Γιάννης Καρούζος: Αυξάνεται η αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων αλλά όχι αρκετά – Πού βρίσκεται η Ελλάδα και ο στόχος του 2023

Στο club των «φτωχών χωρών» της ΕΕ αναφορικά με την αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων εργαζόμενων συγκαταλέγεται σταθερά η Ελλάδα πάρα τις δυο αυξήσεις του κατώτατου μισθού το 2022. Η ακρίβεια και οι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά – τρόφιμα, ενέργεια – που «έτρεξαν» παράλληλα με τις αναπροσαρμογές του κατώτατου «ροκάνισαν» την αγοραστική του δύναμη, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να παραμείνει χαμηλά σε επίπεδο Ευρωζώνης και Ε.Ε.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat (Ιανουάριος 2023), ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα συγκεντρώνει 947 μονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ – PPS) στις αρχές του 2023, ακριβώς όσες είχε και το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Δεν έχει άλλωστε μεσολαβήσει άλλη αύξηση μετά τον Μάιο του 2022, καθώς επίκειται τώρα, πριν τις εκλογές, η νέα αύξηση του μισθού για το 2023.

Ενδιαφέρον έχει το στοιχείο πως το πρώτο εξάμηνο του 2022, όταν δηλαδή ο μισθός «έτρεχε» μέχρι την Πρωτομαγιά με 663 ευρώ, η αγοραστική δύναμη των ανειδίκευτων εργαζομένων ήταν χαμηλότερη, στις 880 Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης. Με άλλα λόγια, η δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού την Πρωτομαγιά του 2022 κατά 7,5% έδωσε 7,5% περισσότερες Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης στους χαμηλόμισθους, ανεβάζοντάς τους από τις 880 στις 947 ΜΑΔ.

Ακόμη μικρότερη ήταν η αγοραστική δύναμη των μισθωτών το 2021, όταν υπολογίστηκε από την Eurostat στις 863 ΜΑΔ. Η μικρή αύξηση κατά 2% τον Ιανουάριο του 2022 για πρώτη φορά μετά το 2019 και το ξέσπασμα της πανδημίας αύξησε την αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων μισθωτών κατά 17 ΜΑΔ ή κατά 1,9%.

Αξίζει να σημειωθεί πως η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού είχε αυξηθεί σημαντικά το δεύτερο εξάμηνο του 2019, στις 872 ΜΑΔ (από 786 ΜΑΔ το πρώτο εξάμηνο) μετά την αναπροσαρμογή κατά 10,9% και την κατάργηση του υποκατώτατου, που οδήγησε όλους τους ανειδίκευτους στα 650 ευρώ μεικτά. Έκτοτε η πανδημία αλλά και η κρίση του πληθωρισμού έδειξαν τα… δόντια τους στην αγοραστική δύναμη των ευάλωτων χαμηλόμισθων εργαζομένων, με αποτέλεσμα η αγοραστική τους δύναμη να πιεστεί και να πέσει από τις 872 ΜΑΔ στις 858 το 2020 και 863 το 2021, μέχρι να επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 το 2022 και να τα ξεπεράσει στα τέλη του 2022 και τις αρχές του 2023.

Στην Β Εθνική η Ελλάδα

Παρά τις διαδοχικές αυξήσεις του κατώτατου κατά 2% και 7,5% που είχαν ευθεία αντανάκλαση στην αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων, η Ελλάδα δεν καταφέρνει να απαγκιστρωθεί από το club των «φτωχών χωρών» όσον αφορά στο επίπεδο ποιότητας ζωής των ευάλωτων.

Είναι χαρακτηριστικό πως ο μισθός των 713 ευρώ μεικτά (831 ευρώ σε 12μηνη βάση) φέρνει τους Eλληνες χαμηλόμισθούς – ως προς την αγοραστική τους δύναμη – μαζί με τους:

• Ούγγρους: 947 ΜΑΔ (Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης)
• Τσέχους: 947 ΜΑΔ
• Μαλτέζους: 952 ΜΑΔ

Στην ίδια ομάδα, κατά την κατηγοριοποίηση της Eurostat, αλλά υψηλότερα είναι οι :

• Πορτογάλοι: 987 ΜΑΔ
• Κροάτες: 981 ΜΑΔ

Κάτω από την Ελλάδα, αναφορικά με την αγοραστική δύναμη, είναι μόνο χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ όπως οι:

• Εσθονοί: 834 ΜΑΔ
• Σλοβάκοι: 779 ΜΑΔ
• Λετονοί: 776 ΜΑΔ
• Βούλγαροι: 717 ΜΑΔ

Η ταχύτητα των πλούσιων χωρών

Σε εντελώς διαφορετική ταχύτητα κινείται η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού στις «πλούσιες» δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Δεν είναι τυχαίο πως την υψηλότερη αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη έχουν οι χαμηλόμισθοι Γερμανοί με 1.843 ΜΑΔ. Το κατώτατο ωρομίσθιο στην Γερμανία αυξήθηκε 15% στα 12 ευρώ το φθινόπωρο, ενώ είχε αυξηθεί στα 9,82 ευρώ (από 9,60) την 1η Ιανουαρίου 2022 και στα 10,45 ευρώ την 1η Ιουλίου 2022. Δηλαδή είχαμε τρεις διαδοχικές αυξήσεις το 2022, της τάξης του 25% σωρευτικά.

Μετά την Γερμανία ακολουθεί το Λουξεμβούργο, όπου οι ανειδίκευτοι εργάτες συγκεντρώνουν 1.750 ΜΑΔ. Οι Γάλλοι έχουν 1.525 ΜΑΔ, οι Ισπανοί 1.197 ΜΑΔ, ενώ οι Ρουμάνοι κάνουν την έκπληξη με 1.109 ΜΑΔ και κατώτατο μισθό στα 606 ευρώ. Πιο κοντά σε εμάς οι Κύπριοι με 1.038 ΜΑΔ.

Το στοίχημα του 2023

Εδώ εντοπίζεται – λίγο πολύ – και το μεγάλο στοίχημα του 2023. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, άλλωστε, έχει προσδιορίσει ως στοίχημα της επόμενης 4ετίας τη βελτίωση των μισθών. Ζητούμενο είναι να ξεπεράσει η Ελλάδα το «φράγμα» των 1.000 ΜΑΔ στον κατώτατο μισθό, σε ένα περιβάλλον μάλιστα υψηλού πληθωρισμού και ακρίβειας. Θα είναι μια επίδοση που η Ελλάδα θα πετυχαίνει για πρώτη φορά, καθώς ακόμη και στο μακρινό και προμνημονιακό 2004 – 2009 η αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων δεν ξεπέρασε ποτέ τις 910 ΜΑΔ.

Αν η Ελλάδα σπάσει το «φράγμα» των 1.000 ΜΑΔ στον κατώτατο μισθό θα μπορεί να βλέπει με αξιώσεις και πιθανότατα θα μπει στο club των «πλούσιων» χωρών της Ε.Ε. αναφορικά με το κριτήριο της αγοραστικής δύναμης των χαμηλόμισθων. Προφανώς θα ανήκει στο χαμηλό άκρο της κατηγορίας, ωστόσο θα έχει αλλάξει κατηγορία και θα έχει ενταχθεί στην ομάδα των χωρών που συγκροτούν την «Α Εθνική» στην αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού, με την Γερμανία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Σλοβενία, την Ισπανία, την Ιρλανδία αλλά και την. Πολωνία, την Λιθουανία την Ρουμανία και την Κύπρο.

Για να συμβεί αυτό, βέβαια, και να είναι διατηρήσιμο θα πρέπει εκτός από την σημαντική αύξηση του κατώτατου – που λίγο πολύ έχει προαναγγελθεί – να εντατικοποιηθούν και οι έλεγχοι στην αγορά για αισχροκέρδεια, ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές και να «κουρευτούν» τα επιπλέον «καπέλα» που προκύπτουν από την αδηφάγο όρεξη ορισμένων επιχειρηματιών για αδόκητο κέρδος. Μια άσκηση ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική, όσο και απαραίτητη, αν θέλει κανείς να αυξήσει ουσιαστικά την αγοραστική δύναμη των ευάλωτων εργαζομένων σε συνθήκες υψηλού πληθωρισμού.

*Γιάννης Καρούζος, Δικηγόρος – Εργατολόγος

Πηγή: dikigorosergatologos.gr 

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr