ΕΔΔΑ: Δεν συνιστά διακριτική μεταχείριση η απομάκρυνση διπλωμάτη λόγω εγκυμοσύνης – Το Στρασβούργο αποφάσισε ότι έγινε για λόγους δημοσίου συμφέροντος

Της Μαρίας Δήμα

Η ανάκληση γυναίκας διπλωμάτη από τη θέση της λόγω εγκυμοσύνης, συνιστά διαφορετική μεταχείριση έναντι των ανδρών συναδέρφων της, λόγω φύλου, ωστόσο η απομάκρυνση της αυτή έγινε για λόγους διασφάλισης της λειτουργίας της πρεσβείας και τη παροχή βοήθειας των πολιτών του εξωτερικού. Με αυτό το σκεπτικό το οποίο αποτελεί εκτροπή από τη συνήθη νομολογία του για απαγόρευση των διακρίσεων, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, “δέχθηκε” την διάκριση που υπέστη γυναίκα διπλωμάτης η οποία ανακλήθηκε από τη θέση της στη Ρουμανική Πρεσβεία στη Λιουμπλιάνα επειδή ήταν έγκυος.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η προσφεύγουσα είχε διαφορετική μεταχείριση λόγω φύλου, αλλά ότι οι εγχώριες αρχές αιτιολόγησαν επαρκώς αυτή τη διαφορετική μεταχείριση λόγω της ανάγκης διασφάλισης της λειτουργίας του προξενικού τμήματος της πρεσβείας και, τελικά, για την προστασία των δικαιωμάτων άλλων, δηλαδή τη παροχή βοήθειας στους Ρουμάνους του εξωτερικού.

Εν πάση περιπτώσει – καταλήγουν οι δικαστές- η Ρουμάνα δεν είχε υποστεί σημαντικές δυσκολίες: ούτε είχε απολυθεί, ούτε της ασκήθηκαν πειθαρχικές διώξεις, και στην πραγματικότητα είχε προαχθεί δύο φορές. Έτσι αποφάνθηκαν στο δια ταύτα του σκεπτικού του ότι δεν υπήρξε η παραβίαση του άρθρου 1 του 12ου Πρωτοκόλλου (γενική απαγόρευση των διακρίσεων) της ΕΣΔΑ, για την οποία προσέφυγε παραπονούμενη η διπλωμάτης στο δικαστήριο του Στρασβούργου.

Ειδικότερα, η 48χρονη σήμερα προσφεύγουσα ζει στο Βουκουρέστι. Την διάκριση για την οποία διαμαρτυρήθηκε στο ΕΔΔΑ, υπέστη πριν από 13 χρόνια όταν υπηρετούσε ως πρόξενος στο Ρουμανικό Προξενείο στη Σλοβενία και η δουλειά της συνίστατο κυρίως στην συνδρομή των Ρουμάνων υπηκόων, οι οποίοι βρίσκονταν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως υπό κράτηση, χωρίς τα απαραίτητα έγγραφα ταυτότητας ή νοσηλεία. Στην εγκυμοσύνη απουσίαζε από το γραφείο της για 15 μήνες και προξενικές υπηρεσίες τέθηκαν σε αναστολή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και τα αιτήματα για βοήθεια ανακατευθύνθηκαν σε γειτονικές χώρες. Προσωρινός αντικαταστάτης προσλήφθηκε όταν πήρε την άδεια μητρότητας τον Ιούνιο του 2008. Στη δεύτερη εγκυμοσύνη της το Υπουργείο Εξωτερικών («η MFA») αποφάσισε να τερματίσει την απόσπασή της στη Λιουμπλιάνα και να την ανακαλέσουν στο Βουκουρέστι. Θεωρήθηκε ότι δεν θα μπορούσε να εκτελέσει τα καθήκοντά της λόγω των ιατρικών της ραντεβού και της επακόλουθης άδειας μητρότητας.

Τα εγχώρια δικαστήρια απέρριψαν την αγωγή της στην οποία υποστήριζε ότι ο τερματισμός της απόσπασής της στο εξωτερικό ήταν διακριτικός επειδή ο μόνος λόγος ήταν ότι εγκυμονούσε.

Το ΕΔΔΑ αρχικά αναγνώρισε ότι μόνο οι γυναίκες θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονται διαφορετικά για αυτόν τον λόγο,(σ.σ. την εγκυμοσύνη) και, επομένως, έχει υποστεί διαφορετική μεταχείριση λόγω του φύλου της. Ωστόσο, αυτή η διαφορά στη μεταχείριση θα μπορούσε να ισοδυναμεί με διάκριση εάν δεν ήταν αιτιολογημένη.

Κατά την άποψη του Δικαστηρίου, οι εγχώριες αρχές έκριναν αναγκαία τη διασφάλιση και τη διατήρηση της λειτουργικής ικανότητας του προξενικού τμήματος της πρεσβείας, και τελικά για την προστασία των δικαιωμάτων τρίτων, δηλαδή των Ρουμάνων οι οποίοι έχρηζαν βοήθειας στο εξωτερικό χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τις προξενικές υπηρεσίες της πρεσβείας.

Την απόφαση σχολιάζει o ποινικολόγος Βασίλης Χειρδάρης.

“Η εγκυμοσύνη στις γυναίκες είναι μία ιδιαίτερα ευαίσθητη κατάσταση από πολλές απόψεις. Σ΄αυτή στηρίζεται η κοινωνία και η ανθρωπότητα για την ανανέωσή τους και για την συνέχεια της ύπαρξης του ανθρώπινου γένους. Τα κράτη αναγνωρίζοντας τη σημασία της έχουν θεσπίσει πολλούς προστατευτικούς κανόνες για τις εγκύους. Η παρουσιαζόμενη απόφαση του Δικαστηρίου του Στρασβούργου δημιουργεί πολλές απορίες και ερωτηματικά για την απόκλιση που παρουσιάζει στο προστατευτικό πεδίο των εγκύων γυναικών.

Το ΕΔΔΑ ενώ αναγνώρισε ότι υπέστη διαφορετική μεταχείριση η προσφεύγουσα λόγω της κατάστασής της εγκυμοσύνης της και του φύλου της αφού τερματίστηκε η απόσπασή της στο εξωτερικό εξαιτίας αυτών στη συνέχεια εκτίμησε ότι η διαφορά στη μεταχείριση δεν συνιστούσε διάκριση επειδή αιτιολογήθηκε επαρκώς!

Αιτιολόγησαν δηλαδή οι προξενικές αρχές ότι η διαφορετική μεταχείρισή της διασφάλισε τη λειτουργική ικανότητα του Προξενείου!

Δηλαδή το συμφέρον του προξενείου υπερίσχυσε της προστασίας της εγκυμονούσας, που απαιτούσε την μη δυσμενή μεταβολή του τόπου εργασίας της.

Η απόφαση αυτή έρχεται σε αντίθεση: α) με τις οδηγίες της Ε.Ε. για προστασία των δικαιωμάτων απασχόλησης των εγκύων και ιδίως του δικαιώματός τους να επιστρέψουν στην ίδια ή σε ισοδύναμη θέση και όχι μόνον να μην υποστούν οιαδήποτε ζημία αλλά και να επωφεληθούν από βελτιώσεις στην εργασία τους, και β) με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ε.Ε. (π.χ. στην υπόθεση Dekker το ΔΕΕ αποφάσισε ότι διακρίσεις δεν μπορούν να δικαιολογηθούν για λόγους που αφορούν την οικονομική επιβάρυνση του εργοδότη.

Στην απόφαση του Στρασβούργου δόθηκε μεγάλη βάση στην επαρκή αιτιολόγηση της διαφορετικής μεταχείρισης από το Προξενείο και λήφθηκε περισσότερο υπόψη το συμφέρον του εργοδότη χωρίς να ληφθεί υπόψιν το υπέρτερο δικαίωμα της εγκύου και η μεγάλη σημασία που έχει η γέννηση ενός παιδιού.

Θεωρώ ότι είναι μια εσφαλμένη απόφαση του ΕΔΔΑ. Το Στρασβούργο έχει όλη τη δυνατότητα να διορθώσει αυτή την λανθασμένη ερμηνεία!”

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr