Σουζάνα Κλημεντίδη: Ανατροπή απόφασης για γονική μέριμνα λόγω αλλαγής συνθηκών: Η εφαρμογή του άρθρου 1536 ΑΚ

Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, στο πλαίσιο εκδίκασης αγωγής που υπέβαλε γονέας σύμφωνα με το άρθρο 1536 ΑΚ, προχώρησε σε αναθεώρηση απόφασης του Εφετείου και διέταξε την από κοινού άσκηση της επιμέλειας του ανήλικου τέκνου με εναλλασσόμενη εβδομαδιαία διαμονή στις οικίες των γονέων (ΜΠΑ 73/2025).

Η απόφαση αυτή, που αφορά την επιμέλεια του παιδιού, επικεντρώνεται στην ανάγκη του δικαστηρίου να εξετάσει το συμφέρον του παιδιού, το οποίο παραμένει ο κεντρικός άξονας κάθε απόφασης σχετικά με τη γονική μέριμνα.

Όπως επισημαίνεται, κάθε δικαστική απόφαση σε θέματα γονικής μέριμνας πρέπει να λαμβάνει υπόψη την προάσπιση του συμφέροντος του τέκνου, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη δυνατότητα ανατροπής ή μεταρρύθμισης της απόφασης σε περίπτωση που οι συνθήκες που την περιβάλλουν έχουν μεταβληθεί.

Η νομοθετική ρύθμιση που εισήχθη με το άρθρο 1536 ΑΚ επιτρέπει αυτή την ανατροπή, εφόσον οι συνθήκες στις οποίες βασίστηκε η αρχική απόφαση έχουν αλλάξει και απαιτείται μια νέα προσέγγιση για την καλύτερη εξυπηρέτηση του συμφέροντος του παιδιού.

Ειδικότερα, το δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να ανακαλέσει ή να τροποποιήσει την απόφαση του, με βάση όχι μόνο τη μεταβολή των πραγματικών δεδομένων που είχαν ληφθεί υπόψη κατά την έκδοση της απόφασης, αλλά και την εμφάνιση νέων περιστατικών που ενδέχεται να οδηγήσουν σε διαφορετική κρίση.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η αλλαγή των συνθηκών δεν αφορά μόνο νέες καταστάσεις, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει και περιστατικά που υπήρχαν κατά τη στιγμή της έκδοσης της απόφασης και είτε δεν είχαν εξεταστεί από το δικαστήριο είτε παραβλέφθηκαν κατά τη διαδικασία. Τα περιστατικά αυτά αφορούν όχι μόνο το παιδί, αλλά και τους γονείς του ή τρίτους που εμπλέκονται στην άσκηση της γονικής μέριμνας, ενώ μπορεί να αναφέρονται και στις κοινωνικές συνθήκες που επηρεάζουν τη ζωή του ανηλίκου.

Η νομοθετική μεταβολή του ν. 4800/2021 στα ζητήματα επιμέλειας εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο, καθώς δημιουργεί ένα νέο νομικό καθεστώς και μια νέα πραγματική κατάσταση στις σχέσεις γονέων και τέκνων, κυρίως μετά από διαζύγιο ή διάσταση.

Η αλλαγή αυτή απαιτεί τη συνεργασία των γονέων και την ενεργό συμμετοχή τους στη ζωή του παιδιού. Επιπλέον, σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, η άσκηση της γονικής μέριμνας και η λήψη αποφάσεων για το παιδί πρέπει να γίνεται με την έγκριση και των δύο γονέων, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν.

Το δικαστήριο, στην εν λόγω απόφαση, έκρινε ότι η διατήρηση της απόφασης που καθόριζε την αποκλειστική επιμέλεια του παιδιού στην μητέρα δεν ανταποκρινόταν πλέον στις νέες συνθήκες που είχαν προκύψει.

Αντιθέτως, αποφάσισε την από κοινού άσκηση της επιμέλειας από τους δύο γονείς, προκειμένου να διασφαλιστεί το συμφέρον του παιδιού, το οποίο επιβάλλει τη συμμετοχή και των δύο γονέων στη φροντίδα και την ανατροφή του. Η απόφαση αυτή εντάσσεται και σε μια ευρύτερη προσπάθεια του νομοθέτη να ενισχύσει τη συνεργασία των γονέων και να ενδυναμώσει τον ρόλο και των δύο στην καθημερινή ζωή του παιδιού, ειδικά μετά τη διάσταση ή το διαζύγιο.

Ο ν. 4800/2021, με τις τροποποιήσεις που εισήγαγε, δημιουργεί νέες συνθήκες στις σχέσεις γονέων και παιδιών, επιδιώκοντας να ενισχύσει τη συνεπιμέλεια και τη συνεργασία των γονέων, καθώς και την ενεργό συμμετοχή τους στην ανατροφή του παιδιού.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση, για να γίνει δεκτή η αίτηση ή η αγωγή βάσει του άρθρου 1536 ΑΚ, το δικαστήριο θα πρέπει να διερευνήσει τις ανάγκες του παιδιού και να σταθμίσει τις συνέπειες για το παιδί από την πιθανή αλλαγή του καθεστώτος επιμέλειας.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr