Κωνσταντίνος Γώγος: Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών

Περιγραφή και Δικαιούχοι

Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών είναι μια διαδικασία εξωδικαστικής διευθέτησης χρεών, που επιτρέπει σε οφειλέτες να ρυθμίσουν συνολικά τα χρέη τους προς τράπεζες, διαχειριστές δανείων (servicers), Δημόσιο (εφορία) και φορείς κοινωνικής ασφάλισης . Απευθύνεται τόσο σε φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες, επαγγελματίες) όσο και σε νομικά πρόσωπα (επιχειρήσεις), με την προϋπόθεση ότι το συνολικό ύψος των οφειλών υπερβαίνει τις €10.000 . Εφόσον οι πιστωτές συμφωνήσουν στην προτεινόμενη ρύθμιση, υπογράφεται σύμβαση αναδιάρθρωσης με όλους και αποφεύγεται η προσφυγή στα δικαστήρια. Η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά μέσω ειδικής πλατφόρμας στο gov.gr με χρήση κωδικών Taxisnet , καθιστώντας την προσβάσιμη και εύκολη για τους ενδιαφερόμενους.

Βασικά Δικαιολογητικά Αίτησης

Για την υποβολή της αίτησης υπαγωγής απαιτείται μια σειρά από δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη. Βασικά στοιχεία που υποβάλλονται (πολλά αντλούνται αυτόματα από τις αρμόδιες αρχές) περιλαμβάνουν:

•Δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τελευταίων ετών (έντυπο Ε1 για φυσικά πρόσωπα ή Ν/Ε5 για επιχειρήσεις) .

•Δήλωση ακινήτων (έντυπο Ε9) και πρόσφατη πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ για την ακίνητη περιουσία .

•Πιστοποιητικά Πρωτοδικείου που βεβαιώνουν ότι δεν έχει κηρυχθεί πτώχευση και δεν εκκρεμεί αίτηση πτώχευσης για τον οφειλέτη .

•Οικονομικές καταστάσεις επιχειρήσεων (για νομικά πρόσωπα) των τελευταίων ετών και πιστοποιητικό Γ.Ε.ΜΗ. περί μη λύσης της εταιρείας, εφόσον πρόκειται για εταιρικό οφειλέτη .

Σημ: Επιπλέον, υποβάλλονται στοιχεία για τις βεβαιωμένες οφειλές σε Δημόσιο και Ταμεία (αυτά αντλούνται αυτόματα), τυχόν ποινικό μητρώο (για επιχειρήσεις) κ.ά. Τα περισσότερα δικαιολογητικά συγκεντρώνονται ηλεκτρονικά, μειώνοντας τη γραφειοκρατία .

Πρόσφατες Αλλαγές και Βελτιώσεις (Ν. 5072/2023 & Ν. 5113/2024)

Οι τελευταίες νομοθετικές παρεμβάσεις (Νόμοι 5072/2023 και 5113/2024) εισήγαγαν σημαντικές βελτιώσεις στον μηχανισμό, διευρύνοντας το πεδίο εφαρμογής του και προσφέροντας ευνοϊκότερους όρους για τους οφειλέτες. Ενδεικτικά, οι κυριότερες αλλαγές είναι:

•Κατάργηση ορίου 90% σε έναν πιστωτή: Έπαψε να ισχύει ο προηγούμενος περιορισμός που απέκλειε τη ρύθμιση όταν ένας μόνο πιστωτής κατείχε πάνω από το 90% των οφειλών . Πλέον, ακόμη και οφειλέτες με μία μόνο μεγάλη οφειλή (π.χ. ένα στεγαστικό δάνειο) μπορούν να ενταχθούν στον μηχανισμό και να ρυθμίσουν το χρέος τους .

•Προστασία ευάλωτων οφειλετών: Καθιερώθηκε αυτόματη και υποχρεωτική αποδοχή της ρύθμισης από τράπεζες και Δημόσιο για όσους χαρακτηρίζονται ευάλωτοι οφειλέτες, θωρακίζοντας έτσι κοινωνικά ασθενέστερες ομάδες . Επιπλέον, διευρύνθηκαν τα κριτήρια χαρακτηρισμού ως «ευάλωτου», π.χ. εντάχθηκαν και άτομα με αναπηρία ≥67% με αυξημένα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια .

•Βελτίωση όρων ρύθμισης: Μειώθηκε το επιτόκιο των ρυθμίσεων – ειδικά για χρέη προς το Δημόσιο – σε σταθερό 3% (αντί για κυμαινόμενο Euribor +5 μονάδες), μια ρύθμιση που ισχύει και για ήδη συντελεσμένες ρυθμίσεις . Αυτό καθιστά τις μηνιαίες δόσεις πιο προσιτές. Επίσης, δόθηκε δυνατότητα ένταξης και οφειλών υπέρ τρίτων (π.χ. προς δήμους) που εισπράττονται μέσω φορολογικής διοίκησης .

•Διεύρυνση επιλέξιμων οφειλετών: Στον μηχανισμό μπορούν πλέον να ενταχθούν και μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα που ασκούν οικονομική δραστηριότητα (π.χ. σωματεία με εμπορική δραστηριότητα) για τη ρύθμιση των οφειλών τους . Έτσι, ο κύκλος των δικαιούχων επεκτάθηκε πέραν των καθαρά επιχειρηματικών οντοτήτων.

Συμπέρασμα: Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, όπως διαμορφώθηκε με τις πρόσφατες αλλαγές, αποτελεί ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη συνολική ρύθμιση ιδιωτικών χρεών. Προσφέρει δομημένη διαδικασία, μεγάλο αριθμό δόσεων (έως 240 για Δημόσιο/Ταμεία και έως 420 για χρηματοδοτικούς φορείς) και πλέον μεγαλύτερη ευελιξία ένταξης, χωρίς τον παλαιό περιορισμό του 90% . Με τις βελτιώσεις των νόμων 5072/2023 και 5113/2024, ενισχύεται η συμμετοχή περισσότερων οφειλετών και η προστασία όσων έχουν πραγματική ανάγκη, καθιστώντας τη διαδικασία πιο ευέλικτη, δίκαιη και προσβάσιμη για πολίτες και επιχειρήσεις.

* Κωνσταντίνος Χ. Γώγος, Δικηγόρος Αθηνών, Μέλος του ΔΣ της Ένωσης Ποινικολόγων και Μαχόμενων Δικηγόρων

**Πηγή: thegreeklawyer.gr

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr