Σουζάνα Κλημεντίδη: Προσβολή προσωπικότητας λόγω παρεμπόδισης επικοινωνίας με το τέκνο

Οι εντάσεις μεταξύ διαζευγμένων συζύγων είναι λίαν πιθανό, όπως έχει πολλές φορές αποδείξει η κοινή πρακτική, να δημιουργήσουν φαινόμενα παρεμπόδισης επικοινωνίας με το τέκνο εξαιτίας της συμπεριφοράς του ενός γονέα. Η συγκεκριμένη περίπτωση, που έχει αχθεί πολλές φορές ενώπιον των δικαστηρίων, με ποιο τρόπο ωστόσο αντιμετωπίζεται παραδοσιακά από τη νομολογία;

Πρώτα απ’ όλα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1518, 1520 ΑΚ συγάνεται ότι, σκοπός του απολύτως προσωπικού δικαιώματος και καθήκοντος επικοινωνίας μεταξύ γονέα και τέκνου είναι η διατήρηση του ψυχικού τους δεσμού και η δυνατότητα άμεσης γνώσης από το γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, για την ανάπτυξη της προσωπικότητας, την πνευματική ανάπτυξη και την παρακολούθηση της εν γένει κατάστασης αυτού. Η άσκηση δε της επικοινωνίας μεταξύ γονέα και τέκνου που απορρέει από το φυσικό δεσμό αίματος αυτών, ως αμοιβαία έκφραση αισθημάτων αγάπης, συμπάθειας, ενδιαφέροντος και στοργής, αμβλύνει τις δυσμενείς συνέπειες της ανώμαλης εξέλιξης της έγγαμης συμβίωσης και συντελεί στην πνευματική και ηθική ανάπτυξη, τη συναισθηματική ολοκλήρωση και ψυχική ισορροπία και των δύο, αποβλέποντας ιδίως στο καλώς εννοούμενο συμφέρον του τέκνου.

Τυχόν δε αδικαιολόγητη παρεμπόδιση της επικοινωνίας συνιστά ενδεχομένως καταχρηστική άσκηση της γονικής μέριμνας, με τις συνέπειες των άρθρων 1532-1533 ΑΚ ή στοιχειοθετεί μεταβολή των συνθηκών ικανή να προκαλέσει, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1536 ΑΚ, μεταρρύθμιση της σχετικής δικαστικής απόφασης.

Σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο, λοιπόν, οι γονείς πρέπει να αποφεύγουν κάθε ενέργεια που δεν ανταποκρίνεται στο πραγματικό συμφέρον του τέκνου και να μεριμνούν, ώστε αυτό να παραμείνει αλώβητο, εκτός του πεδίου των προσωπικών τους εντάσεων. Πολύ περισσότερο ο ασκών τη γονική μέριμνα, στη θετική συνδρομή του οποίου απόκειται η ουσιαστική πραγματοποίηση της επικοινωνίας, υποχρεούται να απέχει από κάθε ενέργεια, που μπορεί άμεσα ή έμμεσα να οδηγήσει στην παρεμπόδιση της, και οι δύο δε οφείλουν αμοιβαίο σεβασμό και συνεργασία μεταξύ τους, προκειμένου να μη θίγονται με τη συμπεριφορά του καθενός από αυτούς τα δικαιώματα του άλλου.

Η παρεμπόδιση, δε, της επικοινωνίας του γονέα με το τέκνο θα μπορεί κατά περίπτωση να εκτιμηθεί και ως προσβολή της προσωπικότητας του πρώτου, καθόσον η επικοινωνία του γονέα με το τέκνο του ασκεί ευεργετική επίδραση στο συναισθηματικό του κόσμο αποτελεί στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου, έτσι ώστε η παρεμπόδιση της ασκήσεως του δικαιώματος αυτού να συνιστά προσβολή του απόλυτου δικαιώματος στην προσωπικότητα, η οποία γεννά αξίωση άρσης της προσβολής και παράλειψης της στο μέλλον καθώς και χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης.

Το παραπάνω σκεπτικό έτυχε εφαρμογής σε μια πρόσφατη απόφαση (ΠΠρΑθ 124/2021) στο πλαίσιο της οποίας υπήρξε προσβολή προσωπικότητας του πατέρα κατά της πρώην συζύγου του, δεδομένου ότι η εναγόμενη στην πράξη όχι μόνο δεν διευκόλυνε αλλά παρεμπόδιζε την επικοινωνία του ενάγοντος με το τέκνο τους, παρεμπόδιση που συνιστά παράνομη και υπαίτια προσβολή της προσωπικότητας του τελευταίου, στοιχειοθετώντας έτσι την ηθική βλάβη του ενάγοντος.

*Της Σουζάνας Κλημεντίδη, Δικηγόρου

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr