Σύγκρουση Δικαστηρίων για τις “προληπτικές” προσαγωγές σε διαδηλώσεις: Το ένα Εφετείο δίνει αποζημίωση, το άλλο λέει πως είναι νόμιμες

Προσαγωγές σε διαδηλώσεις: Σε μία δικαστική διελκυστίνδα βρίσκονται οι πολίτες σχετικά με το νόμιμο ή μη των προσαγωγών όσων ετοιμάζονται να λάβουν μέρος σε προγραμματισμένες συγκεντρώσεις.

Η σύγχυση προκλήθηκε από αντιφατικές αποφάσεις των Δικαστηρίων. Σε απόφαση, όπως είχε γράψει και το dikastiko.gr το Εφετείο είχε βάλει φρένο στις προληπτικές προσαγωγές ατόμων στο πλαίσιο διαδηλώσεων, κρίνοντας παράνομη την προσαγωγή και παραμονή επί τρεις ώρες στην Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών πολίτη, ο οποίος ετοιμαζόταν να ασκήσει το «συνταγματικώς κατοχυρωμένο δικαίωμα του συνέρχεσθαι» και να συμμετάσχει σε προγραμματισμένη διαδήλωση το 2010.

Για τον λόγο αυτό, επιδίκασε μάλιστα, αποζημίωση από το Δημόσιο 1.000 ευρώ στον προσφεύγοντα πολίτη για ηθική βλάβη. «Και τούτο διότι, αν και μεταξύ των καθηκόντων αυτών (σ.σ. των αστυνομικών αρχών), ήτοι της πρόληψης διάπραξης εγκληματικών ενεργειών, προβλέπεται η προσαγωγή και η κράτηση ατόμων που δεν επέδειξαν, κατά τον έλεγχο, αστυνομική ταυτότητα, ώστε να εξακριβωθούν τα στοιχεία τους, όμως, η προσαγωγή και η κράτηση του εκκαλούντος, χωρίς να αμφισβητείται η επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας κατά τη διάρκεια του ελέγχου, υπερέβη τα όρια των νόμιμων καθηκόντων των αστυνομικών οργάνων, περί πρόληψης αξιόποινων πράξεων και εξασφάλιση δημόσιας ειρήνης, ευταξίας και απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών» επισημαίνεται στη συγκεκριμένη απόφαση.

eurokinissi

Η νέα απόφαση του Εφετείου

Ωστόσο, ήρθε μία άλλη εφετειακή απόφαση που αναιρεί το Δικαστήριο. Σύμφωνα με αυτήν «μεταξύ των συνταγματικώς προστατευμένων ατομικών δικαιωμάτων περιλαμβάνεται και αυτό του συνέρχεσθαι, δυνάμει του οποίου οι πολίτες δύνανται να συμμετέχουν ελεύθερα σε πορείες και διαδηλώσεις, το δικαίωμα όμως αυτό πρέπει να ασκείται ειρηνικώς. Στην περίπτωση, όμως, όπου, κατά την διάρκεια συγκεντρώσεως ή πορείας, υπάρχει η υπόνοια τελέσεως ή τελούνται από μερίδα συμμετεχόντων εγκλήματα και μάλιστα με την χρήση όπλων, τα παριστάμενα αστυνομικά όργανα έχουν, εκ των ανωτέρω διατάξεων του Συντάγματος, του ν.2800/2000 και του π.δ/τος 141/1991, καθήκον και ευθύνη να λάβουν, προληπτικώς και κατασταλτικώς, τα απαιτούμενα και ενδεδειγμένα, κατά περίπτωση, μέτρα τάξης, ασφαλείας και τροχαίας, αφενός, για την ανεμπόδιστη άσκηση του συνταγματικώς κατοχυρωμένου ως άνω δικαιώματος του συνέρχεσθαι και, αφετέρου, για την αποτροπή διαταράξεως της κοινωνικοοικονομικής ζωής πέραν του αναγκαίου για την πραγματοποίηση της συναθροίσεως μέτρου (πρβλ. ΓΝΜΔ ΕισΑΠ 14/2007)».

Και προστίθεται: «Επομένως, τα ως άνω προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα, αναλόγως του είδους, της βαρύτητας και της εκτάσεως των παρανόμων πράξεων που τελούνται κατά την διάρκεια της συγκεντρώσεως ή πορείας, μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και στον περιορισμό του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, στο μέτρο που ο περιορισμός αυτός αποτελεί αναγκαίο μέτρο σε μία δημοκρατική κοινωνία, για την εθνική ασφάλεια, την δημόσια ασφάλεια, την προάσπιση της δημοσίας τάξεως και την πρόληψη του εγκλήματος, την προστασία της υγείας και των δικαιωμάτων και ελευθεριών τρίτων (ΔΕφΑθ 1096/2011, πρβλ. ΟλΑΠ 4/2005, ΑΠ 58/2006).

Αναφέρεται επίσης ότι «μεταξύ δε των μέτρων αυτών, περιλαμβάνεται και η προσαγωγή στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα ατόμων, τα οποία, σύμφωνα με την ρητή διάταξη του άρθρου 75 παρ. 15 περ. θ’ του π.δ/τος 141/1991, είτε στερούνται αποδεικτικών της ταυτότητάς τους στοιχείων είτε όταν δεν στερούνται μεν αυτών αλλά, λόγω των συνθηκών και της συμπεριφοράς τους, δημιουργούν υπόνοιες διαπράξεως εγκληματικής ενέργειας».

eurokinissi

Προσαγωγές σε διαδηλώσεις: Τι λένε οι δικηγόροι

«Από το 2009 και μετά αναπτύχθηκε και διευρύνθηκε η αστυνομική πρακτική των προληπτικών προσαγωγών πριν από διαδηλώσεις. Εκατοντάδες άτομα ακινητοποιούνταν σε χώρους κοντά στα σημεία προσυγκέντρωσης των διαδηλωτών και παρ’ ότι έφεραν ταυτότητα και δεν δημιουργούσαν υπόνοιες ότι έχουν τελέσει αδίκημα ή έχουν προετοιμαστεί για να διαπράξουν, οδηγούνταν στο αστυνομικό τμήμα, όπου κρατούνταν για τόσο χρόνο ώστε να μην μπορέσουν να συμμετάσχουν στην διαδήλωση.

Εν συνεχεία αφήνονταν ελεύθερα με την διαπίστωση ότι «ουδέν προέκυψε από τον αρχειακό έλεγχο». Η πρακτική αυτή εκτός του ότι δεν προβλέπεται στον κατάλογο των επιτρεπτών προληπτικών ενεργειών της νομοθεσίας, δεν μπορεί να εφαρμοστεί και χωρίς να αποτελεί διακριτική μεταχείριση. Τελικώς προσάγονταν νέοι άνθρωποι με «αντισυμβατική» εμφάνιση, με ανομολόγητο στόχο να αποθαρρυνθούν» σχολιάζει το δικηγορικό γραφείο των «Παπανδρέου & Φαρμακίδης».

Προσθέτει, όμως, πως «η ύπαρξη αντιφατικών αποφάσεων αναδεικνύει επίσης τα προβλήματα από τον περιορισμό του δικαιώματος αναίρεσης σε υποθέσεις διοικητικού δικαίου. Σε υποθέσεις που αφορούν στοιχειώδη δικαιώματα, όπως την ελευθερία κίνησης κατ’ άρθρο 5 του Συντάγματος και την ελευθερία συναθροίσεων κατ’ άρθρο 11 του Συντάγματος, η διατήρηση σε ισχύ αντιφατικών αποφάσεων αποτελεί πρόβλημα της έννομης τάξης, αλλά και του πολίτη που είναι υποχρεωμένος να ανεχθεί μια νομολογία που εν συνεχεία ανατράπηκε και ευλόγως αναμενόταν να ανατραπεί».

EUROKINISSI

Το δικηγορικό γραφείο των «Παπανδρέου & Φαρμακίδης» παραπέμπει επίσης στον δικαστικό έλεγχο των προληπτικών προσαγωγών κατά την περίοδο 2009-2011 (διαδηλώσεις δολοφονίας Γρηγορόπουλου και Μνημονίων), όπου η Ομάδα Νομικής Βοήθειας είχε αναδείξει και μέλη της οποίας (δικηγόροι) είχαν επίσης προσαχθεί μαζικά (και απολύτως αυθαίρετα) σε περισσότερες από μία περιπτώσεις.

Το θέμα – όπως λένε – επανήλθε με τις συγκεντρώσεις ενάντια στην συμφωνία των Πρεσπών με τοποθετήσεις τότε θεσμικών παραγόντων για την πρόδηλη παρανομία (ιδ. από 14.3.2019 άρθρο του Λέανδρου Ρακιντζή στο capital.gr)

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr