Αρειος Πάγος: Οι .. «καμπάνες» του κορονοϊού – Ο εσκεμμένος (ποινικά κολάσιμος) «βήχας» σε λεωφορείο και η «εκβίαση» για ένα αντισηπτικό

Εν πλέγμα διατάξεων του Ποινικού Κώδικα  που συγκροτούν ποινές οι οποίες ξεκινούν από διοικητικά πρόστιμα και φτάνουν σε ποινικές κυρώσεις μέχρι τα ισόβια, περιγράφει πλέον το «δίκαιο» του Κορονοϊού, ή τουλάχιστον η ερμηνεία που μπορεί να δοθεί σε άρθρα του Ποινικού Κώδικα με βάση τις δυο εγκυκλίους που εξέδωσε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασίλης Πλιώτας.

Το σπάσιμο της καραντίνας, οι άσκοπες μετακινήσεις, η αισχροκέρδεια προσώπων ή εταιριών ακόμα και για ένα αντισηπτικό ή  μια μάσκα, η απειλή που αισθάνεται ένας ασθενής αν δεν έχει τη δυνατότητα να προσφύγει σε δομή υγείας και ένα ιδιωτικό θεραπευτήριο απαιτεί υπέρογκα ποσά για ένα τεστ, μπορούν , όπως εξηγεί ο ανώτερος εισαγγελέας της χώρας,  να υπαχθούν σε διατάξεις του Ποινικού Κώδικα  που προβλέπουν βαριές ποινές.

10 χρόνια έως ισόβια

Στην πορεία της πανδημίας τρία περιστατικά έχουν παίξει καθοριστικό ρόλος την αυστηροποίηση των μέτρων και των – επαπειλούμενων- ποινών:

Το σπάσιμο της καραντίνας του νεαρού , γόνου εφοπλιστικής οικογένειας που γύρισε με συμπτώματα από την Αγγλία και πήγε βόλτα στην Ικαρία μεταφέροντας τον ιό και βέβαια τα δυο Σαββατοκύριακα με τον κόσμο στους δρόμους. Το πρώτο οδήγησε σε περιορισμό κυκλοφορίας και το δεύτερο σε απαγόρευση στην παραλία Θεσσαλονίκης. Ξύπνησε όμως και οργισμένες αντιδράσεις που θεσμικά οδηγούν σε αυστηροποίηση του πλαισίου. Είναι λοιπόν σαφές, με βάση τις εγκυκλίου του κ. Πλιώτα , αλλά και τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα, πως η αβλεψία του νεαρού που μετέφερε τον ιό στην Ικαρία, πως μπορεί να αντιμετωπίσει ακόμα και ποινές από 10 χρόνια έως ισόβια.

Ο ποινικολόγος Κωνσταντίνος Γώγος

Όπως εξηγεί ο ποινικολόγος και μέλος της Ένωσης Μαχόμενων Δικηγόρων, Κων/νος Γώγος, «με  την υπ’ αριθμ. 4/2020 εγκύκλιο της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου είχαν δοθεί οι κατευθυντήριες γραμμές προς τις Αρμόδιες Εισαγγελίες προκειμένου κατά την κρίση τους να ασκούν ποινική δίωξη για παράβαση του αδικήματος του άρθρου 285 ΠΚ.

Συγκεκριμένα στο άρθρο 285 ΠΚ αναφέρεται:

1. Όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται: α) με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ζώα, β) με φυλάκιση και χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθμό ανθρώπων.
2. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα μεταδοθεί η ασθένεια σε ζώα, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και χρηματική ποινή, και αν είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί σε άνθρωπο, επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα έτη.
3. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών και αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

Δόθηκε δηλαδή εντολή στους Αρμόδιους Εισαγγελείς για άσκηση ποινικής δίωξης κατά την κρίση τους ακόμα και για κακούργημα αν από την παραβίαση των υγειονομικών μέτρων προκύψει θάνατος». Και το ερώτημα που τίθεται εφόσον (απευκταίο) προκληθεί θάνατος ασθενούς στην Ικαρία, τι θα συμβεί με τον νεαρό φορέα του ιού;

 Η αισχροκέρδεια και η εκβίαση

Όπως εξηγεί ο κ.Γώγος,  «η κοινωνική πραγματικότητα απέδειξε πως η άσκησης ποινικής δίωξης για το αδίκημα του άρθρου 285 ΠΚ δεν ήταν αρκετή για να αποτρέψει τους ενδεχόμενους δράστες από την διασπορά του Κορωναίου , ούτε να αποτρέψει αυτούς που θέλουν να κερδοσκοπίσουν στην πλάτη ενός δοκιμαζόμενου λαού.  Έτσι, η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου επανήλθε με την υπ’ αριθμ. 7/2020 Εγκύκλιό της σύμφωνα με την οποία δόθηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές της Εισαγγελικούς Λειτουργούς για επιπρόσθετη άσκηση ποινικής δίωξης όταν τα πραγματικά περιστατικά το επιτρέπουν.

Ενδεικτικές περιπτώσεις

Α. Το άρθρο 404 παρ. 1 ΠΚ το οποίο αναφέρει:

«1. Όποιος σε δικαιοπραξία για την παροχή οποιασδήποτε πίστωσης, ανανέωσής της ή παράταση της προθεσμίας πληρωμής εκμεταλλεύεται την οικονομική ανάγκη, την πνευματική αδυναμία, την κουφότητα ή την απειρία εκείνου που παίρνει την πίστωση, συνομολογώντας ή παίρνοντας για τον εαυτό του ή για τρίτον περιουσιακά ωφελήματα, που με βάση της ειδικές περιστάσεις είναι προφανώς δυσανάλογα της την παροχή του υπαιτίου ή συνομολογεί ή παίρνει για τον εαυτό του ή για τρίτον περιουσιακά ωφελήματα που υπερβαίνουν το κατά τον νόμο θεμιτό ποσοστό τόκου τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή. Αν η πράξη έχει τελεστεί με περισσότερους τρόπους αφορά της τα ίδια περιουσιακά ωφελήματα, στον υπαίτιο επιβάλλεται μία μόνο ποινή, κατά την επιμέτρηση της οποίας λαμβάνεται υπόψη η συνολική εγκληματική δράση του».

Εν ολίγοις δίνεται η δυνατότητα άσκησης ποινικής δίωξης για το αδίκημα της τοκογλυφίας, στο οποίο όμως μετά την τροποποίηση του ποινικού κώδικα περιλαμβάνονται στην αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος «κομμάτια» του αδικήματος της αισχροκέρδειας. Δηλαδή  η απόκτηση από το δράστη περιουσιακών ωφελημάτων εκμεταλλευόμενος την οικονομική ανάγκη του θύματος θα τιμωρείται βαριά . Παραδείγματος χάριν σε αυτές τις διατάξεις καταλαμβάνονται   οι αστρονομικές τιμές για ήδη πρώτης ανάγκης όπως είδαμε να συμβαίνει με αντισηπτικά και μάσκες το προηγουμενο διάστημα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτή η διάταξη καθώς ο εισαγγελέας θυμίζει και το αδίκημα της εκβίασης. Συγκεκριμένα το άρθρο 385 ΠΚ περιλαμβάνει το αδίκημα της εκβίασης τόσο σε μορφή πλημμελήματος όσο και σε μορφή κακουργήματος. Είναι σαφές, λέει ο κ.Γώγος, «ότι στην παρούσα κοινωνική συγκυρία θα βρεθούν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι δράστες θα προσπαθούν να επιτύχουν να αποκομίσουν περιουσιακά οφέλη εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση, ήτοι με την απειλή κινδύνου σώματος ή ζωής είτε με την παράλειψη συγκεκριμένων ενεργειών». Το σημαίνει αυτό; Πως απλούστατα εκβίαση συνιστά π.χ η απαιτηση ενός θεραπευτηρίου για να νοσηλεύσει έναν ασθενή ενός υπέρογκου χρηματικού ποσού.

Ο …εσκεμμένος βήχας

Ο κ.Πλιώτας επισημαίνει και «τα εγκλήματα κατά των συγκοινωνιών».

Με αυτή τη διατύπωση επιτρέπεται η άσκηση ποινικής δίωξης για τα άρθρα 290 επ Π.Κ., στα οποία περιλαμβάνονται αδικήματα πλημμεληματικού χαρακτήρα, αλλά και σοβαρότατα αδικήματα κακουργηματικού χαρακτήρα όταν η συμπεριφορά του δράστη έχει ως αποτέλεσμα το θάνατο σε περιπτώσεις λειτουργίας συγκοινωνιών. Π.χ ένας πολίτης , φορέας του ιού μπει σε ένα λεωφορείο και βήξει εσκεμμένα για να διασπείρει τον ιό πάνω σε επιβάτες, πέραν της δίωξης για το 284 ΠΚ περι μετάδοσης του ασθενειών, θα διωχθεί και για διατάραξη των συγκοινωνιών.

 Οπως λέει ο κ.Γώγος “είναι σαφές πως η Εισαγγελία κινείται ταχύτατα υπέρ της προστασίας των εννόμων αγαθών της ζωής, της περιουσίας, της σωματικής υγείας και της προστασίας του κοινωνικού συνόλου και των μεταφορών, προλαμβάνοντας καταστάσεις και δίνοντας εγκαίρως τις απαραίτητες κατευθυντήριες γραμμές για κοινή προσπάθεια καταστολής της εγκληματικότητας λόγω της πανδημίας”.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr