Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025

Παναγιώτης Στάθης: Πού καταλήγει η Επιτροπή για τις διαθήκες – Τι αποφασίζουν για διατήρηση ιδιόχειρων, κληρονομικές συμβάσεις και νόμιμη μοίρα

Η Επιτροπή, υπό τον καθηγητή Απ. Γεωργιάδη, φέρεται να καταλήγει (σε θεωρητικό ακόμα επίπεδο) στη διατήρηση της ύπαρξης ιδιόχειρης διαθήκης με επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, καθώς αποτελεί δομικό στοιχείο της κουλτούρας κληρονομιάς στη χώρα και είναι πλήρως ταυτισμένη με τη νοοτροπία της κοινωνίας.

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Παναγιώτης Στάθης: Πού καταλήγει η Επιτροπή για τις διαθήκες – Τι αποφασίζουν για διατήρηση ιδιόχειρων, κληρονομικές συμβάσεις και νόμιμη μοίρα (Dikastiko.gr/Eurokinissi)

Μια άλλη εποχή, 8 δεκαετίες μετά, σηματοδοτούν για τον τρόπο με τον οποίο θα κληρονομούν οι Έλληνες, οι δραστικές αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο που έχει αποφασίσει να φέρει το υπουργείο Δικαιοσύνης. Το έργο έχει αναλάβει να φέρει σε πέρας ειδική επιτροπή στο υπουργείο Δικαιοσύνης με επικεφαλής τον κορυφαίο νομικό και καθηγητή Απόστολο Γεωργιάδη και οι νέες διατάξεις αναμένονται εντός (ή στις αρχές) του καλοκαιριού.

Οι συνεδριάσεις της Επιτροπής είναι συχνές (π.χ. η τελευταία έγινε την περασμένη Παρασκευή) και οι επιστημονικές απόψεις κατατίθενται ακόμα σε θεωρητικό επίπεδο για κρίσιμα κεφάλαια που αφορούν τις αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο.

Όμως μετά από πολλαπλές συναντήσεις και χωρίς ακόμα να έχουν καταλήξει σε διατύπωση διατάξεων, σύμφωνα με πληροφορίες που παρουσιάζει το dikastiko.gr, έχει διαμορφωθεί μια κατ’ αρχήν συμφωνία για ορισμένα βασικά ζητήματα, όπως είναι η διατήρηση των ιδιόγραφων διαθηκών με μεγαλύτερες δικλίδες ασφαλείας, το δικαίωμα των ανιόντων συγγενών στην αλυσίδα της κληρονομικής διαδοχής, η διατήρηση της νόμιμης μοίρας των συγγενών του κληρονομουμένου με ορισμένες παρεμβάσεις και η εισαγωγή των κληρονομικών συμβάσεων για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο ως αυτοτελές κεφάλαιο του κληρονομικού δικαίου.

Ποιοι είναι

Τα μέλη της επιτροπής αναζητούν μια ισορροπία μεταξύ των δικαιωμάτων του διαθέτη και των κληρονομούμενων, ώστε να μην υπάρξει “νόθευση” της τελευταίας βούλησης αλλά ούτε φαλκίδευση των δικαιωμάτων αυτών που νομίμως κληρονομούν.

Άλλωστε αυτό εγγυάται η σύνθεση της επιτροπής που αποτελείται από ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς, πανεπιστημιακούς εγνωσμένης αξίας και κύρους και συμβολαιογράφους.

Συγκεκριμένα με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Γιώργου Φλωρίδη, η Ομάδα Εργασίας αποτελείται από τους:

-Απόστολο Γεωργιάδη, Επίτιμο Καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκό και Δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω, ως Πρόεδρο,

-Μαρουλιώ Δαβίου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, ως τακτικό μέλος και αναπληρώτρια του Προέδρου σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματός του, με αναπληρώτριά της την Ευαγγελία Στεργίου, Αρεοπαγίτη,

-Παναγιώτη Καρακωνσταντή, Εφέτη Αθηνών, αποσπασμένο στην Ειδική Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή του τον Σωτήριο Τσουβαλά, Εφέτη Αθηνών, αποσπασμένο στην Ειδική Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης,

-Δήμητρα Παπαδοπούλου-Κλαμαρή, Ομότιμη Καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ως μέλος,

-Αντώνιο Καραμπατζό, Καθηγητή Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω, ως μέλος,

-Γεώργιο Λέκκα, Καθηγητή Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ως μέλος,

-Ελένη Ζερβογιάννη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ως μέλος,

-Σωτήριο Κοτρώνη, Επίκουρο Καθηγητή Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ως μέλος,

-Γεώργιο-Αλέξανδρο Γεωργιάδη, Επίκουρο Καθηγητή Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και δικηγόρο Θεσσαλονίκης, ως μέλος,

-Αθανάσιο Ζούπα, Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή του τον Παναγιώτη Νικολόπουλο, Προϊστάμενο της Νομικής Υπηρεσίας του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και

-Ελένη Κοντογεώργου, Πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτριά της την Χριστίνα Μάνδρου, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου.

Οι κεντρικοί άξονες

Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, η επιτροπή κινείται προς:

-Διατήρηση της ιδιόγραφης διαθήκης με συγκεκριμένες δικλίδες ασφαλείας και με αδιαπραγμάτευτο όριο τη διασφάλιση της γνησιότητας της βούλησης του διαθέτη, ώστε να αποφεύγονται σκληρές και πολυετείς αντιδικίες. Το θέμα αυτό έχει προκαλέσει σοβαρό ενδιαφέρον από τους πολίτες αφού τους αφορά άμεσα. Η Επιτροπή φαίνεται να καταλήγει στη διατήρηση αλλά με εξασφάλιση πως θα μειωθεί ο κίνδυνος μεταχρονολογημένων διαθηκών που αλλοιώνουν τη βούληση του διαθέτη και γεννούν, όπως έχει δείξει η πρακτική, διαμάχες μεταξύ των κληρονόμων.

Γι’ αυτό η επιλογή κατατείνει στην κατάθεσή τους από τους διαθέτες απευθείας σε συμβολαιογράφο, αντί να μένουν κρυμμένες σε κάποιο συρτάρι ή να αφήνονται στα χέρια συγγενικών ή άλλων προσώπων, με τον κίνδυνο να χαθούν ή να καταστραφούν.

-Διατήρηση των κληρονομικών δικαιωμάτων ανιόντων συγγενών.

Ομοφώνως η ομάδα εργασίας έκρινε ότι δεν τίθεται ζήτημα αποκλεισμού των υπερηλίκων – παππούδων, γιαγιάδων και γονέων – από τη νόμιμη μοίρα, που πρακτικά σημαίνει ότι δεν θίγεται ο πυρήνας των υπαρχόντων κληρονομικών δικαιωμάτων ανιόντων συγγενών του θανόντος.

-Διατήρηση της νόμιμης μοίρας για τους συγγενείς του κληρονομουμένου με συγκεκριμένες και στοχευμένες παρεμβάσεις. Ενδεχομένως σε αυτό το κεφάλαιο να υπάρξουν αλλαγές ως προς τα ποσοστά της κληρονομιάς.

Ακολουθήστε τον Παναγιώτη Στάθη στο instagram, στο facebook και στο Twitter

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ