Κώστας Τσουκαλάς: Aνατροπή στα όρια ηλικίας των δημοσίων υπαλλήλων

Δικαιολογημένα ανήσυχοι είναι  χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, άνδρες και γυναίκες μετά την διαρροή για την έκδοση της περιβόητης γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που ανατρέπει τα όρια ηλικίας των μειωμένων συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων .

Το ζήτημα αφορά όλους του δημοσίους υπαλλήλους που με πραγματικό χρόνο ή με εξαγορά πλασματικών ετών τέκνων, στρατού και σπουδών συμπλήρωνα 25ετία έως το 2012. Ειδικά οι γυναίκες που συμπλήρωναν 25ετία στην κοινωνική ασφάλιση με εξαγορά τέκνων κατοχύρωναν μειωμένη σύνταξη στα 55 έτη. Άνδρες και γυναίκες που συμπλήρωναν με εξαγορά έως και 4 ετών από στρατό και σπουδές και εξαγορά τέκνων χωρίς πλαφόν, κατοχύρωναν μειωμένη σύνταξη στα 56 έτη . Άνδρες και γυναίκες που συμπλήρωναν με εξαγορά έως και 5 ετών από στρατό και σπουδές και εξαγορά τέκνων χωρίς πλαφόν, κατοχύρωναν μειωμένη σύνταξη στα 58 έτη .

Η ανατροπή , αν τελικά η κυβέρνηση υιοθετήσει το περιεχόμενο της γνωμοδότησης θα αφορά όσους- όσες ασφαλισμένους- ές συμπληρώνουν τα ανωτέρω όρια μετά την 1η -1ου -2022. Το νέο ηλικιακό όριο για αυτές τις κατηγορίες για μειωμένη σύνταξη θα είναι το 62ο .

Μετά την αποστολή της γνωμοδότησης του ΝΣΚ στο Υπουργείο Εργασίας υπάρχουν ανοιχτά 4 ενδεχόμενα .

Πρώτον, το Υπουργείο να εφαρμόσει  το περιεχόμενο της γνωμοδότησης και με νέα εγκύκλιο να αλλάξει τα όρια ηλικίας με ημερομηνία έναρξης ισχύος την ημέρα έκδοσης της εγκυκλίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν προλάβει μέχρι την δημοσίευση της εγκυκλίου να υποβάλλουν και την δεύτερη παραίτηση τους δεν θα έχουν πρόβλημα και θα συνταξιοδοτηθούν κανονικά. Ενδεχομένως η ευνοικότερη ρύθμιση να ισχύσει και για όσους δεν έχουν μεν παραιτηθεί αλλά έχουν συμπληρώσει το όριο ηλικίας, το 55ο , το 56ο ή το 58ο αντίστοιχα πριν την ημερομηνία δημοσίευσης της εγκυκλίου.

Δεύτερη πιθανότητα είναι να δοθεί μεταβατική περίοδος έως τέλος του 2022 που θα προβλέπει ότι όσου συμπληρώνουν το όριο ηλικίας, το 55ο , το 56ο ή το 58ο έως 31-12-2022 θα διατηρήσουν το δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Τρίτο σενάριο και πιο οδυνηρή εξέλιξη για τους ασφαλισμένους είναι α αλλάξουν τα όρια ηλικίας αναδρομικά από 1-1-2022  και να απορριφθούν οι αιτήσεις συνταξιοδότησης ακόμα και όσων έχουν παραιτηθεί ήδη. Αυτή το ενδεχόμενο είναι το χειρότερο δυνατό για τους δημοσίους υπαλλήλους γιατί θα ανατραπεί ο ήδη δρομολογημένος οικογενειακός τους προγραμματισμός. Θα αναγκαστούν να επανέλθουν στην υπηρεσία του έχοντας όμως χάσει τις αποδοχές του διαστήματος που έλλειπαν καθώς εκκρεμούσε η αίτηση συνταξιοδότησης του. Όσοι έλαβαν προσωρινές συντάξεις θα αναγκαστούν να τις επιστρέψουν. Ελπίζουμε και πιστεύουμε οτι δεν θα επικρατήσει μια τέτοια επιλογή από την ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας.

Ποια είναι όμως η πραγματικότητα για τα όρια ηλικίας; Υπήρχε πράγματι η ανάγκη για επανερμηνεία των διατάξεων;

Ο νόμος 4336/2015 (Τρίτο Μνημόνιο) άλλαξε τα όρια ηλικίας στο σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων έως και 12 χρόνια. Κομβικό σημείο για την κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ήταν το έτος που ο/η ασφαλισμένος/η συμπλήρωνε το προηγούμενο όριο ηλικίας . Συνεπώς οι νεότεροι σε ηλικία ασφαλισμένοι βρέθηκαν σε χειρότερη μοίρα ακόμα και αν είχαν συμπληρώσει τα απαιτούμενα χρόνια τα διάστημα από το 2010 έως το 2012.

Με την εγκύκλιο 920/ 7-1-2016 του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους , εξαιρέθηκαν από τις αυξήσεις οι μειωμένες συντάξεις στο Δημόσιο, οι οποίες έμειναν αμετάβλητές και ρητά αποσυνδέθηκαν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας ως όρο θεμελίωσης δικαιώματος . Δεν μπήκαν σε κανέναν από τους πίνακες του ν.4336/2015 , ούτε στον πίνακα 1 που αφορά ασφαλισμένους που κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με περισσότερα από 35 έτη , ούτε στον πίνακα 2 που αφορά ασφαλισμένους που κατοχυρώνουν δικαίωμα με λιγότερα από 35 έτη.

Συγκεκριμένα η εγκύκλιος 920/2016 στην σελίδα 22 αναφέρει « Τα ηλικιακά όρια που προέβλεπαν οι οικείες συνταξιοδοτικές διατάξεις για την καταβολή «μειωμένης σύνταξης» (55ο για τις γυναίκες και 56ο και 58ο για άνδρες και γυναίκες για όσους – όσες θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2010,2011 και 2012 αντίστοιχα) εξακολουθούν να ισχύουν και μετά τους νόμους 4336/2015 και 4337/2015, αφού με τις νέες ρυθμίσεις δεν επήλθε καμία μεταβολή σε αυτά».

Αλλά και στην σελίδα 45 της ίδιας εγκυκλίου , η οποία περιλαμβάνει παραδείγματα εφαρμογής του ν.4336/2015, αναφέρεται ρητά πως  « εξακολουθεί να ισχύει το ίδιο ηλικιακό όριο , το οποίο ίσχυε για την καταβολή μειωμένης σύνταξης (55ο ) αφού αυτό παρέμεινε αμετάβλητο με τον 4336/2015».

Από τα ανωτέρω αναφερθέντα, προκύπτει ξεκάθαρα ότι δεν υπήρχε κανένα ανοιχτό θέμα αλλαγής  ορίων ηλικίας για το 2022. Η εγκύκλιος που είχε παρέχει τις απαραίτητες διευκρινίσεις για την εφαρμογή του νόμου δεν άφηνε καμία αμφιβολία για δήθεν μεταβατικά όρια έως τον Δεκέμβριο του 2021 σε σχέση με τις μειωμένες συντάξεις. Αντιθέτως , με σαφή  και ρητό τρόπο ξεκαθαρίζεται ότι « με τις νέες ρυθμίσεις δεν επήλθε καμία μεταβολή σε αυτά (εννοεί τα όρια ηλικίας)».

Τίθεται λοιπόν το εξής ερώτημα . Γιατί το Υπουργείο Εργασίας, ρητά διαβεβαίωνε δια στόματος του Υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη στις 10 Δεκεμβρίου του 2021 στην δημόσια τηλεόραση ότι «δεν υπάρχει στον ορίζοντα καμία αύξηση ορίων ηλικίας», πήρε την πρωτοβουλία να αποστείλει ερώτημα προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με το οποίο ζητούσε διευκρινίσεις για την εφαρμογή του ν.4336/2015 σε σχέση με τις μειωμένες συντάξεις από το 2022.   Ο Υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου  μάλιστα με κατηγορηματικό τρόπο δήλωνε στα Νέα στις 22 Απριλίου «Δεν πρόκειται να αυξηθούν περαιτέρω τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης».

Αν υπήρχε πράγματι ζήτημα , δεν το γνώριζαν οι αρμόδιοι Υπουργοί όταν την ίδια στιγμή που υπέβαλλαν ερώτημα στο ΝΣΚ, εγγυόνταν δημόσια  διατήρηση των υφισταμένων ορίων; Ποιος είναι ο λόγος να ανοίξει ξανά το ζήτημα; Αν το Γενικό Λογιστήριο ζήτησε οδηγίες , γιατί το Υπουργείο δεν δημοσιεύει το έγγραφο με το οποίο ζητήθηκαν αυτές;

Μήπως η κυβέρνηση είχε κρυφή ατζέντα αύξησης ορίων ηλικίας ;

Σε κάθε περίπτωση η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δεν παράγει δεσμευτικότητα για την κυβέρνηση. Με απλά λόγια, το Υπουργείο Εργασίας δεν είναι υποχρεωμένο να νομοθετήσει το περιεχόμενο της γνωμοδότησης.

Είναι όμως ηθικά και πολιτικά υποχρεωμένο να μείνει συνεπές με τις ίδιες του τις ρητές δεσμεύσεις απέναντι στους ασφαλισμένους και να μην ανατρέψει τον προγραμματισμό δεκάδων χιλιάδων οικογενειών.

Η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας οφείλει να απορρίψει την γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και να μην παρέμβει στα όρια ηλικίας. Οι ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν 25ετία τα έτη 2010,2011 και 2012 να συνεχίσουν να έχουν και στο μέλλον τη δυνατότητα  να συνταξιοδοτηθούν στα ισχύοντα όρια ηλικίας.

* Κώστας Τσουκαλάς, δικηγόρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr