Σωτηρία Αναστασοπούλου: Οικογένεια και γονική μέριμνα
Της Σωτηρίας Αναστασοπούλου*
Η έννοια του όρου «οικογένεια» αρχικώς έχει κοινωνιολογική σημασία και αφορά την ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει κάπου, σε ένα σύνολο, σε μία ομάδα. Η πρώτη λοιπόν ομάδα στην οποία ανήκει ο άνθρωπος από τη γέννησή του είναι αυτή της οικογένειας η οποία συνδέεται άμεσα με το βιολογικό γεγονόςτης τεκνοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο η οικογένεια αποκτά νομική υπόσταση και ενσωματώνεται στο δίκαιό μας.
Σε κάθε περίπτωση οικογένεια με την στενή νομική έννοια του όρου συνιστά η σύζευξη των δύο συζύγων χωρίς κατ’ ανάγκη την απόκτηση τέκνων. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το Ν. 3719/2008 αναγνωρίζεται στην Ελλάδα το σύμφωνο της ελεύθερης συμβίωσης με το οποίο παρέχονται στα ζευγάρια που επιλέγουν την ελεύθερη συμβίωση μερικά από τα δικαιώματα που προσφέρει ο γάμος.
Ειδικότερα σε ότι αφορά την γονική μέριμνα θα επισημάνω τα κάτωθι:
- Η γονική μέριμνα είναι βασικό λειτουργικό δικαίωμα των γονέων, είναι δηλαδή καθήκον τους η φροντίδα και η προστασία των προσωπικών και περιουσιακών συμφερόντων των τέκνων τους.
- Φορείς της γονικής μέριμνας είναι οι γονείς που κατά κανόνα την ασκούν από κοινού και περιεχόμενό της είναι η επιμέλεια του προσώπου, η διοίκηση της περιουσίας και η νόμιμη εκπροσώπηση του τέκνου. Εδώ είναι εύλογο να υπογραμμίσουμε το εξής: Με το αρ. 10 του Ν 3719/2008 τα παιδιά τα οποία γεννιούνται κατά τη διάρκεια του συμφώνου συμβίωσης εξομοιώνονται πλήρως ως προς τη γονική μέριμνα με εκείνα τα οποία προέρχονται από γάμο.
- Στην περίπτωση που υπάρχει μόνο ένας γονέας επειδή για κάποιο λόγο ο άλλος εξέπεσε την ασκεί ο ένας και μοναδικός γονέας (π.χ λόγω θανάτου, αφάνειας κλπ).
Τι γίνεται σε περίπτωση ακύρωσης του γάμου ή λόγω λύσης του
- Μετά την ακύρωση του γάμου ή λόγω λύσης του με διαζύγιο και κατά τη διάσταση των συζύγων καθώς και μετά την ακύρωση του συμφώνου συμβίωσης οι γονείς ναι μεν παραμένουν φορείς του δικαιώματος άσκησής του ωστόσο αυτή ρυθμίζεται από το Δικαστήριο.
- Επιπλέον δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να γίνει η κατανομή της γονικής μέριμνας από το Δικαστήριο δηλαδή η ανάθεση της άσκησης της γονικής μέριμνας και στους δύο μόνον εφόσον συμφωνούν σ’ αυτό.
- Στην περίπτωση που κριθούν ακατάλληλοι τότε διορίζεται τρίτο πρόσωπο, δηλαδή επίτροπος.
- Η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου που γεννήθηκε χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης των γονέων τους η άσκηση της γονικής μέριμνας παραμένει στην μητέρα.
- Η άσκηση της γονικής μέριμνας ανατίθεται αυτοδικαίως στον πατέρα στην περίπτωση που εκπέσει η μητέρα από την γονική μέριμνα ή αποβιώσει ή κηρυχθεί σε αφάνεια ή σε κάθε περίπτωση που αδυνατεί να την ασκήσει.
Σε κάθε περίπτωση οι γονείς οφείλουν να συναποφασίζουν αρμονικά και να επιχειρούν από κοινού πράξεις προς το συμφέρον του τέκνου, ενώ παράλληλα ο Έλληνας Νομοθέτης έχει προβλέψει για όλες τις τυχόν περιπτώσεις που δεν συμφωνούν οι δύο γονείς στην άσκηση της γονικής μέριμνας θωρακίζοντας έτσι το ευαίσθητο θέμα του θεσμού της οικογένειας.
Ασκούμενη Δικηγόρος στο Γραφείο Κωνσταντίνος Χ. Γώγος και Συνεργάτες*
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr