Σουζάνα Κλημεντίδη: Το δικαίωμα πρόσβασης του γονέα στα ιατρικά δεδομένα του ανήλικου τέκνου του – Μια περίπτωση παραβίασης
Ο ασκών τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου του (άρ. 128 και 1510 ΑΚ) έχει καταρχήν ως νόμιμος εκπρόσωπός του το δικαίωμα πρόσβασης του άρθρου 15 στα στοιχεία που αναφέρονται στο ανήλικο τέκνο του, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από δικαστική απόφαση.
Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σε υπόθεση με αντικείμενο το δικαίωμα πρόσβασης του γονέα σε ιατρικά δεδομένα ανήλικου τέκνου, κλήθηκε να εξετάσει καταγγελία κατά υπευθύνου επεξεργασίας – ιατρού για μη ικανοποίηση του δικαιώματος πρόσβασης, το οποίο άσκησε ο πατέρας για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου του ασκώντας τη γονική μέριμνα.
Πρώτα απ’ όλα πρέπει να σημειώσουμε την κατοχύρωση του δικαιώματος πρόσβασης του υποκειμένου στα προσωπικά δεδομένα που το αφορούν µε κύριο σκοπό να βεβαιώνεται το υποκείμενο για την ακρίβεια και τον σύννομο χαρακτήρα της επεξεργασίας των δεδομένων του. Ως εκ τούτου, για την ικανοποίηση του δικαιώματος πρόσβασης δεν απαιτείται η επίκληση εννόμου συμφέροντος, αφού αυτό ενυπάρχει και αποτελεί βάση του δικαιώματος πρόσβασης του υποκειμένου να λάβει γνώση πληροφοριών που το αφορούν και οι οποίες έχουν καταχωρηθεί σε αρχείο που τηρεί ο υπεύθυνος επεξεργασίας, έτσι ώστε να πραγματώνεται η βασική αρχή του δικαίου για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, που συνίσταται στη διαφάνεια της επεξεργασίας ως προϋπόθεση κάθε περαιτέρω ελέγχου της νοµιµότητάς της εκ µέρους του υποκειμένου των δεδοµένων. Ομοίως, δεν απαιτείται η επίκληση των λόγων για τους οποίους το υποκείμενο των δεδομένων επιθυμεί την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης. Εξάλλου, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η ικανοποίηση του δικαιώματος πρόσβασης είναι καθολική, αφορά δηλαδή σε όλες τις πληροφορίες που αφορούν στο υποκείμενο των δεδομένων και επιπλέον, δεν προϋποθέτει όχι μόνο επίκληση των λόγων για τους οποίους το υποκείμενο των δεδομένων επιθυμεί την άσκηση του εν λόγω δικαιώματος, αλλά ούτε και διαμεσολάβηση. Επομένως ενόψει του ότι δεν απαιτείται επίκληση των λόγων για τους οποίους το υποκείµενο των δεδοµένων ασκεί το εν λόγω δικαίωµα, παρέπεται ότι για την ικανοποίηση του εν λόγω αιτήµατος δεν θα πρέπει η ικανοποίηση του δικαιώματος να εξαρτάται από την τυχόν προηγούµενη κρίση του υπεύθυνου επεξεργασίας ως προς το αν δικαιολογείται η άσκηση του δικαιώµατος αυτού ή όχι.
Ο ασκών τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου του (άρ. 128 και 1510 ΑΚ) έχει καταρχήν ως νόμιμος εκπρόσωπός του το δικαίωμα πρόσβασης του ανωτέρω άρθρου 15 στα στοιχεία που αναφέρονται στο ανήλικο τέκνο του, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από δικαστική απόφαση. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της υπό εξέταση περίπτωσης, ο καταγγέλλων ως ασκών τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου του από κοινού και εξίσου με τη μητέρα, έχει δικαίωμα πρόσβασης στα ιατρικά δεδομένα του τελευταίου, όπως προκύπτει από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1510 και 1513 ΑΚ, 14 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας και 15 του ΓΚΠΔ, χωρίς, μάλιστα, να απαιτείται περαιτέρω η συνδρομή στο πρόσωπό του συγκεκριμένου εννόμου συμφέροντος. Τούτο δε διότι ο καταγγέλλων ως ασκών τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου του ταυτίζεται με το υποκείμενο των συγκεκριμένων δεδομένων. Επομένως η καταγγελλόμενη ιατρός υποχρεούται να ικανοποιεί σχετικά δικαιώματα πρόσβασης που ασκούνται από τον πατέρα και ασκούντα τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου για το οποίο έχει γνωματεύσει, στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών που το αφορούν.
Εν προκειμένω, ο καταγγέλων άσκησε το δικαίωμα πρόσβασης για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου του ενώπιον της καταγγελλόμενης ιατρού – υπευθύνου επεξεργασίας, υπό την ιδιότητά του ως ασκούντος τη γονική μέριμνα, η οποία δεν του είχε αποστερηθεί. Ειδικότερα, ο καταγγέλλων ζήτησε από την ιατρό να αποκτήσει πρόσβαση σε ιατρικές πληροφορίες (εξετάσεις) του ιατρικού φακέλου του ανήλικου τέκνου του. Μάλιστα, ο καταγγέλλων προέβη στην άσκηση του επίμαχου δικαιώματος πρόσβασης κατά τρόπο σαφή μέσω γραπτού μηνύματος περιλαμβάνοντας πλήρη στοιχεία τόσο του ιδίου όσο και του τέκνου του ως ασθενούς της καταγγελλομένης. Από το εν λόγω μήνυμα, που προσκομίστηκε ενώπιον της Αρχής, προέκυψε, ωσαύτως κατά τρόπο αναντίρρητο και επαρκή, η καθ’ όλα νόμιμη άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης του καταγγέλλοντος. Εξάλλου, για την ικανοποίηση του δικαιώµατος πρόσβασης δεν απαιτείται η επίκληση εννόµου συµφέροντος, αφού θεωρείται δεδοµένο το έννοµο συµφέρον (έστω και ηθικό) του υποκειµένου να λάβει γνώση πληροφοριών, οι οποίες το αφορούν και οι οποίες έχουν καταχωρηθεί σε αρχείο που τηρεί ο υπεύθυνος επεξεργασίας, έτσι ώστε να πραγματώνεται η βασική αρχή του δικαίου για την προστασία των προσωπικών δεδοµένων, που συνίσταται στη διαφάνεια της επεξεργασίας ως προϋπόθεση κάθε περαιτέρω ελέγχου της νοµιµότητάς της εκ µέρους του υποκειµένου των δεδοµένων.
Έτσι, λοιπόν, επί τη βάσει των ανωτέρω, η Αρχή, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης περίπτωσης, διαπίστωσε ότι έλαβε χώρα παραβίαση των άρθρων 12 παρ. 1, 3, 4 και 15 ΓΚΠΔ παρ. 1 του ΓΚΠΔ και επέβαλε χρηματικό πρόστιμο ύψους 2.500 ευρώ. Επιπλέον, διαπιστώθηκε παραβίαση της κατ’ άρθρο 31 του ΓΚΠΔ υποχρέωσης της ιατρού, ως υπεύθυνης επεξεργασίας, όπως συνεργάζεται με την εποπτική αρχή, για την οποία επιβλήθηκε χρηματικό πρόστιμο ύψους 2.500 ευρώ.
*Της Σουζάνας Κλημεντίδη, Δικηγόρου
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι δικαιούμαι αν εργάζομαι με σύστημα πενθήμερης εργασίας και απασχολούμαι υπερωριακά; Γιάννης Καρούζος: Η υποχρέωση εχεμύθειας του εργαζόμενου και η σχετική ρήτρα Σουζάνα Κλημεντίδη: Το συμφέρον του τέκνου και τα δύσκολα ζητήματα της συνεπιμέλειας Γιάννης Καρούζος: Χρονιά μισθολογικών αυξήσεων το 2024 Μεταβολές στο πρόσωπο του εργοδότη και η θέση του εργαζόμενουΑκολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr