Οι καταδικασθέντες Χρυσαυγίτες θα μπορούν να είναι ξανά υποψήφιοι – Νομοθετική ρύθμιση ετοιμάζει η κυβέρνηση- Τι λένε οι συνταγματολόγοι

Καμία παρέμβαση στον Ποινικό Κώδικα δεν μπορεί να επιφέρει αλλαγές με αναδρομική ισχύ εφόσον είναι δυσμενέστερες για τον κατηγορούμενο, είναι η κάθετη άποψη όλων των νομικών της χώρας που εξέφρασαν άποψη για το ζήτημα των ΄πολιτικών δικαιωμάτων των καταδικασμένων μελών της Χρυσής Αυγής.

Υπό αυτές τις συνθήκες  οι Νίκος Μιχαλολιάκος, Ηλίας Κασιδιάρης και τα υπόλοιπα στελέχη που βαρύνονται με το αδίκημα της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης θα μπορούν να μετέχουν στις επόμενες εκλογές και πιθανότατα θα διατηρούσαν την βουλευτικής τους έδρα στην δυσάρεστη περίπτωση που η Χρυσή Αυγή παρέμενε έως σήμερα κοινοβουλευτικό κόμμα.

Τι ίσχυε και ποιες αλλαγές έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ

Το ερώτημα είναι τι θα συνέβαινε με τον παλαιό ποινικό κώδικα.

– Με τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα που ίσχυε έως τον Ιούνιο του 2019 το πλαίσιο ποινής για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης ήταν 10 έως 20 έτη ενώ η τελεσίδικη καταδίκη απέφερε 10ετή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων που σημαίνει έκπτωση από το αξίωμα για βουλευτές, απαγόρευση συμμετοχής σε εκλογικές διαδικασίες κ.α.

Αυτό όμως θα συνέβαινε μόνο σε αμετάκλητη ποινική καταδίκη (Άρειος Πάγος) συνεπώς και πάλι μέχρι τότε θα είχαν το ίδιο δικαίωμα. Υπό αυτά τα δεδομένα δηλαδή καμία, επι της ουσίας, αλλαγή.

– Με τον νέο Ποινικό Κώδικα που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ το πλαίσιο ποινής περιορίστηκε σε 5 έως 15 έτη ενώ το επίμαχο αδίκημα εξαιρέθηκε από την λίστα των εγκλημάτων που αποφέρει στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων που σημαίνει ελεύθερη συμμετοχή σε εκλογές. Αναφορικά με το αν οι υπαίτιοι μπορούν να διατηρούν το αξίωμά τους (σ.σ. όπως στην περίπτωση του ευρωβουλευτή Ι. Λαγού) η κατάσταση χαρακτηρίζεται από νομική ασάφεια. Το άρθρο 60 του νέου ΠΚ αναφέρει: «Αν ο υπαίτιος καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει αποστέρηση της δημόσιας θέσης ή του δημόσιου ή αυτοδιοικητικού αξιώματος που κατέχει εφόσον η πράξη του συνιστά βαριά παράβαση των καθηκόντων του».

Μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής; Και πάλι πρόκειται για μη ξεκάθαρη κατάσταση.

Η εκλογική διαδικασία

Αυτό που λένε από την κυβέρνηση είναι πως θα υπάρξει ρύθμιση στην εκλογική διαδικασία, δηλαδή στα κριτήρια εκλογιμότητας, γεγονός όμως που επίσης δεν είναι σαφές αν μπορεί να έχει αναδρομικότητα. Τις προηγούμενες  μέρες μάλιστα πηγές του ΣΥΡΙΖΑ, εξήγησε γιατί προχώρησε στην κατάργηση της παρεπόμενης ποινής της στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων:

«Με τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα το ποιοι και σε ποιες περιπτώσεις αποστερούνταν τα πολιτικά τους δικαιώματα εξαρτιόταν από το ύψος της ποινής που τους επιβαλλόταν. Το πλαίσιο επιβολής, ελέγχου και αποκατάστασης της εν λόγω ποινής ήταν ιδιαίτερα δυσχερές και είχε στην πράξη απαξιωθεί. Η αποστέρηση επερχόταν, πάντως, αφού η απόφαση καθίστατο αμετάκλητη, δηλ. στην πράξη μετά από αρκετά χρόνια και αφού η υπόθεση είχε διέλθει από 3 επίπεδα δικαστικής κρίσης. Άρα, σε κάθε περίπτωση, η αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων δεν θα μπορούσε να επέλθει και να έχει σήμερα οποιοδήποτε αποτέλεσμα, ακόμη και υπό την ισχύ του προηγούμενου ΠΚ.

Στον νέο ΠΚ διατηρήθηκε ο θεσμός της αποστέρησης δημοσίων θέσεων και δημοσίων ή αυτοδιοικητικών αξιωμάτων, στην περίπτωση που υφίσταται καταδίκη σε ποινή κάθειρξης.

Ως προς το δικαίωμα του εκλέγειν σε βουλευτικές εκλογές η επιβολή ποινής αποστέρησης θεωρήθηκε παρωχημένη στο πλαίσιο μιας σύγχρονης, ταχείας ποινικής δίκης, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, που επικεντρώνεται στα ζητήματα της αναζήτησης της ποινικής ευθύνης και στην επιβολή της κύριας ποινής. Έτσι, επελέγη η λύση να μην επιβάλει την αποστέρηση δικαιωμάτων το ίδιο το δικαστήριο, αλλά αυτή να επέρχεται, επί τη βάσει πάντως της απόφασης του δικαστηρίου, αυτοδίκαια, δυνάμει της ειδικής εκλογικής νομοθεσίας.

Όπως ειδικότερα διατυπώνεται στην αιτιολογική έκθεση του ν.ΠΚ, επαφίεται στην ειδική εκλογική νομοθεσία να καθορίσει τέτοιες απαγορεύσεις, αφού «το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος προβλέπει ότι ο νόμος δεν μπορεί να περιορίσει το εκλογικό δικαίωμα παρά μόνο […] ως συνέπεια αμετάκλητης καταδίκης για ορισμένα εγκλήματα. Τα εγκλήματα αυτά ορίζονται στην εκλογική νομοθεσία και η καταδίκη για τα ίδια αυτά εγκλήματα αποτελεί ταυτόχρονα κώλυμα εκλογιμότητας, σύμφωνα με το άρθρο 55 Συντάγματος. Ανάλογα ισχύουν και για τη συμμετοχή στις αυτοδιοικητικές εκλογές ή για την άσκηση οποιουδήποτε άλλου πολιτικού δικαιώματος. Παρέλκει επομένως οποιαδήποτε άλλη σχετική πρόβλεψη».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr