Σουζάνα Κλημεντίδη: Αντιδικίες μεταξύ ομόρρυθμων εταίρων – Τι ισχύει στην περίπτωση εξόφλησης εταιρικών χρεών από εταίρο

Στην περίπτωση που εταίρος εκπληρώσει εταιρικό χρέος έναντι των εταιρικών δανειστών για το οποίο αφενός ευθύνεται η εταιρεία και αφετέρου παράλληλα και εις ολόκληρον οι εταίροι, αυτός εκ των εταίρων που κατέβαλε διατηρεί το δικαίωμα αναγωγής έναντι της εταιρείας και έναντι των λοιπών εταίρων – συνοφειλετών. Σε πρώτο στάδιο ο εταίρος κρίνεται σκόπιμο κατά τις αρχές της καλής πίστης, όπως στραφεί κατά της εταιρείας αναζητώντας το καταβληθέν ποσό, κατ’ αναλογική εφαρμογή του άρθρου 488 ΑΚ, δεδομένου ότι κατά την κρατούσα άποψη μεταξύ εταιρείας και εταίρων δεν υφίσταται παθητική εις ολόκληρον ενοχή.

Οι εταίροι μόνο μετά το πέρας της εκκαθάρισης μπορούν να ασκήσουν τις αξιώσεις τους κατά της εταιρίας ή κατά των συνεταίρων τους από την εταιρική σχέση, μεταξύ δε αυτών περιλαμβάνεται και η αξίωση καταβολής μεριδίου από τα πραγματοποιηθέντα κέρδη της εταιρίας κατά τη διάρκεια λειτουργίας της. Τούτο δε επειδή οι παραπάνω αξιώσεις των εταίρων, πριν από το πέρας της εκκαθάρισης, πρέπει να αποτελέσουν κονδύλια του λογαριασμού της, από τα αποτελέσματα δε αυτής θα κριθεί, αν και ποιο ποσό δικαιούται να λάβει ο κάθε εταίρος, πράγμα που είναι αβέβαιο και άγνωστο όσο διαρκεί η εκκαθάριση.

Από τη διάταξη του άρθρου 780του ΑΚ, σύμφωνα με την οποία, κατά την εκκαθάριση πρώτα εξοφλούνται τα κοινά χρέη των εταίρων απέναντι σε τρίτους καθώς και όσα υπάρχουν μεταξύ των εταίρων και κατόπιν επιστρέφονται οι εισφορές, συνάγεται ότι ο εκκαθαριστής, πριν αποδοθούν οι εισφορές, διαπιστώνει και εξοφλεί τα χρέη που υπάρχουν μεταξύ των εταίρων και προέρχονται από την εταιρική σχέση. Έτσι, οι σχετικές αξιώσεις του εταίρου κατά της εταιρείας ή των λοιπών εταίρων από την εταιρική σχέση αποτελούν κονδύλια του λογαριασμού της εκκαθάρισης και ως τέτοια ελέγχονται προκειμένου να κριθεί αν και ποιο ποσό δικαιούται να λάβει κάθε εταίρος κατά τη διανομή και δεν μπορούν να ασκηθούν αυτοτελώς κατά το στάδιο της εκκαθάρισης, στις αξιώσεις δε αυτές περιλαμβάνεται και η αξίωση που προέρχεται από την εξόφληση εταιρικών χρεών με καταβολές που κάνει ένας από τους εταίρους με δικά του χρήματα. Κατ’ εξαίρεση μπορούν να ασκηθούν και πριν από τη λήξη της εκκαθάρισης αξιώσεις εταίρου από την εταιρική σχέση, εάν με αυτές δεν παρεμποδίζεται ή εάν διευκολύνεται ο σκοπός της εκκαθάρισης, όπως συμβαίνει όταν η σχετική αγωγή επιδιώκει την αναγνώριση και την ικανοποίηση των απαιτήσεων της εταιρείας και γενικά κατατείνει στη διαπίστωση και συγκέντρωση της εταιρικής περιουσίας και δεν επιφέρει διατάραξη ή διάρρηξη της εσωτερικής τάξης της εταιρείας. Έτσι μπορεί να εγερθεί και πριν από το πέρας της εκκαθάρισης, μεταξύ άλλων, και αναγνωριστική αγωγή εκ μέρους εταίρου κατά της εταιρείας προς επίλυση αμφισβητήσεων που ανέκυψαν, εάν με αυτήν προάγεται η εκκαθάριση, καθώς και από τον εταίρο κατά συνεταίρων του (π.χ. για το ποσό που κατέβαλε με δικά του χρήματα προς εξόφληση εταιρικών χρεών), εάν με ασφάλεια προκύπτει ότι ισόποση τουλάχιστον αξίωση θα διατηρεί και μετά το πέρας της εκκαθάρισης ή όταν η αναμονή του κλεισίματος του τελικού λογαριασμού της εκκαθάρισης για την άσκηση των από την εταιρική σχέση αξιώσεων δεν θα ανταποκρινόταν στο περί δικαίου αίσθημα, τα κριτήρια όμως αυτά και ιδίως το τελευταίο πρέπει να ερμηνεύονται στενά, για να μην καθίσταται ο πιο πάνω περιορισμός κενός τύπος.

*Της Σουζάνας Κλημεντίδη, Δικηγόρου

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr