Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΕΔΔΑ) μπορεί να ανατρέψει όλες τις υποθέσεις: Η δικαίωση οδηγεί (πλέον) σε αναψηλάφηση δίκης και στις ιδιωτικές διαφορές

Στο πλήρες άνοιγμα της βεντάλιας των υποθέσεων που οδηγούνται εκ νέου σε δίκη στα ελληνικά δικαστήρια, εφόσον ο διάδικος δικαιωθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, οδηγεί ένα διάταξη που προστίθεται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, με το νομοσχέδιο του Γ.Φλωρίδη που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή για το ενέχυρο και τον νέο τρόπο ανάδειξης των ηγεσιών της Δικαιοσύνης. Η νέα διάταξη που είχε αποκαλύψει το dikastiko.gr αφορά τις ιδιωτικές- αστικές διαφορές, το μόνο κομμάτι του εθνικού δικαίου που δεν ίσχυε κάτι τέτοιο. “Κλείνει μια πολύ σημαντική εκκρεμότητα που μέχρι σήμερα ήταν η εξαίρεση μη εφαρμογής του μέτρου”, αναφέρει δικαστική πηγή. Εν ολίγοις “τακτοποιείται” το μισό, κομμάτι του ΚΠολΔ που εκκρεμούσε…

Πλήρης βαθμός δικαιοδοσίας

Ουσιαστικά με αυτό τον τρόπο το ΕΔΔΑ (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) θα λειτουργεί ως πλήρης τέταρτος βαθμό δικαιοδοσίας, με ουσιαστικό και όχι μόνο ηθικό αντίκτυπο, για όλες τις αστικές διαφορές μεταξύ ιδιωτών (πέραν της εκουσίας διαδικασίας που ισχύει και σήμερα). Η διάταξη αναφέρει πως μια δικαίωση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα μπορεί να οδηγήσει σε αναψηλάφηση της δίκης , δηλαδή σε επανάληψη της κατ΄ουσίαν διαδικασίας ενώπιον των ελληνικών- εθνικών δικαστηρίων. Πρόκειται για μια πλήρη επανεξέταση (πιθανόν και τέταρτη) μιας υπόθεσης με άμεσο και πρακτικό αποτέλεσμα ουσίας για όλες τις αστικές διαφορές με βαριές αντιδικίες μεταξύ πολιτών.

Η διάταξη

Συγκεκριμένα στο άρθρο 544 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προστίθεται 11η παράγραφος που δίνει το δικαίωμα σε όλες τις υπόλοιπες αστικές υποθέσεις (πλην της εκουσίας που ισχύει τώρα) , με πολλές φορές βαριά αντιδικία, σε περίπτωση δικαίωσης του πολίτη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να ακολουθεί η δυνατότητα να «ξανανοίξει» σε εθνικό επίπεδο η δίκη.

“Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις λοιπόν και με την προσθήκη 11ης περίπτωσης στο αρ 544 ΚΠολΔ μπορεί να κατατεθεί αναψηλάφηση και αν είναι παραδεκτή να εξαφανιστεί η προσβαλλόμενη απόφαση και το δικαστήριο να ξανακρίνει την ουσία της υπόθεσης αν εκδοθεί οριστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με την οποία κρίνεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παραβίαση δικαιώματος”, σχολιάζει στο dikastiko.gr νομική πηγή.

Τι συνέβαινε μέχρι σήμερα ;

-Με αναψηλάφηση, μπορούσαν να προσβληθούν οι αποφάσεις των ειρηνοδικείων, των μονομελών και των πολυμελών πρωτοδικείων, των εφετείων και του Αρείου Πάγου εφόσον δικάζει κατ’ ουσίαν.

• Προϋπόθεση ήταν να πρόκειται για αποφάσεις γα τις οποίες έχει δημιουργηθεί δεδικασμένο .

• Λόγω του ότι ανατρέπεται τα δεδικασμένο αφορούσε συγκεκριμένους λόγους που δεν αφορούσαν άμεσα τη διαγνωστική διαδικασία της δίκης ( π.χ αντιφατικές αποφάσεις , πλαστότητα ή το ψευδές των αποδεικτικών, νέα μετά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης κρίσιμα έγγραφα που από ανωτέρα βία ή κατακράτηση από τον αντίδικο δεν προσκομίστηκαν.)

• Η έκδοση οριστικής απόφασης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην πολιτική δικαιοσύνη αποτελεί λόγο μέχρι σήμερα για επανεξέταση της υπόθεσης μόνο στην εκούσια δικαιοδοσία.

Έτσι σε εξαιρετικά σοβαρές και βαριές αντιδικίες (όλες τις άλλες δηλαδή) αυτό το νέο σημαντικό νομικό γεγονός( έκδοση οριστικής απόφασης από το ΕΔΔΑ), ακόμη και σε περιπτώσεις δικαίωσης για παραβίαση δικαιώματος που αφορά στο δίκαιο χαρακτήρα της διαδικασίας που ακολουθήθηκε ή διάταξης ουσιαστικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δεν έδινε δικαίωμα αναψηλάφησης ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων. Ως εκ τούτου την ηθική και νομική δικαίωση του πολίτη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν ακολουθούσε η δυνατότητα να «ξανανοίξει» σε εθνικό επίπεδο η δίκη. Αυτό αλλάζει με τις προτεινόμενες διατάξεις.

Τι προβλέπει το άρθρο 544 ΚπολΔ σήμερα

Το εν λόγω άρθρο σήμερα αναφέρει:

Άρθρο 544 – Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας – Αναψηλάφηση

“Αναψηλάφηση επιτρέπεται μόνο:

1) Αν στην ίδια υπόθεση εκδόθηκαν, μεταξύ των ίδιων διαδίκων που είχαν παραστεί με την ίδια ιδιότητα, από το ίδιο ή διαφορετικά δικαστήρια αποφάσεις που αντιφάσκουν μεταξύ τους,

2) αν διάδικος δεν εκπροσωπήθηκε νόμιμα στη δίκη, εφόσον ύστερα δεν εγκρίθηκε ρητά ή σιωπηρά η διεξαγωγή της δίκης,

3) αν το ίδιο πρόσωπο είχε παραστεί ως διάδικος στο όνομά του ή εκπροσώπησε διαδίκους με περισσότερες ιδιότητες, οι οποίοι είχαν αντίθετα συμφέροντα στη δίκη,

4) αν κάποιος είχε παραστεί ως πληρεξούσιος διαδίκου χωρίς πληρεξουσιότητα, εφόσον δεν εγκρίθηκε ύστερα η διεξαγωγή της δίκης,

5) αν η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλαστή, είτε διότι γράφει ψευδώς ότι το δικαστήριο συγκροτήθηκε από τον αναγκαίο σύμφωνα με τον νόμο αριθμό δικαστών, είτε διότι, όπως προκύπτει από το πρακτικό της διάσκεψης, δεν εκδόθηκε με την πλειοψηφία που απαιτεί ο νόμος ή δεν έχει τις υπογραφές που ορίζει ο νόμος και δεν είναι δυνατή η υπογραφή της από τα πρόσωπα αυτά,

6) αν η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίζεται σε ψευδή κατάθεση μάρτυρα ή διαδίκου, σε ψευδή έκθεση ή κατάθεση πραγματογνώμονα, σε ψευδή όρκο διαδίκου ή ενόρκως βεβαιώσαντος ή σε πλαστά έγγραφα, εφόσον το ψεύδος ή η πλαστότητα αναγνωρίστηκαν με αμετάκλητη απόφαση ποινικού δικαστηρίου και, αν πρόκειται για κατάθεση διαδίκου, και με δικαστική ή δημόσια, προφορική ή έγγραφη, ομολογία του δια του τύπου και λοιπών ΜΜΕ ή μέσω του διαδικτύου. Αν η άσκηση της ποινικής αγωγής ή η πρόοδος της ποινικής διαδικασίας είναι αδύνατη, η αναγνώριση γίνεται με απόφαση που εκδίδεται σε κύρια αγωγή, η οποία ασκείται μέσα σε έξι (6) μήνες από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης και, αν η αδυναμία επήλθε κατόπιν, μέσα σε έξι (6) μήνες από αυτήν,

7) αν ο διάδικος που ζητεί την αναψηλάφηση βρήκε ή πήρε στην κατοχή του μετά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης νέα κρίσιμα έγγραφα, από τα οποία προκύπτει ισχυρισμός που προβλήθηκε ή που δεν μπορούσε να προβληθεί και τα οποία δεν μπορούσε να τα προσκομίσει εγκαίρως από ανώτερη βία ή τα οποία κατακράτησε ο αντίδικός του ή τρίτος που είχε συνεννοηθεί με τον αντίδικό του και των οποίων την ύπαρξη αγνοούσε, όπως αγνοούσε και την κατοχή τους από τον αντίδικο ή τον τρίτο κατά τη διάρκεια της δίκης,

8) αν η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίζεται σε απόφαση πολιτικού, ποινικού ή διοικητικού δικαστηρίου, η οποία ανατράπηκε αμετάκλητα ύστερα από την τελευταία συζήτηση, μετά την οποία εκδόθηκε η απόφαση που προσβάλλεται,

9) αν ο διάδικος κλήτευσε στη δίκη τον αντίδικό του ως άγνωστης διαμονής, αν και γνώριζε τη διαμονή του,

10) αν το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης απόφασης επηρεάστηκε ουσιωδώς από δωροληψία ή από άλλη εκ προθέσεως παράβαση καθήκοντος συμπράττοντος στην έκδοση της δικαστή, εφόσον η δωροληψία ή η παράβαση καθήκοντος αποδεικνύονται με αμετάκλητη απόφαση ποινικού δικαστηρίου. Αν η άσκηση της ποινικής αγωγής ή η πρόοδος της ποινικής διαδικασίας είναι αδύνατη, η αναγνώριση της δωροληψίας ή της παράβασης καθήκοντος γίνεται με απόφαση που εκδίδεται σε κύρια αγωγή, η οποία ασκείται μέσα σε έξι (6) μήνες από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, και αν η αδυναμία επήλθε κατόπιν, μέσα σε έξι (6) μήνες από αυτήν.

Η προσθήκη

Με τη νέα διάταξη στο άρθρο 544 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’ 182), περί της αναψηλάφησης, προστίθεται περ. 11) ως εξής:

«11) Αν εκδοθεί οριστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με την οποία κρίνεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παραβίαση δικαιώματος που αφορά τον δίκαιο χαρακτήρα της διαδικασίας που ακολουθήθηκε ή διάταξης ουσιαστικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr