Τα πορίσματα X. Βουρλιώτη για τα καρουζέλ Αθήνας και Θεσσαλονίκης – Δύο δισ. τον χρόνο χάνει το Δημόσιο

Δύο πορίσματα του προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, επίτιμου αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Χαράλαμπου Βουρλιώτη, αποκαλύπτουν δύο μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Πολύπειρα στελέχη των διωκτικών αρχών αναφέρουν πως τέτοιες υποθέσεις αποτελούν την «κορυφή του παγόβουνου» καθώς εκατοντάδες κυκλώματα επιτήδειων έχουν βρει τη «μηχανή που κόβει χρήμα», προκειμένου να εισπράττουν δισεκατομμύρια ευρώ από το Δημόσιο, με απάτες τύπου «καρουζέλ».

Ιδρύοντας εταιρείες-φαντάσματα και βάζοντας «μπροστινούς», επικαλούνται εξαγωγές που γίνονται μόνο στα χαρτιά για να εμφανίζουν εικονικά τιμολόγια και να εισπράττουν ΦΠΑ, να εξαφανίζουν κέρδη και να εισπράττουν παράνομα επιδοτήσεις.

Πορίσματα Βουρλιώτη για καρουζέλ: Οι «μπροστινοί»

Το «καρουζέλ εξαφανισμένου εμπόρου» είναι ίσως η πιο διαδεδομένη μορφή τέτοιας απάτης. Επικεντρώνεται στον ΦΠΑ, καθώς οι επιτήδειοι έμποροι εκμεταλλεύονται τα κενά της νομοθεσίας, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να αποφεύγουν την απόδοσή του. Η απάτη τύπου «καρουζέλ» βασίζεται στη δημιουργία ενός δικτύου εταιρειών που εδρεύουν συνήθως σε διαφορετικές χώρες της Ε.Ε. Αυτές οι εταιρείες, αν και εμφανίζονται ως νόμιμες, λειτουργούν μόνον όσο διευκολύνουν την απάτη, ενώ μετά εξαφανίζονται σαν φαντάσματα.

Μεταξύ των εταιρειών του δικτύου πραγματοποιούνται εικονικές συναλλαγές αγαθών, συνήθως υψηλής αξίας. Εκδίδονται τιμολόγια, αλλά τα αγαθά δεν μεταφέρονται ποτέ. Οι εταιρείες που τα αγοράζουν δηλώνουν τον ΦΠΑ που κατέβαλαν και ζητούν την επιστροφή του από την Εφορία. Ωστόσο, ο «εξαφανισμένος έμπορος» που πούλησε τα αγαθά δεν αποδίδει τον ΦΠΑ που εισέπραξε, καθώς η εταιρεία του έχει κλείσει ή μεταφερθεί σε άλλη χώρα.

Μετά τη διενέργεια των εικονικών συναλλαγών και την είσπραξη του ΦΠΑ, η εταιρεία που πούλησε τα αγαθά και πρέπει να καταβάλει τον ΦΠΑ, εξαφανίζεται. Οι ιδιοκτήτες της χάνονται, τα γραφεία κλείνουν και οι τραπεζικοί λογαριασμοί αδειάζουν.

Και όταν όμως η διακίνηση και πώληση αγαθών είναι πραγματική και όχι εικονική, μεσολαβούν δεκάδες ή εκατοντάδες εταιρείες-φαντάσματα, για να χάνει ΦΠΑ το Δημόσιο, το οποίο μοιράζονται τα μέλη του κυκλώματος.

Η απάτη ακολουθεί συνήθως τα εξής πέντε βήματα:

«Αχυράνθρωποι»: Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται κάποιος ως ενδιάμεσος, ο οποίος αγοράζει προϊόντα από προμηθευτές στην Ελλάδα ή τα εισάγει από τρίτες χώρες όπως η Κίνα, δηλώνοντας πως τα προορίζει για ενδοκοινοτική παράδοση σε άλλη χώρα της Ε.Ε. (π.χ. Βουλγαρία).

Απαλλαγή από ΦΠΑ: Επειδή πρόκειται για ενδοκοινοτική συναλλαγή δεν καταβάλλει τον ΦΠΑ στην Ελλάδα. Το καθεστώς 42 επιτρέπει αυτή την απαλλαγή όταν τα προϊόντα μεταφέρονται από μία χώρα της Ε.Ε. σε άλλη.

Εικονική εξαγωγή: Ο έμπορος δηλώνει πως τα προϊόντα θα σταλούν π.χ. στη Βουλγαρία ή άλλη χώρα της Ε.Ε. Στην πραγματικότητα, αυτά εξάγονται μόνο στα χαρτιά. Κάποιες φορές, για να καλύψουν τα ίχνη τους, επιστρατεύουν φορτηγά ώστε να φανεί πως το εμπόρευμα πέρασε transit τα σύνορα, αλλά αυτά ταξιδεύουν άδεια, ενώ τα αγαθά μένουν και διακινούνται στην Ελλάδα, παρακάμπτοντας τον έλεγχο του ΦΠΑ.

Πώληση χωρίς ΦΠΑ: Τα προϊόντα διατίθενται στην ελληνική αγορά χωρίς να επιβαρύνονται με ΦΠΑ 24%, κάτι που τους δίνει πλεονέκτημα τιμής έναντι των ανταγωνιστών που τηρούν τους κανόνες.

Εξαφάνιση του εμπόρου: Στο τελικό στάδιο, όταν το κύκλωμα κρίνει ότι έκλεισε τον κύκλο του ή αισθανθεί πως «δίνει στόχο» και απειλείται, κλείνει την επιχείρηση που πρέπει να αποδώσει τον ΦΠΑ και φόρους στο κράτος. Ο έμπορος «εξαφανίζεται». Στη συνέχεια ανοίγουν άλλη εταιρεία-φάντασμα, χρησιμοποιώντας πάλι εικονικές διευθύνσεις και πλαστά στοιχεία.

Σε μια τέτοια περίπτωση, για παράδειγμα, εταιρεία εμπορίας ρούχων και παπουτσιών έκανε χρήση του καθεστώτος 42, εξασφαλίζοντας απαλλαγή ΦΠΑ για ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Ο έλεγχος εντόπισε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία είχε δηλώσει εικονική διεύθυνση, ενώ υπήρχε συναλλαγή με εταιρεία στη Βουλγαρία, ώστε να απαλλάσσεται από ΦΠΑ.

Η εταιρεία εισήγαγε ενδύματα και υποδήματα από την Κίνα, τα οποία έρχονταν στην Ελλάδα. Παρέμεναν στη χώρα μας, παρότι στο τελωνείο δηλωνόταν ότι πήγαιναν Βουλγαρία. Για να γίνει το κόλπο πιο πειστικό, η εταιρεία στη Βουλγαρία μετέφερε τα ποσά που αντιστοιχούσαν στην αξία των προϊόντων σε τραπεζικό λογαριασμό που υποτίθεται πως ανήκε στην εταιρεία με έδρα στην Ελλάδα.

Ωστόσο, τα προϊόντα πωλούνταν στην ελληνική αγορά χωρίς να επιβαρυνθούν με ΦΠΑ 24%, πολύ φθηνότερα σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται κανονικά και φορολογούνται. Επιπλέον, η συνεργαζόμενη εκτελωνίστρια δεν κατάφερε να αποδείξει την προέλευση των χρημάτων που είχαν καταβληθεί για την πληρωμή των δασμών (150.000 ευρώ) στα προϊόντα που είχαν εισαχθεί από Κίνα.