SOS: Εγκλωβισμένες στη βία χιλιάδες γυναίκες στη διάρκεια της καραντίνας – “Μη φοβούνται να μιλήσουν στην Αστυνομία τα θύματα” λέει η εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛΑΣ – ΒΙΝΤΕΟ

Σκηνές θρίλερ διαδραματίζονται συχνά πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός σπιτιού. Θύματα γυναίκες, κάθε ηλικίας, κάθε μορφωτικού και ταξικού επιπέδου. Μη γελιέστε, και οι “μορφωμένες” μπορεί να τρώνε ξύλο και να είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας, η οποία δεν εκφράζεται πάντα με χειροδικία, υπάρχει και η άλλη, η αόρατη, η ψυχολογική. Μην κλείνετε τα μάτια σας και τα αυτιά σας όταν βλέπετε τέτοια φαινόμενα. Να μιλάτε, να τα καταγγέλλετε, το οφείλουμε όλοι στην κοινωνία να μην γινόμαστε κρίκος συνενοχής μέσω της σιωπής.

Τον τελευταίο χρόνο περίπου τέσσερις χιλιάδες οχτακόσιες εβδομήντα δύο γυναίκες σε όλη την Ελλάδα βρήκαν το κουράγιο να καταγγείλουν πως έπεσαν θύματα βίας, μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων συγκεντρώνει τα στοιχεία και τα παρουσιάζει σήμερα στην Πρώτη Ετήσια Έκθεση για τη Βία κατά των Γυναικών.

Η Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών τιμάται κάθε χρόνο στις 25 Νοεμβρίου, από το 1960. Ωστόσο, αν και από τότε έχουν γίνει τεράστια βήματα για την αντιμετώπιση του φαινομένου σε ψυχολογικό και νομικό επίπεδο, οι συμπεριφορές παραμένουν ίδιες. Πίσω από κλειστές πόρτες και παράθυρα εκτυλίσσονται καθημερινά ιστορίες απελπισίας και πόνου.

«Είναι οριζόντιο πρόβλημα» λέει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η αρμόδια Γενική Γραμματέας, Μαρία Συρυγγέλα και συμπληρώνει: «Μπορεί καμιά φορά να νομίζουμε ότι αυτό το πρόβλημα αφορά γυναίκες από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Δεν ισχύει. Δεν έχει ταξικούς περιορισμούς, ούτε μορφωτικούς περιορισμούς».

Μια γυναίκα σηκώνει την παλάμη της. Διπλώνει τον αντίχειρα και τον κλείνει μέσα στη γροθιά της. Βρίσκεται σε κίνδυνο. Πρόκειται για διεθνές μη λεκτικό κώδικα και δηλώνει πως υφίσταται βία. Το σιωπηλό σινιάλο διαδόθηκε ευρέως στη διάρκεια της καραντίνας, όπου τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας αυξήθηκαν σε όλη την υφήλιο, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.

Στην Ελλάδα, το διάστημα της πρώτης καραντίνας οι κλήσεις προς την Τηλεφωνική Γραμμή Υποστήριξης SOS 15900, αυξήθηκαν κατά 230%. Οι ειδικοί ήξεραν ότι τα περιστατικά βίας αυξάνονται όταν τα ζευγάρια περνούν περισσότερο χρόνο μαζί. «Τις νύχτες και τις αργίες γίνονται συνήθως τα περισσότερα περιστατικά» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ψυχολόγος του Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών δήμου Αγρινίου, Νατάσα Μακρυδήμα.

Στο διάστημα της καραντίνας μάλιστα σε όλες τις περιφερειακές ενότητες, ξενοδοχεία αποτέλεσαν έκτακτα καταλύματα. Αυτό συνέβη προκειμένου οι γυναίκες και τα παιδιά τους να ολοκληρώσουν τις ιατρικές εξετάσεις που απαιτούνται για να μπουν σε έναν από τους είκοσι ξενώνες, οι οποίοι λειτουργούν υπό την αιγίδα του κράτους.

Σύμφωνα με το καταστατικό, οι κακοποιημένες γυναίκες με τα παιδιά τους μπορούν να μείνουν εκεί τρεις έως έξι μήνες. Αν υπάρχει ανάγκη και παραπάνω. «Στην αρχή ήταν το ίδρυμα. Τώρα είναι το σπίτι μας. Και το ακούω από τα παιδιά που μένουν εδώ. Λένε πάμε σπίτι μας, είμαστε σπίτι μας» περιγράφει η Ν. Μακρυδήμα.

Οι ασχολίες είναι παρόμοιες με αυτές ενός σπιτιού. Τα παιδιά όταν γυρίζουν από το σχολείο διαβάζουν και παίζουν. Οι γυναίκες ασχολούνται με την φροντίδα του ξενώνα, την μαγειρική και την ανάγνωση. Παράλληλα, ασχολούνται με την ψυχική τους ενδυνάμωση με τη βοήθεια ψυχολόγων, παιδοψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών.

Η Αττική «κρατάει τα σκήπτρα» της κακοποίησης γυναικών, σε σχέση με τις υπόλοιπες περιφέρειες. Ωστόσο, τα περιστατικά που αναφέρονται δεν είναι μόνον αυτά. Πολλές γυναίκες νιώθουν ντροπή και δεν τολμούν να αρθρώσουν αυτό που τις βασανίζει.

«Αυτές οι γυναίκες, υποτιμούν πάρα πολύ το γεγονός. Το υποβαθμίζουν. Λένε ένα χαστούκι ήταν, δεν γίνεται συχνά» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κλινική ψυχολόγος και διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Άννα Κανδαράκη. «Από πίσω υπάρχει ένα κομμάτι ενοχής, ότι με κάποιον τρόπο κι εγώ το προκαλώ. Η βαθύτερή τους πεποίθηση, ακόμα και αν δεν λέγεται, είναι ότι σε όλες τις σχέσεις υπάρχει βία», συμπληρώνει η ειδικός που έχει συντελέσει στην θεραπεία κακοποιημένων γυναικών στο Παρίσι.

Τόσο η κλινική εμπειρία, όσο και η βιβλιογραφία, δείχνουν ότι αυτές οι γυναίκες μέχρι να ζητήσουν βοήθεια έχουν υποστεί επανειλειμμένως βία και έχουν φτάσει σε σημείο να φοβηθούν για τη ζωή τους. Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι περισσότερες καταγγελίες γίνονται στην Σουηδία. Όχι γιατί εκεί οι άνθρωποι είναι πιο βίαιοι, αλλά γιατί οι γυναίκες γνωρίζουν καλύτερα τα δικαιώματά τους.

Η βία κατά των γυναικών δεν συναντάται μόνο στο οικογενειακό περιβάλλον αλλά και στο εργασιακό, όπου παίρνει τη μορφή της σεξουαλικής παρενόχλησης, της ταπείνωσης και του περιορισμού. Οι ειδικοί καταχωρούν και νέες μορφές βίας κατά των γυναικών που έχουν να κάνουν με τον κυβερνοχώρο. Αυτές διαχωρίζονται σε διαδικτυακή παρακολούθηση, διαδικτυακή παρενόχληση και μη συνεναιτική πορνογραφία.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα συζητήσει σήμερα με στελέχη του Δικτύου Δομών της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη στις 5 μ.μ.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε τη συζήτηση στο παρακάτω σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=gsL82nKTjgk&feature=youtu.be

“Μη φοβούνται να μιλήσουν στην Αστυνομία τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας”, τονίζει η εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛΑΣ

Περισσότερα από 33.000 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγγέλθηκαν στην ΕΛΑΣ την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ το τρίμηνο από τον Μάρτιο έως και τον Μάϊο του 2020 έγιναν 1.103 ανάλογες καταγγελίες. Το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας είναι διαχρονικό και διαπολιτισμικό, ενώ θύματα μπορεί να είναι όλα τα μέλη της οικογένειας ανεξάρτητα από την ηλικία ή το φύλο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ερευνητικές καταγραφές σε παγκόσμιο επίπεδο τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι κυρίως γυναίκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, κατά τη διάρκεια της «καραντίνας» και του υποχρεωτικού εγκλεισμού στο σπίτι, λόγω του πρώτου κύματος της πανδημίας, παρατηρήθηκε αύξηση στις τηλεφωνικές κλήσεις στη γραμμή SOS 15900. Ειδικότερα, οι κλήσεις για περιστατικά βίας τον Απρίλιο έφθασαν τις 1.070, ενώ οι αντίστοιχες κλήσεις τον Μάρτιο ήταν 325. Παράλληλα, υπήρξε αύξηση των κλήσεων για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας τον Απρίλιο, με 648 κλήσεις. Σημειώνεται, ότι οι κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας σχεδόν τετραπλασιάστηκαν το μήνα της «καραντίνας» σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, το Μάρτιο, που καταγράφηκαν 166 κλήσεις για παρόμοια περιστατικά.

Αντίθετα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, δεν προέκυψε αύξηση των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας για το επίμαχο χρονικό διάστημα. Συγκεκριμένα, για τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο 2020 από τις αρμόδιες αστυνομικές Υπηρεσίες καταγράφηκαν 1.103 περιστατικά, ενώ για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019 καταγράφηκαν 1.287 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.

«Μπορεί βέβαια να μην προκύπτει αύξηση των καταγγελιών, ωστόσο τις περισσότερες φορές πίσω από αυτούς τους αριθμούς υπάρχουν ιστορίες ανθρώπων που κρύβουν πόνο και δυστυχία, που δεν μπορούν να μετρηθούν ή να συγκριθούν με οτιδήποτε άλλο», τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛΑΣ, Ιωάννα Ροτζιώκου. «Η διαφοροποίηση αυτή πιθανόν να οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο δισταγμό των θυμάτων να περάσουν το κατώφλι των επίσημων Αρχών, στο φόβο για τις ενδεχόμενες νομικές συνέπειες, στην ανησυχία για τις πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν από το δράστη ή το οικείο περιβάλλον εάν προχωρήσουν σε καταγγελία ή ακόμα και στην ανασφάλειά τους για τον ενδεχόμενο κοινωνικό στιγματισμό τους. Έχει παρατηρηθεί ότι σε αρκετές περιπτώσεις ισχύει η ρήση “τα εν οίκω μη εν δήμω”. Μην φοβούνται τα θύματα να μιλήσουν στην Αστυνομία και να καταγγείλουν την ενδοοικογενειακή βία».

Όπως επισημαίνει η κ.Ροτζιώκου «η ενδοοικογενειακή βία δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτική υπόθεση αλλά ως ένα κοινωνικό ζήτημα με αρνητικές συνέπειες τόσο για το ίδιο το θύμα (σωματικές, ψυχολογικές, κ.ο.κ.), όσο και για την κοινωνία. Δυστυχώς, έχουν υπάρξει και υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας με συχνές και έντονες ενδοοικογενειακές συγκρούσεις που δυστυχώς είχαν ως αποτέλεσμα ακόμη και το θάνατο των θυμάτων. Υποθέσεις για τις οποίες δεν μίλησε ποτέ και κανείς παρά μόνο όταν έφτασε το τραγικό τέλος. Για αυτό προτρέπουμε τους πολίτες, που είναι θύματα, να έρθουν να μας μιλήσουν για αυτά τα περιστατικά και από την πλευρά μας θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να βρουν την απαιτούμενη βοήθεια και προστασία. Αλλά και οι πολίτες μάρτυρες τέτοιων καταστάσεων ας μη διστάσουν να μας αναφέρουν αυτές τις καταστάσεις, ακόμα και ανώνυμα».

Τα θύματα δεν είναι μόνα τους

Είναι πολύ σημαντικό, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της ΕΛΑΣ, τα θύματα να πάρουν την απόφαση και να αναφέρουν αυτό που τους συμβαίνει, είτε με αυτοπρόσωπη παρουσία το Αστυνομικό Τμήμα, είτε τηλεφωνικά στο 100 ή με ένα μήνυμα sms στο 100. Και να θυμούνται ότι δεν είναι μόνα τους. Υπάρχει ο απαιτούμενος μηχανισμός για να τα υποστηρίξει. Ένας μηχανισμός που ξεκινά από τους αστυνομικούς της πρώτης γραμμής στα Αστυνομικά Τμήματα και τις 73 Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της ΕΛΑΣ που βρίσκονται σε όλη την επικράτεια και επεκτείνεται μέχρι τη Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Ενώσεις, Συλλόγους που προσφέρουν σημαντικό έργο σ’ αυτό το πεδίο, ενώ η ΕΛΑΣ είναι σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας και συνεργασίας μαζί τους.

Η αντιμετώπιση του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας. Πρόσφατα, ολοκληρώθηκε ο κύκλος εκπαιδεύσεων των αστυνομικών που στελεχώνουν τις Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας. Ακόμη, τον περασμένο Ιούλιο, πραγματοποιήθηκε διαδικτυακό εργαστήριο ανταλλαγής καλών πρακτικών και γνώσεων από το Αρχηγείο της ΕΛΑΣ και τη βρετανική Πρεσβεία. Παράλληλα, εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη η εκστρατεία ενημέρωσης για την πρόληψη και ευαισθητοποίηση ως προς το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας με τίτλο «Έχεις Φωνή. Είμαστε Δίπλα Σου», ενώ από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Κέντρο Μελετών για Θέματα Ασφάλειας (ΚΕ.ΜΕ.Α.) διεξήχθη έρευνα για την ενδοοικογενειακή βία κατά τη διάρκεια των μέτρων περιορισμού και εγκλεισμού για το πρώτο κύμα της πανδημίας, τα αποτελέσματα της οποίας θα αξιοποιηθούν για τη χάραξη νέων στρατηγικών για την αντιμετώπιση του φαινομένου.

«Η 25η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας σε βάρος των γυναικών», καταλήγει η κ. Ροτζιώκου, «μία ημέρα που έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι οι γυναίκες δεν είναι αντικείμενα, αλλά ανθρώπινες οντότητες με δικαιώματα, άποψη, θέλω, πιστεύω. Έχουν φωνή»!

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr