Στις 30 Ιουλίου περνούν από το Υπουργικό Συμβούλιο οι 13 νέες διατάξεις για την ενδοοικογενειακή βία: Προσωρινή κράτηση σε όλα τα στάδια, βραχιολάκι και ποινές χωρίς αναστολή

Στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο πριν τις καλοκαιρινές διακοπές αναμένεται να εγκριθούν από το κυβερνητικό σχήμα οι 13 ποινικές και κυρίως δικονομικές διατάξεις για την ενδοοικογενειακή βία που σχηματοποίησε ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Γ.Φλωρίδης.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να εισαχθεί προς ψήφιση τον Σεπτέμβριο καθώς η Βουλή θα κλείσει στις αρχές Αυγούστου. Το πλαίσιο αυστηροποιεί τόσο τους κανόνες που , κατά πολλούς κυρίως νομικούς, είναι μια στοχευμένη “απάντηση”, σε αυτό που ο ίδιος ο κ.Φλωρίδης χαρακτήρισε “αστοχίες δικαστών”, σε ανάλογες περιπτώσεις. Κι αυτό γιατί πλέον ο “οδικός χάρτης” των διατάξεων για αυτές τις περιπτώσεις είναι πολύ στενός και οδηγεί σε πολύ συγκεκριμένη κατεύθυνση: Φυλάκιση για (σχεδόν) όλους..

Δυο περιπτώσεις

Χαρακτηριστικό είναι πως η αυστηροποίηση, λίγες μέρες μετά την ενεργοποίηση την 1η Μαϊου του νέου Ποινικού Κώδικα, έρχεται με αφορμή δυο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που η αντιμετώπισή τους από τις αρχές προκάλεσε την αντίδραση (και με πειθαρχικό έλεγχο, που δεν σημαίνει προφανώς και καταδίκη των δικαστικών λειτουργών) της ηγεσίας του Αρείου Πάγου (Ιωάννα Κλάπα, Γεωργία Αδειλίνη).

α) Η πρώτη χρονικά ήταν η υπόθεση της γυναικοκτονίας στο Μενίδι στα μέσα Μαϊου, όταν ένας εν διαστάσει σύζυγος που ήδη κατηγορούνταν για ενδοοικογενειακή βία, σκότωσε την 40χρονη μητέρα των δυο παιδιών του. Εν προκειμένω ασκήθηκε κριτική στους δικαστές ότι ανέβαλλαν στις 7 Μαϊου τη δίκη του κατηγορούμενου για ενδοοικογενειακή βία για τις 17 Μαίου και τον άφησαν ελεύθερο, επειδή, όπως αναφέρθηκε, δεν προσήλθε το θύμα (η σύζυγός του) να καταθέσει ως μάρτυρας και απουσίαζε επίσης η ιατροδικαστική έκθεση. Λίγες μέρες μετά ο άνθρωπος αυτός προχώρησε στην άγρια δολοφονία της 40χρονης γυναίκας.

Παραδείγματος χάριν με βάση αυτό το περιστατικό υπουργείο κάνει τις εξής παρεμβάσεις:

– Στην περίπτωση αυτόφωρου πλημμελήματος, η κράτηση, σε περίπτωση αναβολής, μπορεί να παραταθεί έως τις 5 ημέρες.

-Πρόβλεψη έκδοσης εισαγγελικής διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων ακόμα και πριν την άσκηση της ποινικής δίωξης, με δυνατότητα του θύματος να προτείνει συγκεκριμένους όρους που θεωρεί κατάλληλους.

-Προστασία του θύματος με την απαλλαγή του από την υποχρέωση εμφάνισής του στην ακροαματική διαδικασία. Άρα δεν θα αναβάλλεται σε τέτοια περίπτωση η δίκη.

β)Η υπόθεση της σύλληψης και απελευθέρωσης (αρχικά) με περιοριστικούς όρους του ποινικολόγου Απόστολου Λύτρα για ενδοοικογενειακή βία σε βάρος της συζύγου του, επίσης δικηγόρου. Οι παρεμβάσεις μετά (και ) αυτή την υπόθεση αφορούν :

-Γίνεται κανόνας η επιβολή προσωρινής κράτησης στα κακουργήματα ενδοοικογενειακής βίας, εκτός αν κριθεί απολύτως αιτιολογημένα πως ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι) ή οι περιοριστικοί όροι αρκούν για την αποτροπή του δράστη από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων.

-Προβλέπεται για πρώτη φορά (μετά από δεκαετίες) πρόβλεψη δυνατότητας προσωρινής κράτησης μέχρι 6 μήνες για σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας. Αυτή η δυνατότητα δόθηκε πρόσφατα μόνο για εξ αμελείας δυστυχήματα με πολλά θύματα.

Επίσης :

-Άμεση περάτωση της ανάκρισης και απευθείας παραπομπή στο ακροατήριο των κακουργημάτων ενδοοικογενειακής βίας χωρίς την ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών βουλευμάτων.

-Πραγματική έκτιση στη φυλακή των ποινών για εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας χωρίς δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής τους, με κανένα τρόπο.

FREEPIK

Όλες οι αλλαγές , κωδικοποιημένες έχουν ως εξής:

• Κανόνας η επιβολή προσωρινής κράτησης στα κακουργήματα ενδοοικογενειακής βίας, εκτός αν κριθεί απολύτως αιτιολογημένα πως ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι) ή οι περιοριστικοί όροι αρκούν για την αποτροπή του δράστη από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων.

• Άμεση περάτωση της ανάκρισης και απευθείας παραπομπή στο ακροατήριο των κακουργημάτων ενδοοικογενειακής βίας χωρίς την ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών βουλευμάτων.

• Πραγματική έκτιση στη φυλακή των ποινών για εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας χωρίς δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής τους, με κανένα τρόπο.

• Πρόβλεψη δυνατότητας προσωρινής κράτησης μέχρι 6 μήνες για σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας. Στη δε περίπτωση αυτόφωρου πλημμελήματος, η κράτηση, σε περίπτωση αναβολής, μπορεί να παραταθεί έως τις 5 ημέρες.

• Πρόβλεψη έκδοσης εισαγγελικής διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων ακόμα και πριν την άσκηση της ποινικής δίωξης, με δυνατότητα του θύματος να προτείνει συγκεκριμένους όρους που θεωρεί κατάλληλους. Για τυχόν παραβίαση περιοριστικών όρων επιβάλλεται στον δράστη ποινή φυλάκισης και ενημερώνεται το θύμα από την αστυνομική αρχή για να λάβει μέτρα προστασίας.

• Σε κάθε περίπτωση η υποτροπή του δράστη καθιερώνεται ως επιβαρυντική περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας που οδηγεί στο μέγιστο ύψος της ποινής.

• Προστασία του θύματος με την απαλλαγή του από την υποχρέωση εμφάνισής του στην ακροαματική διαδικασία. Προβλέπεται η πρόοδος της δίκης με την ανάγνωση της κατάθεσης, που έδωσε στην προδικασία, εκτός αν το δικαστήριο, με ειδική αιτιολογία, κρίνει την παρουσία του θύματος απολύτως απαραίτητη με προτεραιότητα την εξ αποστάσεως εξέτασή του, όπου είναι εφικτό.

• Δεν χωρεί ποινική διαμεσολάβηση στα ιδιαιτέρως σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας, ακόμα και αν το θύμα συναινεί στη διαμεσολάβηση. Σε κάθε περίπτωση, θεσπίζεται δυνατότητα του εισαγγελέα να μη δεχθεί συμφωνία των μερών για διαμεσολάβηση ή να την ανακαλέσει, όταν συντρέχουν στοιχεία που θα μπορούσαν να μειώσουν την ικανότητα του θύματος για συνειδητή επιλογή.

• Στις περιπτώσεις καταγγελίας για ενδοοικογενειακή βία, ο Εισαγγελέας διερευνά αυτεπάγγελτα αν συντρέχει περίπτωση μεταβολής του καθεστώτος επιμέλειας ανήλικων τέκνων σύμφωνα με το άρθρο 1532 εδ.γ’ του Αστικού Κώδικα.

• Στην περίπτωση που έχει παρέλθει το αυτόφωρο, θεσπίζεται διαδικασία αναζήτησης, δέσμευσης και «προστατευτικής φύλαξης» του δράστη λίαν προσφάτου περιστατικού ενδοοικογενειακής βίας, διάρκειας έως 48 ώρες, προκειμένου το θύμα να βρεθεί στο κατάλληλο προστατευτικό περιβάλλον και ο δράστης να αποτραπεί από το ενδεχόμενο να επανακάμψει και να επαναλάβει την πράξη του.

• Πρόβλεψη λειτουργίας πλατφόρμας καταγγελιών εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας ακόμα και από τρίτους.

• Δημιουργία αρχείου/ιστορικού αναφορών ενδοοικογενειακής βίας από τις αστυνομικές αρχές, το οποίο επισυνάπτεται ως συνοδευτικό έγγραφο της δικογραφίας.

• Ενίσχυση των τρόπων γνωστοποίησης των δικαιωμάτων και παροχής της νομικής βοήθειας στο θύμα ενδοοικογενειακής βίας.

• Τέλος, μόλις πριν από ένα μήνα, τέθηκε σε εφαρμογή η Οδηγία 1385/2024 της Ε.Ε με προθεσμία ενσωμάτωσης από τα κράτη μέλη έως 14/5/2027 για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών με διατάξεις για την προστασία των θυμάτων και την αποτροπή της επαναθυματοποίησης τους. Η χώρα μας θα είναι πρωτοπόρος στην ενσωμάτωση της εν λόγω Οδηγίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ήδη συμπεριλάβει τόσο στις θεσπισμένες νομοθετικές διατάξεις όσο και στις σημερινές προτάσεις για την πάταξη της ενδοοικογενειακής βίας κάθε σύγχρονη ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Αντιδράσεις δικηγόρων

Στο θέμα τοποθετήθηκαν οι δικηγόροι δια της Συντονιστικής Επιτροπής της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, που μίλησαν για επικοινωνιακή διαχείριση συγκεκριμένων υποθέσεων και υπό την πίεση της κοινής γνώμης : «Τόσο σοβαρά κοινωνικά προβλήματα δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται με πρακτικές επιλεκτικής νομοθέτησης, στο πλαίσιο επικοινωνιακής διαχείρισης συγκεκριμένων υποθέσεων και υπό την πίεση της κοινής γνώμης, όπως οι πρόσφατες εξαγγελίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης» τονίζει η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων, και προσθέτει πως «το Υπουργείο ουδεμία προηγούμενη διαβούλευση είχε προς τούτο με τους εμπλεκόμενους στην απονομή της Δικαιοσύνης φορείς… Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, με τις εξαγγελίες του για την ενδοοικογενειακή βία, αμφισβητεί και αναιρεί, κατ’ αρχάς, τον ίδιο του τον εαυτό και το Υπουργείο, καθώς προχωρεί σε νέες νομοθετικές ρυθμίσεις «πριν καν στεγνώσει το μελάνι» της όλως πρόσφατης νομοθέτησης των νέων Ποινικών Κωδίκων (ν. 5090/2024), επιφέροντας έτσι, την 18η , κατά χρονική σειρά, τροποποίηση των Κωδίκων από το 2019 μέχρι σήμερα».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr