Παράνομη η αναγκαστική απαλλοτρίωση και η κατεδάφιση ακινήτου χωρίς την καταβολή αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη

Η …παράλειψη αποζημίωσης των ιδιοκτητών για την αναγκαστική απαλλοτρίωση των περιουσιών τους,  εκ μέρους των αρχών μίας χώρας, συνιστά παράνομη ενέργεια που έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τους διεθνείς κανόνες δικαίου. Πολύ περισσότερο, η κατεδάφιση κτιρίων, άνευ αδείας, χωρίς την καταβολή της προσήκουσας αποζημίωσης των ιδιοκτητών του, παραβιάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα για την προστασία της περιουσίας του ατόμου. Ακόμη μάλιστα κι αν το εν λόγω ακίνητο παραδίδεται, μετά την κατεδάφισή του για δημόσια χρήση.

Αποζημίωση 34.000 ευρώ επιδίκασε το ΕΔΔΑ στους ιδιοκτήτες ακινήτου στη Μάλτα  για την αναγκαστική απαλλοτρίωση του

Με το σκεπτικό αυτό, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου «καταδικάζει» τις αρχές της Μάλτας για την παράνομη, όπως τη χαρακτηρίζει, κατεδάφιση κτιρίου και τις υποχρεώνει να καταβάλουν αποζημίωση στους ιδιοκτήτες, συνολικού ύψους  34.000 ευρώ.

Η υπόθεση αφορά καταγγελία επτά ιδιοκτητών ακινήτου στη Μάλτα οι οποίοι  προσέφυγαν στο ΕΔΔΑ, μετά την κατεδάφισή του, τον Απρίλιο του 1989. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας μάλιστα παρότι  είχε κρίνει  ότι όταν έγινε η κατεδάφιση ήταν παράνομη, εντούτοις, η παράνομη αυτή ενέργεια είχε πλέον κυρωθεί  όταν το κράτος  απέκτησε  το ακίνητο μέσω του τίτλου της δημόσιας γαιοκτησίας.  Αναγνωρίζοντας δε την  παραβίαση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας των προσφευγόντων αλλά και το γεγονός ότι δεν είχαν αποζημιωθεί από το 1989, τους απέδωσε ποσό 1.500 ευρώ για ηθική βλάβη, χαμηλότερο όμως ακόμη κι από το ποσό που είχε καθοριστεί από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο.

Έξι μήνες πριν την κατεδάφιση, οι αρχές της Μάλτας είχαν αναλάβει το επίμαχο ακίνητο με  τον τίτλο της χρησικτησίας  και το  1991 με τον τίτλο της δημόσιας γαιοκτησίας.

Το 1999, ο Επίτροπος της Γης προσέφερε περίπου 36,39 ευρώ ετησίως σε μίσθωμα  για το ακίνητο, αλλά οι προσφεύγοντες αρνήθηκαν. Μεταγενέστερη διαδικασία ενώπιον του συμβουλίου διαιτησίας (LAB) δεν έληξε παρά μόνο τον Μάρτιο του 2012, όταν η LAB καθόρισε σταθερή τιμή μίσθωσης 158,40 ευρώ ετησίως.

Επικαλούμενοι το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου (προστασία της ιδιοκτησίας) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης  Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι προσφεύγοντες κατήγγειλαν ότι είχαν υποστεί εκ των πραγμάτων απαλλοτρίωση της περιουσίας τους από την κυβέρνηση της Μάλτας και ότι η αποζημίωση που δόθηκε από τα δικαστήρια δεν είχε αποκαταστήσει τη ζημία που είχαν υποστεί.

ΕΔΔΑ: Υπερβολικό και δυσανάλογο το βάρος των ιδιοκτητών

Συνεκτιμώντας τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεση, το ΕΔΔΑ διαπίστωσε πως οι ιδιοκτήτες  υποβλήθηκαν σε δυσανάλογο και υπερβολικό βάρος « ενόψει της αδυναμίας των προσφευγόντων να ανακτήσουν την περιουσία τους, η οποία έχει υπαχθεί σε διαδοχικά καθεστώτα (κατοχή και χρήση και στη συνέχεια δημόσια κατοχή) και το ύψος του μισθώματος (τουλάχιστον κατά τα τελευταία έτη από το 2015) το οποίο, επιπλέον, για δεκαετίες, δεν καταβλήθηκε στους προσφεύγοντες.  Επομένως, το κράτος της Μάλτας παρέλειψε να επιτύχει την απαιτούμενη δίκαιη ισορροπία μεταξύ των δημοσίων συμφερόντων της κοινότητας και της προστασίας του δικαιώματος ιδιοκτησίας των προσφευγόντων».

Σύμφωνα με την απόφαση του ΕΔΔΑ «υπήρξε παραβίαση της  προστασίας της περιουσίας/ιδιοκτησίας (άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου) γιατί οι ιδιοκτήτες στερήθηκαν την ιδιοκτησία τους,  η οποία είχε υπαχθεί σε διαδοχικά καθεστώτα, κατοχή και χρήση και συνέχεια αναγκαστική απαλλοτρίωση, χωρίς καταβολή αποζημίωσης. Με τον τρόπο αυτό διαταράχθηκε  η δίκαιη ισορροπία μεταξύ των απαιτήσεων του δημοσίου συμφέροντος και της προστασίας του θεμελιώδους δικαιώματος στην προστασία της περιουσίας του ατόμου».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr