Στάθης: H ποινή της Ιωάννας και η ποινή της Έφης – Το νομικό δικαίωμα της απουσίας και οι νομικοί τακτικισμοί

Η συζήτηση εχει φουντώσει, όπως φουντώνει πάντα στις πολύκροτες ποινικές υποθέσεις, για το πλαίσιο ποινής που αντιμετωπίζει ένας κατηγορούμενος. Και η ερώτηση είναι πάντα ίδια: «Μα θα καθίσει τόσο λίγο χρόνο στις φυλακές (εφόσον κριθεί ένοχη);». Και η απάντηση είναι πάντα ίδια: «Ναι, αυτό προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας».

Η κουβέντα αφορά βέβαια την υπόθεση με το βιτριόλι, τον νομικό χαρακτηρισμό της πράξης και κυρίως τον χρόνο που θα μείνει στις φυλακές η καθ’ ομολογία δράστης, εφόσον κριθεί ένοχη. Η πράξη αυτή κρίνεται με βάση της αλλαγές που έγιναν στον Ποινικό Κώδικα που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ λίγο πριν από τις εθνικές εκλογές του 2019. Γιατί ως γνωστόν το Υπουργείο Δικαιοσύνης αλλάζει εκ νέου τον Κώδικα, και επιφέρει σοβαρές – επί το δυσμενέστερο- τροποποιήσεις ως προς τον χρόνο παραμονής στις φυλακές για συγκεκριμένες κατηγορίες εγκλημάτων. Αλλά οι αλλαγές αυτές δεν έχουν ψηφιστεί άρα θα εφαρμοστούν στο μέλλον.

Αλλαγές

Πράγματι με βάση τις διατάξεις του νέου Κώδικα η κατηγορουμένη για αυτή την αποτρόπαια πράξη θα καθίσει στις φυλακές μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό που θα καθόταν με βάση τις προηγούμενες διατάξεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα άρθρα που σχετίζονται με το κατηγορητήριο (απόπειρα ανθρωποκτονίας) αναθεωρήθηκαν προς το ευνοϊκότερο σε σχέση με ό,τι ίσχυε για δεκαετίες πριν. Σωστά ή λάθος αυτή είναι η ισχύουσα νομική πραγματικότητα, αυτή θα εφαρμόσουν οι δικαστές.

Απόπειρα ανθρωποκτονίας

Η πρώτη αλλαγή έχει να κάνει με το ανώτατο όριο ποινής σε απόπειρα τέλεσης ανθρωποκτονίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 83, με τον παλιό ΠΚ η πράξη τιμωρείτο με κάθειρξη στο πλαίσιο 10-20 ετών, ενώ με τον νέο ΠΚ το πλαίσιο διαμορφώνεται στο εύρος των 5-15 ετών. Εν προκειμένω η Έφη αντιμετωπίζει ποινή κατά ανώτατο όριο 15 ετών. Ακόμα κι αν καταδικαστεί στη μεγαλύτερη ποινή ο χρόνος έκτισης των 3/5 (εκ των οποίων το 1/3 πλασματική με μεροκάματα) είναι περίπου 6-7 χρόνια.

Η ελαττωμένη ποινή

Η δεύτερη και πιο σημαντική αλλαγή εντοπίζεται στην κατάργηση της δεύτερης παραγράφου του άρθρου 42. Η διάταξη του παλιού ΠΚ έλεγε ότι «αν το δικαστήριο κρίνει ότι η κατά την προηγούμενη παράγραφο ελαττωμένη ποινή δεν επαρκεί για να αποτρέψει τον υπαίτιο από την τέλεση άλλων αξιόποινων πράξεων, μπορεί να του επιβάλει την ίδια ποινή με αυτήν που ο νόμος προβλέπει για την ολοκληρωμένη πράξη». Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, το δικαστήριο θα μπορούσε να επιβάλει (θεωρητικά) στην καθ’ ομολογία δράστη ακόμα και ποινή ισοβίων, δυνατότητα που πλέον δεν υφίσταται.

Η διαφορά

Η συζήτηση δεν θα είχε μεγάλο νόημα αν η πλευρά της κατηγορούμενης δεν έπραξε κάτι που μεν νομικά δεν αξιολογείται , αλλά ηθικά η υπεράσπιση ονόμασε «ασέβεια».

Η μη προσέλευσή της στο ακροατήριο είναι αναφαίρετο δικονομικό δικαίωμά της και ο συνήγορος της οφείλει να πράξει τα πάντα για την υπερασπιστεί όπως νομίζει καλύτερα.

Όταν όμως (έστω με καθυστέρηση έτους) έσπευσε να ομολογήσει, να ζητήσει συγνώμη και να δηλώσει «συντετριμμένη», όφειλε (όχι δικονομικά) αλλά ηθικά να σταθεί απέναντι στο θύμα της και να αρθρώσει αυτή τη «συγνώμη».

Η ίδια, όχι ο συνήγορός της. Για να δείξει εμπράκτως «τη συντριβή της».  Αλλιώς όλα αυτά, μπορεί να εκληφθούν ως «νομικοί τακτικισμοί».

ΥΓ: Δεν μπαίνω καν στην κουβέντα για το αιτημα μετατροπής της κατηγορίας σε βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη που θα ρίξει κι άλλο την ποινή της. Δικαίωμά της να το ζητάει, επαφίεται βέβαια στην δικαστική κρίση.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr