Πρεμιέρα: Δίκες μόνο με έγγραφα, χωρίς διαδίκους και δικηγόρους – Το παρασκήνιο μιας -κατ΄αρχήν- αποδεκτής πρότασης
Στις 25 Απριλίου δημοσιεύθηκε η ΚΥΑ για την παράταση αναστολής λειτουργίας της Δικαιοσύνης πλην εξαιρέσεων. Εκεί η αναφορά ήταν ρητή πως από τις 6 Μαϊου «…α) Εκδικάζονται οι ώριμες προς συζήτηση υποθέσεις, κατά τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ. 4 του π.δ. 18/1989 (Α’ 8), για τις οποίες έχει υποβληθεί από όλους τους διαδίκους κοινή […]
Στις 25 Απριλίου δημοσιεύθηκε η ΚΥΑ για την παράταση αναστολής λειτουργίας της Δικαιοσύνης πλην εξαιρέσεων. Εκεί η αναφορά ήταν ρητή πως από τις 6 Μαϊου «…α) Εκδικάζονται οι ώριμες προς συζήτηση υποθέσεις, κατά τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ. 4 του π.δ. 18/1989 (Α’ 8), για τις οποίες έχει υποβληθεί από όλους τους διαδίκους κοινή ή ξεχωριστή δήλωση περί παράστασης χωρίς εμφάνιση στο ακροατήριο, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 6 του άρθρου 33 του π.δ. 18/1989, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις για τη συζήτησή τους».
Εν ολίγοις οι δίκες χωρίς εμφάνιση διαδίκων και δικηγόρων, ήταν ένα ζητημα γνωστό από τότε.
Προχθές , ο υπουργός Δικαιοσύνης επανέλαβε τα εξης:
«….Από τις 6 Μαΐου επανέρχεται σε μεγάλο βαθμό η κανονικότητα στη Διοικητική Δικαιοσύνη. Ειδικότερα, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ελεγκτικού Συνεδρίου και των τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, επιτρέπεται η εκδίκαση όλων των υποθέσεων, υπό την προϋπόθεση ότι οι δικηγόροι έχουν υποβάλει δήλωση ότι δεν επιθυμούν να εμφανισθούν στο ακροατήριο. Περαιτέρω, προς διευκόλυνση των δικηγόρων και των διαδίκων προβλέφθηκε, με ΠΝΠ, η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής της ως άνω δήλωσης, καθώς και η παράταση των προθεσμιών για την νομιμοποίησή τους, την υποβολή υπομνημάτων κ.λπ».
Εν ολίγοις εφόσον οι δικηγόροι υποβάλουν δήλωση πως δεν θα εμφανιστούν( πέραν των διαδίκων και οι ίδιοι) η υπόθεση θα συζητηθεί. Αν όχι θα αναβληθεί. Πρέπει δε να υπάρξει συμφωνία και των δυο μερών. Η διαφορά είναι ότι μέχρι σήμερα η μη υποβολή δήλωσης σήμαινε παρουσία δικηγόρου και πιθανόν συζήτηση επισης της δίκης. Το πρόβλημα δε εντοπίζεται περισσότερο στα αστικά δικαστήρια(που θα ακολουθήσει η λειτουργία τους ) και στη μη εξέταση μαρτύρων δια ζώσης.
Η αντίδραση
Αυτή η αποστροφή όμως του Υπουργού Δικαιοσύνης Κωστα Τσιάρα, στην καθημερινή ενημέρωση από το Υπουργείο Υγείας, φαίνεται ότι , αιφνιδίως, ξύπνησε αντιδράσεις , κυρίως από τους δικηγόρους. Υπάρχουν πολλά που ειπώθηκαν , ενδεχομένως σε σωστή βάση, τέθηκαν ερωτήματα και υπήρξαν απαντήσεις:
– Πρώτον το μέτρο είναι προσωρινό έως τις 31 Αυγούστου και απολύτως έκτακτο με γνώμονα τις υγειονομικές ανάγκες. Είναι δε ρητή η δέσμευση του Υπουργείου για καμία κατάργηση της προφορικής διαδικασίας.
-Δεύτερον επισημάνθηκε κάτι οξύμωρο από τον ίδιο τον υπουργό Δικαιοσύνης : «….δεν μπορεί από τη μία πλευρά να ζητάμε να προστατέψουμε τους εργαζόμενους στο χώρο της Δικαιοσύνης και από την άλλη πλευρά να ζητάμε οι διαδικασίες να επανέλθουν όπως πριν».
Η πρόταση
Τρίτον σύμφωνα όμως με πληροφορίες την συγκεκριμένη επιστημονικά τεκμηριωμένη , όπως αναφέρουν νομικές πηγές, πρόταση, υπέβαλλε ο καθηγητής Πολιτικής Δικονομίας Κωστας Καλαβρός, ο οποίος αποτελούσε πρόταση του ΔΣΑ για τη συμμετοχή στην αρμόδια επιτροπή για το δικονομικό σχέδιο επαναφοράς των δικών χωρίς μάλιστα , σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να εκφραστούν αντιρρήσεις (για την πρόταση στην τελική μορφή της) . Πρόταση η οποία έγινε αποδεκτή από το σύνολο της επιτροπής στην οποία συμμετέχουν επισης οι καθηγητές Σπύρος Τσαντίνης και Παν. Γιαννόπουλος.
Επιστολή
Πάντως σήμερα το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, συνάντηση στον ΔΣΑ μεταξύ των μελών της Επιτροπής στην οποία θα συμμετέχουν πλεον και τα 6 μέλη της Ολομέλειας των προέδρων που προτείνει η Συντονιστική Επιτροπή προκειμένου να διαμορφωθεί η έκδοση της νεας ΚΥΑ η οποία θα συγκεκριμενοποιεί τα νεα δεδομένα.
Ηδη οι δικηγόροι δια του Πρόεδρου της Ολομέλειας των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, Δημ. Βερβεσού απέστειλαν επιστολή προς τον Υφυπουργό Δικαιοσύνης, Δημήτριο Κράνη, ως Πρόεδρο της Επιτροπής Επαναλειτουργίας των Δικαστηρίων, με την οποία εκφράζει «…κατ’ αρχάς την κατηγορηματική αντίθεσή της στην προωθούμενη επέκταση της έγγραφης διαδικασίας και στις ειδικές διαδικασίες – περιουσιακές διαφορές, αφ’ ενός διότι η προφορικότητα της ακροαματικής διαδικασίας δημιουργεί εχέγγυα ασφαλέστερης δικανικής κρίσης και αφ’ ετέρου διότι η προωθούμενη ρύθμιση εγείρει πλήθος διαδικαστικών και αποδεικτικών ζητημάτων, χωρίς να συμβάλει στην προστασία της δημόσιας υγείας, δεδομένου ότι οι μάρτυρες αντί να «συνωστίζονται» στο ακροατήριο, θα στοιβάζονται στις μικρές αίθουσες υπηρεσίας των Ειρηνοδικείων για την λήψη ενόρκων βεβαιώσεων.
Η Συντονιστική Επιτροπή ζητεί επίσης
α) να γίνει οίκοθεν, με ευθύνη των Γραμματειών των οικείων δικαστηρίων, και αζημίως η επαναφορά των υποθέσεων που ματαιώθηκαν κατά τη διάρκεια αναστολής των δικαστηρίων,
β) να παραταθεί η αναστολή των προθεσμιών κατάθεσης νέων ένδικων μέσων, όπως και βοηθημάτων από την ημέρα επαναλειτουργίας των Γραμματειών
γ) να υλοποιηθεί άμεσα η δυνατότητα ηλεκτρονικής κατάθεσης των ενδίκων μέσων και βοηθημάτων, σε όλα τα δικαστήρια της χώρας και
δ) ειδικά για τις αγωγές της νέας τακτικής διαδικασίας, που έχουν κατατεθεί στο διάστημα από την 21η Φεβρουαρίου μέχρι 12 Μαρτίου και έχουν επιδοθεί μέχρι την ημέρα εκείνη, να προβλεφθεί παράταση της προθεσμίας για την κατάθεση προτάσεων (100 ημερών), η οποία λήγει εντός του Ιουνίου, δεδομένου ότι στο χρόνο που ακολούθησε δεν ήταν αντικειμενικά δυνατή η προετοιμασία για τη διεξαγωγή της δίκης. Κατόπιν αυτών, είναι αναγκαίο να συγκληθεί, το ταχύτερο δυνατόν, συνάντηση όλων των εμπλεκομένων με την επαναλειτουργία των δικαστηρίων και την απονομή της δικαιοσύνης φορέων, προκειμένου να συζητηθούν τα ζητήματα που ανακύπτουν από την επαναλειτουργία των όλων δικαστηρίων, πολιτικών, διοικητικών και ποινικών και να αναζητηθούν, μέσω ενός ειλικρινούς διαλόγου, χωρίς προειλημμένες αποφάσεις, οι πλέον ενδεδειγμένες λύσεις.
Το πλήρες κείμενο της υπ’ αρ. πρωτ. 854/5.5.2020 επιστολής του Προέδρου της Ολομέλειας των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, ως εστάλη, έχει ως εξής:
Αξιότιμε κύριε Υφυπουργέ,
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης παρουσίασε, στις 4.5.2020, το κυβερνητικό σχέδιο για την σταδιακή επαναλειτουργία των δικαστηρίων.
Από τις δηλώσεις του αυτές προκύπτει, μεταξύ άλλων, η βούληση της Κυβέρνησης να επεκτείνει προσωρινά την έγγραφη διαδικασία και στις ειδικές διαδικασίες
. Είναι προφανές ότι, από την επαναλειτουργία των δικαστηρίων, πέραν των θεμάτων, που συνδέονται με την ασφαλή λειτουργία τους, εγείρονται και σημαντικά δικονομικά ζητήματα, ως αποτέλεσμα της αναστολής λειτουργίας τους, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με λυσιτελή τρόπο για την ορθή απονομή της δικαιοσύνης και την αποφυγή απώλειας των δικαιωμάτων των πολιτών.
Στα πλαίσια αυτά, η Συντονιστική Επιτροπή των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, σχετικά με την επαναλειτουργία των πολιτικών δικαστηρίων, σας γνωρίζει, κατ’ αρχάς , τα εξής:
1. Εκφράζει την κατηγορηματική αντίθεσή της στην επέκταση της έγγραφης διαδικασίας και στις ειδικές διαδικασίες. Και τούτο, διότι η προφορικότητα της ακροαματικής διαδικασίας δημιουργεί εχέγγυα ασφαλέστερης δικανικής κρίσης, σε σχέση με την έγγραφη αποδεικτική διαδικασία, η οποία στηρίζεται σε μαρτυρικές καταθέσεις, μέσω της λήψης ένορκων βεβαιώσεων, χωρίς την δυνατότητα υποβολής ερωτήσεων εκ μέρους του αντιδίκου μέρους.
Παράλληλα, η έγγραφη διαδικασία δημιουργεί σειρά διαδικαστικών και αποδεικτικών ζητημάτων, λαμβανομένων υπόψη των προθεσμιών κατάθεσης προτάσεων, προσθήκης – αντίκρουσης και κλήτευσης για τη λήψη ένορκης βεβαίωσης, φαλκιδεύει τα δικαιώματα των διαδίκων, δημιουργεί γραφειοκρατία και αυξάνει το κόστος για τα διάδικα μέρη.
Τέλος, ουδεμία ουσιώδη συμβολή έχει στην προστασία της δημόσιας υγείας, δεδομένου ότι οι μάρτυρες αντί να «συνωστίζονται» στο ακροατήριο, θα στοιβάζονται στις μικρές αίθουσες υπηρεσίας των Ειρηνοδικείων για την λήψη ενόρκων βεβαιώσεων.
Για τους λόγους αυτούς, άλλωστε, οι ειδικές διαδικασίες εξαιρέθηκαν από την έγγραφη διαδικασία με την εισαγωγή του ν. 4335/2015.
2. Λόγω της αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων, χιλιάδες πολιτικές υποθέσεις ματαιώθηκαν. Η επαναφορά των υποθέσεων αυτών θα πρέπει να γίνει οίκοθεν, με ευθύνη των Γραμματειών των οικείων δικαστηρίων, και αζημίως.
3. Με δεδομένο ότι, κατά τα χρόνο αναστολής της λειτουργίας των δικαστηρίων, εκδόθηκαν χιλιάδες δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες πρόκειται να επιδοθούν στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, με συνέπεια την έναρξη των προθεσμιών άσκησης ενδίκων μέσων, αναμένεται μεγάλος συνωστισμός στις αντίστοιχες γραμματείες, λαμβανομένων υπόψη των σύντομων προθεσμιών άσκησης ενδίκων μέσων και της αδυναμίας ηλεκτρονικής κατάθεσής τους.
Είναι προφανές ότι, για την αποφυγή των προβλημάτων που αναμένεται να δημιουργηθούν, επιβάλλεται αφενός η παράταση της αναστολής των προθεσμιών κατάθεσης νέων ένδικων μέσων, όπως και βοηθημάτων από την ημέρα επαναλειτουργίας των Γραμματειών και αφετέρου η άμεση υλοποίηση της δυνατότητας για την ηλεκτρονική κατάθεση των ενδίκων μέσων και βοηθημάτων, στα δικαστήρια της χώρας.
4. Ειδικά για τις αγωγές της νέας τακτικής διαδικασίας, που έχουν κατατεθεί στο διάστημα από την 21η Φεβρουαρίου μέχρι 12 Μαρτίου και έχουν επιδοθεί μέχρι την ημέρα εκείνη, θα πρέπει να προβλεφθεί παράταση της προθεσμίας για την κατάθεση προτάσεων (100 ημερών), η οποία λήγει εντός του Ιουνίου, δεδομένου ότι στο χρόνο που ακολούθησε λόγω της λήψης προληπτικών μέτρων , με την αναστολή της λειτουργίας δικαστηρίων και λοιπών υπηρεσιών και του περιορισμού της κυκλοφορίας των πολιτών, δεν ήταν αντικειμενικά δυνατή η προετοιμασία για τη διεξαγωγή της δίκης ( συγκέντρωση του αποδεικτικού υλικού, λήψη ενόρκων βεβαιώσεων κοκ).
Κατόπιν αυτών, παρακαλούμε να συγκαλέσετε, το ταχύτερο δυνατόν, συνάντηση όλων των εμπλεκομένων με την επαναλειτουργία των δικαστηρίων και την απονομή της δικαιοσύνης φορέων, σε τόπο και χρόνο που εσείς θα καθορίσετε, προκειμένου να συζητήσουμε όλα τα ζητήματα που ανακύπτουν από την επαναλειτουργία των όλων δικαστηρίων, πολιτικών, διοικητικών και ποινικών και να αναζητήσουμε, μέσω ενός ειλικρινούς διαλόγου, χωρίς προειλημμένες αποφάσεις, τις πλέον ενδεδειγμένες λύσεις.
Με τιμή,
Ο Πρόεδρος
Δημήτρης Κ. Βερβεσός»
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr