ΕΔΔΑ: Δικαιολογημένα τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν σε ανεμβολίαστους υγειονομικούς υπαλλήλους – Δεν παραβιάστηκε η ιδιωτική ζωή τους

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) εξέτασε την προσφυγή εργαζομένων στον τομέα της υγείας στον Άγιο Μαρίνο που αρνήθηκαν εμβολιαστούν κατά του COVID-19 και τέθηκαν σε διαθεσιμότητα.

ΕΔΔΑ για ανεμβολίαστους υγειονομικούς

Το νομοθετικό πλαίσιο του Αγίου Μαρίνου δεν καθόριζε τον εμβολιασμό ως υποχρεωτικό, ωστόσο επέβαλε περιοριστικά μέτρα σε ανεμβολίαστους εργαζόμενους του υγειονομικού τομέα για να μειωθεί η επαφή τους με ασθενείς της νόσου. Αυτοί, κατά περίπτωση, τέθηκαν είτε σε διαθεσιμότητα χωρίς αποδοχές είτε  ανέλαβαν  κοινωνική εργασία με αποζημίωση ανάλογη με τις ώρες εργασίας ή μετατέθηκαν σε άλλες θέσεις.

Το Ανώτατο Δικαστήριο του Αγίου Μαρίνου απεφάνθη ότι η νομοθεσία ήταν σύμφωνη με το Σύνταγμα  και την ΕΣΔΑ, επισημαίνοντας την ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας σε μια περίοδο πανδημίας. Υποστήριξε ότι τα περιοριστικά μέτρα ήταν αναγκαία και αναλογικά για την προστασία των πιο ευάλωτων ατόμων, όπως οι ασθενείς

Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι οι προσφεύγοντες είχαν δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής τους ζωής, αλλά τα μέτρα που επιβλήθηκαν δεν συνιστούσαν παραβίαση του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ. Το Δικαστήριο αναγνώρισε ότι η νομοθεσία αποσκοπούσε στην προστασία της δημόσιας υγείας και ότι οι αρχές του Αγίου Μαρίνου είχαν ευρύ περιθώριο εκτίμησης σε θέματα στα θέματα της υγείας.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 και ότι οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν ήταν δικαιολογημένοι και αναλογικοί προς τους σκοπούς που επιδιώκονταν.

Τα πραγματικά περιστατικά

Οι προσφεύγοντες είναι 19 υπήκοοι του Αγίου Μαρίνου, 6 Ιταλοί υπήκοοι και ένας Μολδαβός. Σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 85/2021 σχετικά με τον εμβολιασμό του υγειονομικού προσωπικού, οι εργαζόμενοι στον τομέα αυτό έλαβαν προσκλήσεις για ραντεβού προκειμένου να εμβολιαστούν κατά του Covid-19. Σύμφωνα με το νόμο και τις μεταγενέστερες τροποποιήσεις του (ν.107/2021), εάν το προσωπικό αρνιόταν τον εμβολιασμό, τότε οι αρχές έπρεπε να οργανώσουν την υπηρεσία έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επαφή με τους ασθενείς.

Οι δυνατότητες περιλάμβαναν τότε την επανατοποθέτηση σε άλλες υπηρεσίες της Ιδρύματος Κοινωνικής Ασφάλισης (SSI), ή σε άλλες κενές θέσεις δημόσιας υπηρεσίας, ή σε κοινωνική υπηρεσία με αντάλλαγμα επίδομα 600 ευρώ κατ’ ανώτατο όριο μηνιαίως. Ως ακραία εναλλακτική λύση, εάν οι άλλες επιλογές δεν ήταν βιώσιμες ή δεν γίνονταν αποδεκτές, θα μπορούσε να διαταχθεί η προσωρινή αναστολή της εργασίας τους.

Σε περίπτωση που το προσωπικό δεν μπορούσε να εμβολιαστεί λόγω προϋπάρχουσας κατάστασης υγείας, ο νόμος προέβλεπε χορήγηση άδειας με δικαίωμα λήψης του πλήρους μισθού τους. Οι προσφεύγοντες είναι μια ομάδα εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που αρνήθηκαν να εμβολιαστούν κατά του Covid-19. Κατά συνέπεια, επλήγησαν από ένα ή περισσότερα μέτρα, που αφορούσαν κυρίως την εργασία τους.

Αυτά περιλάμβαναν διαθεσιμότητα χωρίς αποδοχές -ανάληψη κοινωνικής εργασίας με αντάλλαγμα αποζημίωση ανάλογη με τις ώρες εργασίας- ή μετάθεση σε κενές θέσεις.

Τον Ιούλιο του 2021 ασκήθηκε προσφυγή με λαϊκή πρωτοβουλία ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου, υποστηρίζοντας ειδικότερα ότι τα άρθρα 2, 6 και 8 του νόμου αριθ. 107/2021 παραβιάζουν την αρχή της ισότητας και συνιστούν διάκριση. Υποστηρίχθηκε επίσης ότι το άρθρο 8 του νόμου αριθ. 107/2021 αποτελούσε καταχρηστική παρέμβαση της δημόσιας εξουσίας στην ιδιωτική σφαίρα. Το Συνταγματικό Δικαστήριο, με αναφορά στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (Vavřička κ.α. κατά Τσεχίας, αριθ. προσφ. 47621/13 και 5 άλλες) επιβεβαίωσε την συμβατότητα των εν λόγω διατάξεων με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

ΕΔΔΑ για ανεμβολίαστους υγειονομικούς: Η απόφαση

Άρθρο 8

Το Δικαστήριο έκρινε ότι ο εμβολιασμός στον Άγιο Μαρίνο δεν ήταν υποχρεωτικός και ότι τα μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή μετά την επιλογή των προσφευγόντων να μην εμβολιαστούν ήταν νόμιμα. Το Δικαστήριο επανέλαβε ότι ο ιός Covid-19 κατά τη διάρκεια της πανδημίας είχε σοβαρές συνέπειες για τα άτομα και τη δημόσια υγεία. Τα κράτη είχαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας την υποχρέωση να προστατεύουν την υγεία και την  ζωή των ατόμων που βρίσκονται εντός της δικαιοδοσίας τους. Οι περιορισμοί σε αυτή την περίπτωση επιδίωκαν τον νόμιμο στόχο της προστασίας της υγείας και των δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων. Το ερώτημα ήταν αν τα μέτρα ήταν «αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία» στο «εξαιρετικό και απρόβλεπτο πλαίσιο» που ίσχυε εκείνη τη στιγμή.

Το Δικαστήριο δεν σχολίασε κατά πόσον οι προσφεύγοντες, ως ανεμβολίαστοι υπάλληλοι, αποτελούσαν μεγαλύτερο κίνδυνο για τους άλλους από εκείνους που είχαν εμβολιαστεί. Ωστόσο, έκρινε ότι ήταν αδιαμφισβήτητο ότι τα ανεμβολίαστα άτομα ήταν και παρέμεναν πιο ευάλωτα στη λοίμωξη και ήταν σε θέση να μολυνθούν και να μεταδώσουν τον ιό.

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι ακόμα και αν η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στον περιορισμό της μετάδοσης ήταν αμφίβολη, δεν ήταν παράλογο να αρθούν  μέτρα σε σχέση με τα εμβολιασθέντα άτομα που κινδύνευαν λιγότερο. Μη εμβολιασθέντα άτομα, όπως είχε διαπιστωθεί εκείνη την εποχή, ήταν πιο ευάλωτα σε σοβαρές συνέπειες από τον ιό.

Το Δικαστήριο επισήμανε ότι τα μέτρα στα οποία υποβλήθηκαν οι προσφεύγοντες ήταν προσωρινά και αυτοί απέτυχαν να αποδείξουν πώς η αξιοπρέπεια ή η συναισθηματική τους ευημερία είχαν επηρεαστεί από τα μέτρα ή πως οι οικονομικές τους απώλειες είχαν επιδεινώσει την υλική ευημερία τους και των οικογενειών τους.

Το κράτος πρότεινε διάφορες επιλογές όσον αφορά τα μέτρα που εφαρμόζονταν σε κάθε προσφεύγοντα. Οι οικονομικές απώλειες δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντικές για πολλούς από τους ενδιαφερόμενους, και όπου οι απώλειες ήταν πολύ σημαντικές, οι προσφεύγοντες είχαν αρνηθεί την εθελοντική εργασία και απέτυχαν να δικαιολογήσουν την άρνηση αυτή. Οι οικονομικές απώλειες, επανέλαβε το Δικαστήριο, αποτελούσαν αναπόφευκτη συνέπεια της παγκόσμιας πανδημίας.

Ο νομοθέτης του Αγίου Μαρίνου δικαιολογημένα είχε θεσπίσει τα μέτρα που σχεδιάστηκαν με νόμιμο σκοπό την προστασία της ευημερίας των άλλων, συμπεριλαμβανομένων των προσφευγόντων. Τα μέτρα δε αυτά ήταν ανάλογα προς τους επιδιωκόμενους σκοπούς και δεν είχαν υπερβεί την ευρεία διακριτική ευχέρεια («περιθώριο εκτίμηση») σε θέματα υγειονομικής περίθαλψης που παρέχεται στα κράτη.

Το ΕΔΔΑ δεν διαπίστωσε παραβίαση του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής των προσφυγόντων  (άρθρο 8).

Άλλα άρθρα

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η εφαρμογή μέτρων σε μικρό αριθμό υγειονομικών υπαλλήλων δεν είχε υπερβεί τη διακριτική ευχέρεια («περιθώριο εκτίμησης») του κράτους σε θέματα υγειονομικής περίθαλψης. Θεώρησε ότι η διαφορά στη μεταχείριση των προσφευγόντων ήταν αντικειμενικά δικαιολογημένη, σημειώνοντας περαιτέρω ότι η χρήση μάσκας και η προληπτική απομάκρυνσή τους ως προσωρινά μέτρα κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας πανδημίας ήταν μέτρα περιορισμένης έντασης. Δεν ήταν παράλογο να ελαφρυνθούν τα μέτρα όσον αφορά τα εμβολιασμένα άτομα που κινδύνευαν λιγότερο, διατηρώντας τα παράλληλα για όσους, όπως οι προσφεύγοντες, κινδύνευαν και συνεπώς η ενέργεια αυτή δεν μπορούσε να θεωρηθεί διάκριση σε βάρος τους.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι εν λόγω καταγγελίες βάσει του άρθρου 14 και του άρθρου 1 του 12^ου Πρωτοκόλλου ήταν προδήλως αβάσιμες.

Πηγή: ΕΔΔΑ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr