Ισμήνη Λέντζου: Η ελληνική τραγωδία με τις φωτιές – Η αμείλικτη πραγματικότητα, οι ευθύνες και το… μπαλάκι

Θέλουμε να είμαστε πολίτες ή έρμαια; Αυτή είναι η μόνη ερώτηση από την οποία οφείλουμε να ξεκινήσουμε μία συζήτηση, που γίνεται για πολλοστή φορά, για το μείζον ζήτημα με τις φωτιές

Πραγματικοί πολίτες θα απαντήσουν οι πολλοί… εύκολα. Σωστά, αλλά καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό; Σε ένα πρώτο επίπεδο σημαίνει το πολύ σημαντικό: Αναζητούμε ευθύνες στον σωστό χρόνο και τις επιμερίζουμε ακριβοδίκαια ΧΩΡΙΣ κομματικό πρόσημο στην ανάλυσή μας, άλλο το πολιτικό άλλο το κομματικό πρόσημο… μεγάλη η διαφορά σε όλα τα επίπεδα! 

Ακόμα πιο απλά, δεν εφευρίσκουμε 150 δικαιολογίες όταν το κόμμα μας είναι στην εξουσία και δεν γινόμαστε αυστηροί εισαγγελείς όταν είναι ο “αντίπαλος” στη διακυβέρνηση, οι φωτιές δεν είναι κομματικές. 

Πώς όμως άραγε βρίσκουμε τις πραγματικές ευθύνες ώστε μετά να τις καταλογίσουμε δίκαια;

Για αρχή, ξεκινώντας από τρία δεδομένα. Πρώτον, όλες μα όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις έχουν ευθύνες. Εκ των πραγμάτων, καθώς όλοι κάνουμε σφάλματα και μία διαχείριση δεν είναι ποτέ 100% άψογη. Υπάρχουν αδυναμίες. Δεύτερον, ακριβώς επειδή υπάρχουν αυτές οι αδυναμίες, την ώρα της μάχης, υπάρχουν και οι λεγόμενες αστοχίες, οι οποίες ούτε να κρύβονται πίσω από επικοινωνιακά τρικ μπορούν, ούτε να διογκώνονται κατά το δοκούν. Τρίτο και τελευταίο, βοηθά να καταλάβουμε τις νέες συνθήκες. Τι έχει αλλάξει πλέον στο κλίμα.

Ειδικά το τελευταίο είναι εξαιρετικά κρίσιμο. Ως δημοσιογράφος εδώ και 29 συναπτά έτη έχω καλύψει άπειρες πυρκαγιές. Έχω βιώσει όλη την εικόνα μίας καταστροφικής φωτιάς μέσω εικόνων, μαρτυριών, ρεπορτάζ και κειμένων.

Αυτό που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Ακόμα και σε τραγωδίες με δεκάδες νεκρούς, όπως στην Ηλεία, δεν είχαμε εισβολή της φωτιάς μέσα σε αστικό ιστό. Ποτέ (πλην της καταστροφικής πυρκαγιάς στην Εύβοια) δεν θυμάμαι να απειλούνται μικρές πόλεις, όπως έγινε στην τραγωδία στο Μάτι ή τώρα στην Πεντέλη.

Οι λόγοι είναι δύο. Πρώτον, δεν μιλάμε πλέον για απλώς μεγάλες φωτιές, μιλάμε για κάτι διαφορετικό στο κλίμα. Δεν ξέρω, δεν είμαι ειδική για να αποφανθώ εάν είναι κλιματική αλλαγή, όπερ κάτι μόνιμο. Σίγουρα όμως πρόκειται για κάτι νέο. Πολύ υψηλές θερμοκρασίες, λιγότερη υγρασία με φωτιές που ξεσπούν και γίνονται ανεξέλεγκτες σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Δεν μπορούμε να μη δούμε την αντίστοιχη εικόνα σε Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία και Βρετανία.

Φωτιές: Με αυτή τη νέα πραγματικότητα καλούμαστε να ζήσουμε οι Έλληνες 

Δεύτερον, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως ο αστικός ιστός όλο και αυξάνεται. Τα σπίτια όλο και πληθαίνουν. Εξ ορισμού λοιπόν διεισδύουν στο δάσος. Και ναι, είναι πολύ όμορφο να έχεις ένα σπίτι δίπλα ή μέσα στα πεύκα, ναι, σου χαρίζουν οξυγόνο και ψυχική διαύγεια, αλλά εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους.

Το οποίο μας φέρνει στις πρώτες μεγάλες ευθύνες, αφενός ΟΛΩΝ των κυβερνήσεων που έχουν περάσει από τη χώρα. Επί περίπου 60 χρόνια ζούμε και ξαναζούμε το ίδιο πράγμα. Νομοθεσία με δεκάδες παραθυράκια που επιτρέπουν την άναρχη δόμηση, δεν είναι σαφές τo τι είναι δάσος και τι όχι, με αποτέλεσμα να έρχεται το κράτος εκ των υστέρων και απλώς να νομιμοποιεί και να εισπράττει…

Κάθε κυβέρνηση έχει το δικό της μερίδιο ευθύνης σε αυτό και αναλόγως με το πόσο έμεινε στην εξουσία το κάθε κόμμα και πόσες φορές επανήλθε σε αυτήν, μεγαλώνει η ευθύνη του.

Διότι, συν τοις άλλοις, όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί έφτιαξαν ή ανέχτηκαν ρουσφέτια και συναλλαγές τα οποία δεν έλειπαν ούτε από τον χώρο της δόμησης. Συχνά πυκνά λοιπόν βρίσκοντας ένας υπεύθυνος να κάνει τα «στραβά μάτια» για να φτιάξει κάποιος το εξοχικό ή το σπιτάκι του.

Έτσι λοιπόν, βρισκόμαστε στο σημείο να αναρωτιόμαστε εκ των υστέρων, «μα καλά, που βρέθηκαν οι βίλες μέσα στο δάσος»; Είδες κάτι πράγματα;

Να σημειώσω το εξής αποκαλυπτικό: «Δεν υπάρχουν οι κατάλληλες μελέτες πριν δοθεί μία περιοχή στον πολεοδομικό σχεδιασμό». Τάδε έφη, Ευθύμιος Λέκκας στην ΕΡΤ, κάνοντας λόγο για μία παθογένεια που μετράει 70 χρόνια.

Οπότε δεν υπάρχει πρόβλεψη – εκτίμηση κινδύνου, όπως δεν υπάρχει ούτε εκπαίδευση για το πώς να λειτουργήσουν οι κάτοικοι τέτοιων περιοχών σε μία φωτιά και τι να κάνουν.

Με ευθύνη, πάλι αναλογικά μοιρασμένη, όλων των κομμάτων που κυβέρνησαν, δεν προβλέφθηκε ποτέ να δοθεί συγκεκριμένη κατεύθυνση στους κατοίκους.

Οι δήμοι τι κάνουν, θα ρωτήσει κάποιος σωστά. Άλλη πονεμένη ιστορία εκεί. Πολύ πονεμένη όμως. Οι δήμοι έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες; Έχουν τα απαραίτητα κονδύλια; Τα ελέγχει κάποιος αυτά; Πώς γίνεται να μην καθαρίζονται οικόπεδα εντός των ορίων τους και γιατί παραπονιούνται δημότες ότι δεν βρίσκουν άκρη όταν θέλουν να κοπεί ένα δέντρο που εφάπτεται της κατοικίας τους;

Για να ξαναπεράσουμε στην ευθύνη των κυβερνήσεων, ενίσχυσαν τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και επέβαλαν ελέγχους, ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο λειτουργούσαν οι δημοτικές υπηρεσίες; Ή προτιμήθηκε η «ένοχη σιωπή»;

Όπως διαπιστώνουμε λοιπόν, η πυρασφάλεια ξεκινά πολύ πριν την πυρόσβεση και είναι ένας τομέας ο οποίος πάσχει τρομακτικά.

Όσο για την πυρόσβεση αυτή καθαυτή, φυσικά και αποδέχομαι, μάλιστα δίνω και συγχαρητήρια, για την αγορά νέων ιπτάμενων μέσων. Πολύ σωστή κίνηση. Εξίσου σωστή η χρήση του μέτρου των εκκενώσεων. Σε τέτοιου είδους πρωτόγνωρες φωτιές δεν μπορεί να διακινδυνεύει η Πολιτεία να μείνει πληθυσμός στην περιοχή.

Ωστόσο, παρότι ο συνολικός αριθμός των εναέριων μέσων αυξήθηκε σημαντικά, την ίδια ώρα οι επίγειες δυνάμεις έχουν μέσο όρο ηλικίας τα 48 έτη. Μάλιστα, αναμένεται να χάσουν μέσα στα επόμενα 7 χρόνια, 5.000 πυροσβέστες.

Υποτίθεται πως θα γίνονταν 3.000 προσλήψεις, που είχε υποσχεθεί η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου κάτι που δεν είδαμε να συμβαίνει. Αντί αυτού διπλασιάστηκε ο αριθμός των εθελοντών σε 4.000 άτομα.

Έκκληση για ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της Πυροσβεστικής, απηύθυνε μέσω του Αθήνα 984, στις αρχές Ιουνίου ο αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Συμβασιούχων Πυροσβεστών, Θανάσης Ψαρόπουλος.

«Να γίνουν άμεσα προσλήψεις, έχει αποδεκατιστεί το πολύπαθο Πυροσβεστικό Σώμα. Δεκατρείς χιλιάδες πυροσβέστες επιχειρούν όπου χρειαστεί, αλλά στην πλειονότητά τους είναι άνω των 45 ετών και καταπονημένοι από τις συνεχείς μετακινήσεις σε όλη τη χώρα προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα πύρινα μέτωπα. Πρόσφατα, προσλήφθηκαν 500 πυροσβέστες, ενώ συνταξιοδοτήθηκαν 550» είπε χαρακτηριστικά.

Τέλος, να επισημάνω ότι μία κυβέρνηση, η όποια, κρίνεται και με βάση τις δηλώσεις της πριν και μετά το αποτέλεσμα. Όταν το κυβερνητικό τιμ διατείνεται πως είναι πανέτοιμο, προετοιμασμένο και έχει την εμπειρία από προηγούμενες καταστροφές, η καταστροφή 20.000 στρεμμάτων στην Αττική και περίπου 50.000 στην υπόλοιπη χώρα (25.000 στρέμματα κάηκαν μόνο στη Δαδιά και 17.000 στρέμματα στη Μυτιλήνη), αμαυρώνει τον όρο «πετυχημένη διαχείριση».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr