Νέοι και εργασία – Τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε έναν μεταπανδημικό κόσμο

Μέχρι το τέλος της πανδημίας COVID-19, πολλοί νέοι στην Ευρώπη διαπίστωσαν ότι είχαν αναγκαστεί να αλλάξουν τουλάχιστον μέρη των σχεδίων τους για το μέλλον – για τα εκπαιδευτικά και επαγγελματικά τους μονοπάτια, για τις συνθήκες στέγασης και για την δημιουργία των δικών τους οικογενειών.

Η αγορά εργασίας στην Ευρώπη συνεχίζει να είναι ισχυρή, και οι ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες έχουν συμβάλει σε ένα ποσοστό απασχόλησης νέων υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλη φορά τα τελευταία 15 χρόνια. Ωστόσο, οι πιέσεις στα σχέδια των νέων έχουν αυξηθεί όσον αφορά τη στέγαση και το κόστος ζωής, και οι ανησυχίες για την ψυχική ευημερία των νέων παραμένουν. Αυτή η αναφορά παρέχει μια εις βάθος εικόνα της ζωής των νέων μετά την πανδημία, με επίκεντρο τα σχέδια για το μέλλον και τις συνθήκες που μπορούν είτε να εμποδίσουν την εκπλήρωσή τους είτε να την προωθήσουν.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η πολιτική εστίασε στην επιβίωση των επιχειρήσεων, αλλά οι θεσμοί της ΕΕ ήταν επίσης γρήγοροι να αυξήσουν την υποστήριξη για την απασχόληση των νέων, εισάγοντας την ενισχυμένη Εγγύηση Νεολαίας, η οποία επέκτεινε το ανώτατο όριο ηλικίας για τους στόχους του προγράμματος από τα 25 στα 29 χρόνια. Η πρόοδος και οι προκλήσεις στην υλοποίηση του προγράμματος αναλύονται σε αυτή την αναφορά, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεχούς υποστήριξης της ενισχυμένης Εγγύησης Νεολαίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο, καθώς τα μέτρα απασχόλησης που σχετίζονται με τη νεολαία έχουν υποεκπροσωπηθεί μεταξύ εκείνων που υποστηρίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ο δείκτης απασχόλησης των νέων στην ΕΕ είναι υψηλότερος από ποτέ από το 2007, και το ποσοστό των νέων που δεν είναι σε απασχόληση, εκπαίδευση ή κατάρτιση (NEET) είναι ιστορικά χαμηλό. Επιπλέον, η αναλογία των απογοητευμένων εργαζομένων μεταξύ των NEET νέων είναι στο χαμηλότερο καταγεγραμμένο επίπεδο.

Υπάρχουν σημάδια βελτίωσης της ποιότητας εργασίας για τους νέους, με λιγότερες προσωρινές συμβάσεις, μεγαλύτερη ασφάλεια στην εργασία και καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής από ό,τι κατά τη διάρκεια των πανδημικών χρόνων.

Ωστόσο, οι νέοι είναι λιγότερο ικανοποιημένοι με τις δουλειές τους από τις παλαιότερες ομάδες και επιθυμούν περισσότερη αυτονομία στη δουλειά. Σχεδόν οι μισοί νέοι επιθυμούν να αλλάξουν δουλειά μέσα σε ένα χρόνο, με τα ποσοστά να είναι υψηλότερα μεταξύ εκείνων που δεν είχαν τη δυνατότητα να δουλέψουν από το σπίτι και εκείνων με ανασφαλείς συμβάσεις.

Οι περισσότεροι νέοι αναζητούν ευκαιρίες για κατάρτιση ή περαιτέρω εκπαίδευση. Η εμπειρία από πρακτική άσκηση είναι κοινή στην ΕΕ. Ωστόσο, ανισότητες – όπως π.χ. οι διαφορές φύλου – έχουν βρεθεί να επηρεάζουν την ποιότητα και της πρακτικής άσκησης.

Οι δυσκολίες συνδεόμενες με τη στέγαση είναι από τα κύρια εμπόδια για την ανεξαρτησία των νέων. Οι νέοι που είναι λιγότερο οικονομικά ευνοημένοι ως εκ τούτου είναι λιγότερο πιθανό να μπορέσουν να απομακρυνθούν από το γονικό τους σπίτι, κάτι που μπορεί να ασκήσει οικονομική πίεση στο νοικοκυριό. Ως αποτέλεσμα, οι νέοι που ζουν με τους γονείς τους είναι οι πιο πιθανό να έχουν δυσκολίες στην κάλυψη των αναγκών τους.

Οι ασυμβατότητες μεταξύ των προσδοκιών των νέων και των πραγματικών περιστάσεων είναι ιδιαίτερα συχνές όσον αφορά τη στέγαση. Επιπλέον, οι νέοι θα ήθελαν να αγοράσουν ένα σπίτι αλλά βρίσκονται παγιδευμένοι στην ενοικίαση. Οι ανεκπλήρωτες προσδοκίες για απομάκρυνση από το γονικό σπίτι σχετίζονται με αποτέλεσμα την ολοένα αυξανόμενη πιθανότητα οι νέοι να νιώθουν αποκλεισμένοι από την κοινωνία.

Μεταξύ των νέων συμμετεχόντων σε όλη την ΕΕ, το 40% θα μετέφερε στο εξωτερικό τα επόμενα τρία χρόνια αν μπορούσε, και σχεδόν το ένα τέταρτο έχει σχέδια να το κάνει. Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών.

Πολλοί νέοι έχουν σχέδια να ξεκινήσουν σύντομα τη δική τους οικογένεια: περισσότεροι από τους μισούς κάτω των 35 ετών θα ήθελαν να συγκατοικήσουν με έναν σύντροφο μέσα σε τρία χρόνια, ενώ περίπου το ένα τρίτο θα ήθελε να παντρευτεί και παρόμοιο ποσοστό θα ήθελε να αποκτήσει παιδιά. Έχοντας υψηλότερο εισόδημα και διαβιώνοντας με τους γονείς σχετίζεται με μεγαλύτερη πιθανότητα να σχεδιάζουν να αποκτήσουν παιδιά σύντομα.

Όσον αφορά την πρόοδο των Ενισχυμένων Εγγυήσεων για τη Νεολαία, δέσμευση που ανέλαβαν όλα τα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλίσουν ότι όλοι οι νέοι κάτω των 30 ετών θα λαμβάνουν ποιοτική προσφορά απασχόλησης, συνεχούς εκπαίδευσης, μαθητείας και εντός τεσσάρων μηνών από τη στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από την εκπαίδευση, οι πιέσεις στις ενεργές πολιτικές της αγοράς εργασίας είναι χαμηλότερες, τώρα που ο δείκτης απασχόλησης των νέων είναι τόσο υψηλός, με αποτέλεσμα μια γενική αίσθηση καθυστέρησης. Ωστόσο, σε πολλές χώρες της νότιας Ευρώπης εξακολουθούν να υπάρχουν υψηλά ποσοστά NEET (εκτός Εκπαίδευσης, Απασχόλησης ή Κατάρτισης) και περιφερειακές ανισότητες, και αυτές οι χώρες έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα του προγράμματος να ευδοκιμήσει στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές. Σε πολλές χώρες, οι νέες μητέρες είναι τώρα πιο πιθανό να είναι NEET από τους νέους άνδρες, με τις οικογενειακές ευθύνες να είναι πλέον ο μεγαλύτερος λόγος για να είναι κάποιος νέος NEET.

Η συνεχής στήριξη για την εφαρμογή των Ενισχυμένων Εγγυήσεων για τη Νεολαία είναι κρίσιμη, ειδικά δεδομένων των αποδείξεων ότι οι πολιτικές που σχετίζονται με τη νεολαία έχουν υπερβολικά επικεντρωθεί στην τυπική εκπαίδευση αντί της ουσιώδους ένταξης των νέων στην αγορά εργασίας.

Προηγούμενες προσπάθειες εφαρμογής των Ενισχυμένων Εγγυήσεων για τη Νεολαία στόχευαν στην επέκταση της δυναμικής κάθε χώρας να προσεγγίσει τους νέους και να βελτιώσει το πλαίσιο για την επικοινωνία τους με την κατάλληλη υπηρεσία, ενώ δημιουργούσαν νέες υπηρεσίες όπου χρειάζεται. Οι τρέχουσες προσπάθειες αναζητούν επίσης την ευθυγράμμιση των υπηρεσιών που ήδη προσφέρονται για να καλύψουν τις ανάγκες των νέων, με μια πιο συμμετοχική προσέγγιση. Οι εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές θα πρέπει να επικεντρωθούν στους ευάλωτους νέους που βρίσκονται σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, ειδικά σε περιοχές όπου παρατηρείται χαμηλότερη αστικοποίηση και σε υποβαθμισμένες γειτονιές, παρέχοντας τους απαιτούμενους πόρους και πληροφορίες στους θεσμούς και τους συνεργάτες τους. Η αναφορά παρέχει παραδείγματα καλών πρακτικών από χώρες όπως το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Φινλανδία και η Ισπανία.

Η αξιοπρέπεια στην εργασία πρέπει να είναι επίκεντρο της πολιτικής απασχόλησης των νέων. Η αγορά εργασίας παραμένει επισφαλής και άδικη για τη νέα γενιά, δεδομένου του κόστους ζωής και των εξόδων στέγασης. Ενώ υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις εργασίας, πολλές είναι μη ελκυστικές, κακοπληρωμένες και αδυνατούν να προσφέρουν στους νέους μια αξιοπρεπή ζωή.

Ενώ οι Ενισχυμένες Εγγυήσεις για τη Νεολαία θεωρούνται κυρίως πολιτική οικονομίας/απασχόλησης, η επιτυχία της σχετίζεται στενά με τους τομείς πολιτικής οικογένειας, στέγασης και φροντίδας παιδιών, με μέτρα που καταπολεμούν τις διακρίσεις φύλου και διατομής, και με συνέργειες με τη στρατηγική ψυχικής υγείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2023.

ΠΗΓΗ: dikigorosergatologos

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr