Μονομερής βλαπτική μεταβολή λόγω υπηρεσιακού υποβιβασμού – Προσβολή της προσωπικότητας και αξίωση χρηματικής ικανοποίησης  

Προϋπόθεση για την κατάφαση μονομερούς βλαπτικής μεταβολής κατά την έννοια του άρθρου 7 ν. 2112/1920 αποτελεί η μονομερής ενέργεια εκ μέρους του εργοδότη, η οποία δεν συντρέχει όταν γίνεται κατ’ ενάσκηση δικαιώματος αναγνωρισμένου από τον νόμο ή τον κανονισμό εργασίας ο οποίος έχει ισχύ νόμου.

—Βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας υπάρχει και όταν ο εργοδότης αναθέτει στον εργαζόμενο καθήκοντα υποδεέστερης ειδικότητας ή θέσης στην επιχείρηση, που συνεπάγονται υλικές ή ηθικές συνέπειες ως προς το κύρος και την προσωπικότητά του.

—  Διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη.

— Βασικός περιορισμός του διευθυντικού δικαιώματος τίθεται από την απαγορευτική διάταξη του άρθρου 281 Α.Κ.

—Καταχρηστική άσκηση του διευθυντικού δικαιώματος του εργοδότη υπάρχει όταν αυτό ασκείται μεν σύμφωνα με τους όρους της εργασιακής συμβάσεως, του νόμου ή του εσωτερικού κανονισμού εργασίας,κατά προφανή όμως υπέρβαση των ορίων που επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος, οπότε η απόφασή του είναι αντίθετη προς τον νόμο και θεωρείται άκυρη.

— Το δικαίωμα της προσωπικότητας, ως πλέγμα αγαθώνπου συνθέτουν την υπόσταση ατόμου και είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένομε το άτομο(άρθρο 2 παρ.1 Σ.), προστατεύεται σε περίπτωση προσβολήςαπό τα άρθρα 57 και 59 Α.Κ.

— Η προσβολή της προσωπικότητας πρέπει να είναι παράνομη, να γίνεται δηλαδήόταν είτε δεν υπάρχει δικαίωμα είτε ασκείται υπάρχον δικαίωμα καταχρηστικώς.

— Αγαθά που προστατεύονται από την προσωπικότητα είναι και η τιμή και η επαγγελματική αξία του ατόμου

— Η τιμή του ατόμου, ειδικότερα, αντικατοπτρίζεται στην εκτίμηση, απέναντί του, των άλλων και προστατεύεται, κυρίως, ως κοινωνικό αγαθό.

— Αξίωση από την προσβολή της προσωπικότητας είναι και η αποζημίωση προς ικανοποίηση της ηθικής βλάβης του προσβαλλομένου.

— Για την αξίωση αποζημιώσεως προς ικανοποίηση ηθικής βλάβης, συνισταμένη και σε πληρωμή ευλόγου χρηματικού ποσού, απαιτείται και το στοιχείο της υπαιτιότητας.

— Οι όροι δηλαδή αυτής της παροχής εξομοιώνονται με εκείνους της αποζημίωσης (προσβολή, παράνομη συμπεριφοράπου προκάλεσε την προσβολή, αιτιώδης σύνδεσμος της προσβολής με την παράνομη συμπεριφορά και υπαιτιότητα εκείνου που προσβάλλει).

— Προκειμένου να καθοριστεί το εύλογο χρηματικό ποσό, λαμβάνονται υπ’ όψιν και οι συμπαρομαρτούσες συνθήκες, όπως και η περιουσιακή κατάσταση των διαδίκων, χωρίς να αναφέρεται αναγκαίως και σε τι συνίσταται η κατάσταση αυτή, η κοινωνική θέση του διαδίκουπου προσβάλλεται στην προσωπικότητά του, το είδος και η έκταση της βλάβης.

— Η παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του εργοδότη, μειωτική προς την προσωπικότητα του εργαζομένου, κατά τις εκφάνσεις της τιμής καθώς και της επαγγελματικής δραστηριότητας, ως μείωση της επαγγελματικής αξίας του, όπως απόλυση του εργαζομένου από τον εργοδότηκατά τρόπο που εκθέτει/μειώνειτον απολυθέντα στους συναδέλφους του και στο κοινωνικό του περιβάλλον, ενόψει και του είδους της απασχόλησής του και του ιδιαίτερα έντονου συμφέροντος του εργαζομένου για πραγματική απασχόληση,δικαιολογεί αξίωση τουεργαζομένουγια αποζημίωση προς ικανοποίηση της ηθικής του βλάβης (Απόφαση Αρείου Πάγου, «Επιθεώρησις Εργατικού Δικαίου», τόμος 81^ος  (2022), σελ. 163).