Με τη σφραγίδα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου: Ορθώς διώκονται και τιμωρούνται πειθαρχικά οι δικηγόροι που συμμετέχουν σε “τηλεδίκες”

Η απαγόρευση της συμμετοχής δικηγόρων σε αποκαλούμενες “τηλεδίκες” – επ΄απειλή πειθαρχικών κυρώσεων- δεν συνιστά παραβίαση της “ελευθερίας της έκφρασης”, αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση σχετικά με την πειθαρχική ευθύνη δικηγόρων για τη συμμετοχή τους σε εκπομπές με αντικείμενο εκκρεμείς υποθέσεις .

Η απόφαση ελήφθη επί προσφυγής Έλληνα δικηγόρου που είχε τιμωρηθεί πειθαρχικά με προσωρινή παύση διότι πήρε μέρος σε τηλεοπτική εκπομπή το 2006 “εκπροσωπώντας τον πελάτη του ως πληρεξούσιος δικηγόρος σε υπόθεση που εκκρεμούσε ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων σχετικά με την επιμέλεια της κόρης του πελάτη του, η οποία είχε επίσης κατηγορήσει τον πατριό της για σεξουαλική παρενόχληση. Ο πατέρας του παιδιού φέρεται να την είχε απαγάγει. Στην εκπομπή συμμετείχαν επίσης η μητέρα του παιδιού, ο πατριός του και ένας ψυχίατρος, ενώ περιελάμβανε και βιντεοσκόπηση του παιδιού”.

freepik

Η απόφαση

Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η πειθαρχική καταδίκη του δικηγόρου (με ποινή προσωρινής παύσης 1 μηνός) για τη συμμετοχή του σε τηλεοπτική εκπομπή με θέμα υπόθεση εντολέως του, δεν παραβίασε το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης, που κατοχυρώνει το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ.

Κι αυτό γιατί:

• Ο Κώδικας Δεοντολογίας Δικηγόρων, θεσπισθείς με αποφάσεις του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, ο οποίος απαγορεύει στους δικηγόρους να αναπαράγουν στα μέσα ενημέρωσης εν εξελίξει ή εκκρεμείς δίκες, συνιστά «ουσιαστικό νόμο» που δικαιολογεί κατ’ αρχήν τον περιορισμό του δικαιώματος ελευθερίας της έκφρασης σύμφωνα με το άρθρο 10 ΕΣΔΑ.

• Η επιβολή της πειθαρχικής ποινής ήταν κατ’ αρχήν θεμιτή κατά την ΕΣΔΑ, καθώς είχε ως στόχο την προστασία της “υπόληψης ή των δικαιωμάτων των άλλων”, τη διατήρηση του “κύρους και της αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας” και τη διασφάλιση της ορθής απονομής της δικαιοσύνης.

• Η τηλεοπτική παρέμβαση του δικηγόρου δεν ήταν απαραίτητη για την υπεράσπιση του εντολέα του, καθώς είχε όλα τα ένδικα μέσα (στη διάθεσή του) για να το πράξει ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων.

• Το Δικαστήριο διευκρίνισε ότι δεν απαγορεύεται στους δικηγόρους να συμμετέχουν σε εκπομπές των μέσων ενημέρωσης που παρουσιάζουν νομικά θέματα γενικού ενδιαφέροντος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, τα θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της εκπομπής, περιείχαν ορισμένες πολύ προσωπικές πληροφορίες που δεν είχαν αποκαλυφθεί προηγουμένως και αφορούσαν ιδιώτες και όχι δημόσια πρόσωπα. Επομένως, δεν αποτελούσαν μέρος μιας συζήτησης δημοσίου ενδιαφέροντος.

• Τέλος, το Δικαστήριο, στο πλαίσιο ελέγχου της αναλογικότητας της ποινής, αφού έλαβε υπόψη τα κριτήρια της ιδιότητας του προσφεύγοντος και του ρόλου που διαδραμάτισαν οι δηλώσεις του στο έργο της υπεράσπισης του πελάτη του, του βαθμού συμβολής σε μια συζήτηση δημοσίου ενδιαφέροντος, της φύσης των επίμαχων παρατηρήσεων, των ειδικών περιστάσεων της υπόθεσης και της φύσης της επιβληθείσας κύρωσης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πειθαρχική ποινή προσωρινής παύσης ενός μηνός, ήταν “ανάλογη προς τον επιδιωκόμενο νόμιμο σκοπό” και “αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία”.

freepik

Το σκεπτικό

Σύμφωνα με το https://www.echrcaselaw.com που δημοσιεύει το σκεπτικό, το δικαστήριο έκρινε μεταξύ άλλων πως “όσον αφορά τις παρατηρήσεις του προσφεύγοντος στην εκπομπή, από τον φάκελο προκύπτει ότι ο ίδιος κάλεσε επανειλημμένα το δημοσιογράφο και τους συμμετέχοντες να απέχουν από την κατονομασία των δικαστών που εμπλέκονται στην υπόθεση και να επιδείξουν σεβασμό στις εγχώριες αποφάσεις που υπόκειντο σε έφεση, μη σχολιάζοντάς αυτές. Ωστόσο, συμμετείχε σε μια συζήτηση η οποία, όπως παραδέχθηκε κατά τη διάρκεια της εκπομπής, παρεκτράπηκε. Συγκεκριμένα, σχολίασε την υπόθεση της επιμέλειας και τα εμπόδια που έβλεπε ότι δεν επέτρεπανστη μητέρα να αναλάβει την επιμέλεια του ανήλικου τέκνου και επέκρινε, με αναφορά στο συμφέρον του παιδιού, τη συμπεριφορά της μητέρας κατά τη διάρκεια της δικαστικής διαμάχης και τις προσπάθειές της να ανακτήσει την επιμέλεια. Οι δηλώσεις αυτές που έγιναν εκτός της αίθουσας του δικαστηρίου δεν αποτελούσαν μέρος μιας συζήτησης δημοσίου ενδιαφέροντος. Ο προσφεύγων δεν περιορίστηκε σε σχετικά γενικά νομικά ζητήματα επιμέλειας παιδιών μεταξύ διαζευγμένων γονέων, αλλά σχολίασε ιδιωτικές πτυχές μιας ευαίσθητης υπόθεσης….Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εθνικές αποφάσεις εξέτασαν διεξοδικά την υπόθεση του προσφεύγοντος, στάθμισαν τα διάφορα εμπλεκόμενα συμφέροντα και έλαβαν υπόψη τις απαιτήσεις του άρθρου 10 § 2 της Σύμβασης, και ότι η αιτιολογία στην οποία βασίστηκε η πειθαρχική κύρωση ήταν «σχετική» και «επαρκής» για να δικαιολογήσει την καταγγελλόμενη παρέμβαση. Το Δικαστήριο σημείωσε ότι δεν απαγορεύτηκε στους δικηγόρους να συμμετέχουν σε εκπομπές των ΜΜΕ που παρουσιάζουν νομικά θέματα γενικού ενδιαφέροντος- και το μέτρο που επιβλήθηκε δεν φαίνεται να επιβλήθηκε με αόριστες διατυπώσεις, αλλά μάλλον λόγω της ενεργής συμμετοχής του προσφεύγοντος σε μια εκπομπή που υποτίθεται ότι είναι το κατάλληλο φόρουμ για την εκδίκαση μιας υπόθεσης που εκκρεμεί ενώπιον των δικαστηρίων. Η αντίδραση των αρμόδιων αρχών δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί δυσανάλογη σε σχέση με τον στόχο της προστασίας της «υπόληψης ή των δικαιωμάτων των άλλων», της διατήρησης του «κύρους και της αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας» και της διασφάλισης της ορθής απονομής της δικαιοσύνης (βλ.mutatismutandisCasadoCoca, ό.π., § 56)”.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr