Γιάννης Καρούζος: Νόμιμη η απόλυση εργαζομένου βάσει δεδομένων που συλλέγονται από σύστημα GPS στο εταιρικό αυτοκίνητο

Με την πρόσφατη απόφαση 26968/1616, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) έκρινε ότι είναι νόμιμη η απόλυση εργαζομένου, βάσει δεδομένων που συλλέγονται από σύστημα γεωεντοπισμού, εγκατεστημένο στο όχημα του εργαζομένου που του είχε παραχωρήσει ο εργοδότης του για τους σκοπούς της άσκησης των καθηκόντων του ως ιατρικού εκπροσώπου. Ειδικότερα, ο αιτών ιατρικός εκπρόσωπος θεωρούσε ότι η επεξεργασία των δεδομένων γεωγραφικής θέσης που λαμβάνονται από αυτό το σύστημα και άρα και η απόλυσή του βάσει αυτών, παραβιάζει το δικαίωμά του προς σεβασμό της ιδιωτικής του ζωής σύμφωνα με το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).

Σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, ο αιτών, στο πλαίσιο των καθηκόντων του, έπρεπε να εργάζεται σαράντα ώρες την εβδομάδα, οκτώ ώρες την ημέρα από Δευτέρα έως Παρασκευή, πραγματοποιώντας επισκέψεις σε ιατρούς ή ιατρικούς φορείς στον τόπο διαμονής του. Ήταν επίσης υπεύθυνος για την εκτέλεση εργασιών γραφείου που συνίσταντο στην κατάρτιση του καταλόγου των επισκέψεων που πραγματοποιήθηκαν καθώς και των πρακτικών και των σχετικών εκθέσεων. Τέλος, έπρεπε να συμμετέχει και σε συναντήσεις εντός της εταιρείας. Λόγω της κινητικότητας που συνδέεται με την εργασία του, η εταιρεία του ανέθεσε, μεταξύ άλλων, ένα εταιρικό αυτοκίνητο. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι εγκρίθηκε από την εταιρεία η χρήση του οχήματος και για ιδιωτικά ταξίδια εκτός ωρών εργασίας, με την προϋπόθεση ότι τα χιλιόμετρα που θα διανύονται για ιδιωτικούς σκοπούς θα πρέπει να επιστρέφονται με συντελεστή 0,15 ευρώ ανά χιλιόμετρο έως 6.600 χλμ. και 0,40 ευρώ πέραν αυτής της απόστασης.

Τον Σεπτέμβριο του 2011 η εταιρεία εγκατέστησε ένα παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS) στα εταιρικά οχήματα των ιατρικών εκπροσώπων της, συμπεριλαμβανομένου αυτού του αιτούντος. Η συσκευή εγκαταστάθηκε πίσω από το πίσω κάθισμα των οχημάτων και η επεξεργασία των δεδομένων γεωεντοπισμού ανατέθηκε σε μία εταιρεία πληροφορικής. Έναν μήνα αργότερα, ο εν λόγω εργαζόμενος κατήγγειλε στην Εθνική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων την εφαρμογή αυτού του συστήματος γεωγραφικού εντοπισμού σε εταιρικά οχήματα των ιατρικών εκπροσώπων της εταιρείας, καθώς και την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων που συλλέγονται με αυτόν τον τρόπο, ζητώντας παράλληλα η καταγγελία του να παραμείνει ανώνυμη. Κατόπιν τούτου, η εταιρεία ενημέρωσε την Εθνική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων για την εγκατάσταση αυτού του συστήματος στα οχήματά της και ξεκίνησε σχετική διαδικασία από την Επιτροπή.

Τον Μάιο του 2014, η εταιρεία κίνησε πειθαρχική διαδικασία κατά του αιτούντος, με την κατηγορία ότι ύστερα από διασταύρωση των δεδομένων που συλλέχθηκαν από το GPS στο όχημά του και των πληροφοριών που ο ίδιος είχε καταγράψει στο σύστημα, υπήρξε αναντιστοιχία. Ο εργαζόμενος κατηγορήθηκε ότι αύξησε τον αριθμό των χιλιομέτρων που διένυσε σε επαγγελματική βάση προκειμένου να μειώσει τα χιλιόμετρα που διανύθηκαν στο πλαίσιο ιδιωτικών ταξιδιών κατά τη διάρκεια των Σαββατοκύριακων ή των επίσημων αργιών, ώστε να μην χρειαστεί να πληρώσει το επιπλέον ποσό που όφειλε. Επίσης, ο προσφεύγων κατηγορήθηκε ότι δεν είχε συμπληρώσει τις οκτώ ώρες εργασίας του την ημέρα, σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέχθηκαν μέσω του GPS σχετικά με την ώρα εκκίνησης του οχήματος και την ώρα στάσης στο τέλος της ημέρας.

Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι η απόλυση η οποία αποφασίζεται από τον εργοδότη, βάσει δεδομένων από σύστημα GPS εγκατεστημένο σε όχημα που χρησιμοποιείται για εργασία, με σκοπό την παρακολούθηση των χιλιομέτρων που διανύθηκαν είναι απολύτως νόμιμη. Η δικανική αυτή κρίση είναι υψίστης σημασίας, καθώς καθορίζει τα κριτήρια προκειμένου να διασφαλίζεται η ισορροπία μεταξύ των δικαιωμάτων του εργαζομένου και εκείνων του εργοδότη. Κομβικό στοιχείο στο οποίο βασίστηκε το Δικαστήριο ήταν ότι ο εργαζόμενος είχε ενημερωθεί σχετικά με την εγκατάσταση του συστήματος GPS, το οποίο θα μπορούσε ενδεχομένως να επηρεάσει την ιδιωτική του σφαίρα. Ταυτόχρονα, η εταιρεία από την πλευρά της είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την ορθή ενημέρωση των εργαζομένων, αναφέροντας ότι το GPS θα χρησιμοποιούταν για τον έλεγχο των ενδεχόμενων δαπανών, για την παρακολούθηση των αποστάσεων που διανύονται, συμπεριλαμβανομένων των χιλιομέτρων για ιδιωτικά ταξίδια και διευκρινίζοντας επίσης ότι θα εκκινούσε πειθαρχική διαδικασία σε περίπτωση εντοπισμού τυχόν αναντιστοιχίας μεταξύ των όσων χιλιομέτρων δηλώνονται και όσων πράγματι διανύθηκαν από τους εργαζομένους.

 * του Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου-Εργατολόγου

 ** dikigorosergatologos.blogspot.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr