Εφιάλτης στη διαδικασία αποϊδρυματοποίησης: Γυναίκα με διανοητική αναπηρία υποχρεώθηκε σε αναγκαστική εργασία και σεξουαλική κακοποίηση

Μια γυναίκα με διανοητική αναπηρία και στερήθηκε τη δικαιοπρακτική της ικανότητα το 2011.

Προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) καταγγέλλοντας ότι είχε εξαναγκαστεί να εργάζεται δωρεάν και ότι είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά, μετά την απομάκρυνσή της το 2013 από την κρατική φροντίδα για να ζήσει σε ένα αγρόκτημα (διαδικασία «αποϊδρυματοποίησης»).

Το έσκασε μετά από πέντε χρόνια και, με τη βοήθεια μιας ΜΚΟ, κατέθεσε μήνυση στην αστυνομία κατά του ζευγαριού που κατείχε τη αγρόκτημα, ωστόσο τα εγχώρια δικαστήρια της Μολδαβίας αθώωσαν το ζευγάρι.

Το ΕΔΔΑ σημείωσε ότι στη Δημοκρατία της Μολδαβίας έχουν θεσπιστεί νόμοι που απαγορεύουν την εμπορία ανθρώπων, τη δουλεία και την καταναγκαστική εργασία και ποινικοποιούν την σεξουαλική βία. Παρότι οι ποινικοί νόμοι ήταν επαρκείς, το νομικό και διοικητικό πλαίσιο σχετικά με την απομάκρυνση από την κρατική φροντίδα των ατόμων με διανοητική αναπηρία είχε ελλείψεις, ιδίως λόγω της έλλειψης υποστηρικτικών υπηρεσιών και παρακολούθησης.

Στην περίπτωση της προσφεύγουσας αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην λάβουν οι αρχές μέτρα για την προστασία της, ούτε να διερευνήσουν επαρκώς τους ισχυρισμούς της όσον αφορά την εργασιακή της εκμετάλλευση και τον βιασμό της.

Παράλληλα, το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι οι αρχές είχαν διακριτή στάση απέναντι στην προσφεύγουσα επειδή ήταν γυναίκα με διανοητική αναπηρία και  δεν έλαβαν υπόψη τους τα αλληλεπικαλυπτόμενα στοιχεία της ευαλωτότητάς της.

Μετά την εξέταση της προσφυγής το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ομόφωνα παραβιάσεις των άρθρων 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης), 4 (απαγόρευση αναγκαστικής εργασίας), 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής) και 14 (απαγόρευση διακρίσεων) και επιδίκασε στην προσφεύγουσα 35.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 8.587 ευρώ για έξοδα.

Εφιάλτης στη διαδικασία αποϊδρυματοποίησης: Το ιστορικό της υπόθεσης

Η προσφεύγουσα, I.C., είναι Μολδαβή υπήκοος η οποία γεννήθηκε το 1974 και ζει στη Σορόκα (Μολδαβία). Είναι άτομο με διανοητικές ανάγκες και στερήθηκε τη δικαιοπρακτική της ικανότητα το 2011. Η προσφεύγουσα εγκαταλείφθηκε κατά τη γέννησή της και δεν έχει γνωστούς συγγενείς. Ζούσε πάντα υπό κρατική φροντίδα έως ότου την πήρε ένα ζευγάρι για να ζήσει στο αγρόκτημά τους τον Ιανουάριο του 2013.

Στο πλαίσιο μιας πολιτικής «αποϊδρυματοποίησης» μακροχρόνιων ασθενών, το ζευγάρι είχε έρθει σε επαφή με το νευροψυχιατρικό ίδρυμα – όπου ζούσε τα τελευταία 24 χρόνια – εξηγώντας ότι θα ήταν η κατάλληλη «νύφη» (mireasă) για έναν από τους υπαλλήλους τους, τον G.B.

Αρχικά πήγε να μείνει με το ζευγάρι για «διακοπές». Το ζευγάρι στη συνέχεια έκανε τις απαραίτητες ρυθμίσεις, τηρώντας μια υποχρεωτική νομική διαδικασία, για να μεταφερθεί η προσφεύγουσα από το ίδρυμα και να τοποθετηθεί στην οικογένειά τους.

Τον Οκτώβριο του 2018, ωστόσο, η προσφεύγουσα έφυγε τρέχοντας από το αγρόκτημα και τηλεφώνησε σε τηλεφωνική γραμμή που διαχειρίζεται μια ΜΚΟ, τη Συμμαχία Οργανώσεων για τα Άτομα με Αναπηρία. Η ίδια κατήγγειλε ότι δεν πληρωνόταν για την εργασία της στο αγρόκτημα και ότι ο άνδρας του ζευγαριού, ο I.P., τη βίαζε και την κακοποιούσε σεξουαλικά.

Η ΜΚΟ επικοινώνησε αμέσως με την αστυνομία και η προσφεύγουσα υπέβαλε μήνυση, η οποία αρχικά επικεντρώθηκε στη σεξουαλική κακοποίηση. Ο δικηγόρος της προσφεύγουσας στη συνέχεια ζήτησε επίσης η αστυνομία να εξετάσει την καταγγελία για την εμπορία ανθρώπων. Ταυτόχρονα οι τοπικές αρχές συγκάλεσαν σύσκεψη και αποφάσισαν να τοποθετήσουν την προσφεύγουσα προσωρινά σε εναλλακτικό κατάλυμα.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας που ακολούθησε και της δίκης, η προσφεύγουσα έδωσε μια σειρά από καταθέσεις με λεπτομερείς περιγραφές των διαφόρων πράξεων σεξουαλικής επαφής με τον I.P. Είχε δηλώσει κάθε φορά ότι δεν επιθυμούσε να κάνει σεξ μαζί του και είχε ενδώσει μόνο επειδή την είχε πείσει με «ωραία λόγια» να το κάνει. Αναφέρθηκε επίσης στην απλήρωτη εργασία της στο αγρόκτημα, η οποία είχε συνδυαστεί με απειλές ότι θα την έδιωχναν αν διεκδικούσε πληρωμή. Είπε ότι είχε δραπετεύσει αρκετές φορές, αλλά επέστρεφε επειδή κρύωνε και πεινούσε και δεν είχε να πάει κάπου αλλού.

Πηγή: echrcaselaw.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr