Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων : Προτάσεις για την προστασία των κρατουμένων στις φυλακές από την πανδημία

Ένα ισχυρό πλαίσιο αποσυμφόρησης των φυλακών για τους καταδικασθέντες αλλά και τους προσωρινά κρατούμενους, προτείνει η Ενωση Ελληνων Ποινικολόγων. Αναφέρουν:

«..Η Πολιτεία έχει λάβει σειρά αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία όσων ευρίσκονται στην επικράτεια από τον  κορωνοϊό. Την προστασία αυτή δικαιούνται και όσοι κρατούνται στις φυλακές. Για την μείωση των αυξημένων κινδύνων που απειλούν τους κρατουμένους, ενδείκνυται η λήψη έκτακτων μέτρων, όπως τα ακόλουθα:

–        Υφ’ όρον απόλυση όσων εκτίουν ποινές φυλάκισης ανεξαρτήτως του τμήματος της ποινής που έχουν ήδη εκτίσει.

–        Αναστολή εκτέλεσης των ποινών κάθειρξης έως δέκα έτη που έχουν επιβληθεί με αποφάσεις πρωτοβαθμίων δικαστηρίων, με εξαίρεση ορισμένων κατηγοριών εγκλημάτων (π.χ. εγκλήματα βίας, εγκλήματα κατ’ ανηλίκων), με υποχρέωση των κατηγορουμένων να εμφανίζονται στο ΑΤ της κατοικίας τους δύο φορές τον μήνα.

–        Αναστολή εκτέλεσης των ποινών κάθειρξης ανεξαρτήτως ύψους που έχουν επιβληθεί με αποφάσεις πρωτοβαθμίων δικαστηρίων σε κατηγορουμένους που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας τους και αντικατάστασή τους με την κατ’ οίκον έκτιση της ποινής, με εξαίρεση ορισμένων κατηγοριών εγκλημάτων (π.χ. εγκλήματα βίας, εγκλήματα κατ’ ανηλίκων).

–        Άμεση εξέταση των αιτήσεων προσωρινώς κρατουμένων για την αντικατάσταση της κράτησής τους και διατήρηση της κράτησης μόνον όπου αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο.

–        Παράταση του εξαμήνου ή δωδεκαμήνου της προσωρινής κράτησης μόνον όπου αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο.

Τα προτεινόμενα μέτρα θα αποσυμφορήσουν τις φυλακές και θα προστατεύσουν από την πανδημία αυτούς που θα αποφυλακιστούν αλλά και όσους παραμείνουν στα σωφρονιστικά καταστήματα, χωρίς να εκθέσουν σε σοβαρό κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών και την δημόσια τάξη.

Σημειωτέον ότι ανάλογα μέτρα έχουν ήδη ληφθεί ή προγραμματιστεί σε πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Μ. Βρετανία και οι ΗΠΑ.

Αθήνα, 26 Μαρτίου 2020

ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ηλίας Αναγνωστόπουλος             Ιωάννης Ηρειώτης           Αριστομένης Τζαννετής

Πρόεδρος                                         Αντιπρόεδρος                    Γενικός Γραμματέας»

Απεγνωσμένες μητέρες

Μητέρες ανηλίκων και μετεφήβων υποδίκων των φυλακών νέων Αυλώνα απέστειλαν επιστολή στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας (την κοινοποιούν και στον υπουργό Δικαιοσύνης Κωνσταντίνο Τσιάρα), αφού αναφέρονται στον ασφυκτικό αριθμό των κρατουμένων στο εν λόγω σωφρονιστικό κατάστημα (κρατούνται 283, ενώ οι θέσεις είναι  217) και στην πρόσφατη μεταφορά παράνομων μεταναστών από τον Έβρο, εκπέμπουν  «sos» για τα παιδιά τους και τους υπόλοιπους κρατουμένους της φυλακής.

Πολύ περισσότερο μάλιστα, όταν τα παιδιά τους υπάγονται στις ευπαθείς ομάδες, καθώς είναι τοξικοεξαρτημένα άτομα ή πάσχουν από άλλες παθήσεις, όπως είναι άσθμα, επιληψία  κ.λπ.

Συγκριμένα, με  την επιστολή τους ζητούν ως προς  τους υποδίκους ανηλίκους-μετέφηβους, την μέριμνά της Πολιτείας για «να  υπάρξει νομοθετική διάταξη που θα καθορίσει εφάπαξ προϋποθέσεις απόλυσης με όρο, ώστε να τεθούν στο οικογενειακό τους ή άλλο συμβουλευτικό περιβάλλον εκτός της φυλακής, όπου και θα επιτηρούνται αρμοδίως».

Το πλήρες κείμενο της επιστολής έχει ως εξής:

«Είμαστε όλες οι υπογράφουσες μητέρες ανηλίκων και μετέφηβων τέκνων, που κρατούνται στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα και είναι υπόδικοι, για διάφορα παραπτώματα.

Η αγωνία μας ως γονέων είχε ήδη φθάσει στα όριά της προ πολλού, δεδομένου ότι παρά τις πραγματικά φιλότιμες και κοπιώδεις προσπάθειες του σωφρονιστικού και επιστημονικού προσωπικού, η δομή στην οποία κρατούνται ανήλικοι  και μετέφηβοι νέοι μακράν απέχει από κάθε σύγχρονο ευρωπαϊκό πρότυπο που όφειλε να  τηρεί κάθε κράτος που σέβεται τον εαυτό του.

Και σα να μην έφθανε αυτό, η έλλειψη χώρου επιτείνει τα προβλήματα και τα περιστατικά ανεξέλεγκτης βίας και μας γεμίζει με απόλυτο τρόμο για την τύχη των παιδιών μας.

Πριν λίγες μέρες μάλιστα, σωφρονιστικοί υπάλληλοι δέχθηκαν ανηλεή βία από εκτός ελέγχου κρατούμενο, ενώ πρόσφατα είναι και τα βαριά περιστατικά συμπλοκών και τραυματισμών μεταξύ ανηλίκων-μετέφηβων κρατουμένων.

Όμως κύριε Υπουργέ, η απόλυτη κορύφωση της αγωνίας μας έγινε με το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού, αφού τα τέκνα μας που είναι τοξικοεξαρτημένα, πάσχουν και από άλλες παθήσεις, όπως λ.χ. άσθμα, επιληψία  κ.λπ.

Η ενσκύψασα πανδημία απασχολεί λοιπόν τις τελευταίες μέρες τα σωφρονιστικά συστήματα στην Ευρώπη και αλλού, κυρίως διότι τα περισσότερα φαίνεται ότι είναι ανέτοιμα να αντιμετωπίσουν τη νόσο.

Ο υπερπληθυσμός που επικρατεί είναι ο κύριος παράγοντας εξάπλωσης του ιού.

Μάλιστα στις φυλακές του Αυλώνα κρατούνται 283 παιδιά, ενώ οι θέσεις είναι μόνο 217 οι οποίες έχουν μειωθεί στο ήμισυ λόγω ανακατασκευής πτέρυγας της φυλακής.

Επίσης να σημειωθεί ότι έγινε προσφάτως στη φυλακή μεταφορά μεταναστών από τον Εβρο, οι οποίοι δεν δικαιούνται ασύλου, με αποτέλεσμα να αυξηθεί και άλλο ο αριθμός των κρατούμενων  και αυτό ακόμα επιτείνει την Αγωνία μας! Αυτό συνεπάγεται την απόλυτη έκθεσή των παιδιών  μας στον κίνδυνο να  νοσήσουν.

Ήδη σε πολλές χώρες του κόσμου υπάρχουν αποφυλακίσεις για να προλάβουν την διάδοση του ιού.

Μέχρι σήμερα όμως το Υπουργείο σας δεν  έχει αναλάβει μια τέτοια πρωτοβουλία, που θα συνέβαλε στον αποσυνωστισμό και στην πρόληψη από την ασθένεια απίθανου αριθμού κρατουμένων.

Παρέλκει κύριε Υπουργέ να σας θυμίσουμε –καθότι το γνωρίζετε- τις δεκάδες καταδίκες της χώρας μας από το ΕΔΔΑ για τις συνθήκες κράτησης και την δραματικά  ανεπαρκή  ιατρική υποστήριξη των κρατουμένων.

Παρέλκει επίσης να σας θυμίσουμε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας,  αναφέρεται ρητά στην υποχρέωση του κράτους να προστατεύει το δικαίωμα υγείας των κρατουμένων σύμφωνα με την αρχή της ισότητας, δηλαδή ώστε να μην υστερούν στο παραμικρό οι συνθήκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης εντός των φυλακών με αυτές που ισχύουν για τους λοιπούς εκτός των φυλακών πολίτες.

Τίποτε από αυτά δεν τηρείται στις ελληνικές φυλακές, μη εξαιρουμένης της φυλακής του Αυλώνα.

Ζητάμε λοιπόν από εσάς,

να ενσκύψετε στο τεράστιο αυτό πρόβλημα που συγκλονίζει τη χώρα μας και απειλεί ευάλωτες κατηγορίες συνανθρώπων μας και να μεριμνήσετε για την άμεση προληπτική παρέμβασή σας και στις φυλακές ανηλίκων.

Το μοντέλο που ήδη εφαρμόζουν άλλα κράτη με την απαλλαγή των κρατουμένων από την έκτιση υπολοίπων και την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης με κατ’ οίκον έκτιση ή και απόλυση με άλλους όρους, μπορεί να αποτελέσει οδηγό και για τη χώρα μας.

Ειδικά για τους υποδίκους ανηλίκους-μετέφηβους ζητάμε τώρα τη μέριμνά σας για να  υπάρξει νομοθετική διάταξη που θα καθορίσει εφάπαξ προϋποθέσεις απόλυσης με όρο, ώστε να τεθούν στο οικογενειακό τους ή άλλο συμβουλευτικό περιβάλλον εκτός της φυλακής, όπου και θα επιτηρούνται αρμοδίως.

Αυτές τις στιγμές της μεγάλης δοκιμασίας όλων των πολιτών της  χώρας, λάβετε βαθιά υπόψη σας ότι οι ανήλικοιμετέφηβοι κρατούμενοι, που προστατεύονται από πλείστες διεθνείς συμβάσεις και διατάξεις εσωτερικού δικαίου, δεν πρέπει να αφεθούν έρμαια στις αβελτηρίες του σωφρονιστικού συστήματος και των υγειονομικών και λοιπών κινδύνων ζωής που συνεπάγεται η κράτησή τους.

Η ατυχία ή κακιά στιγμή η ανωριμότητα η χρήση ουσιών που τους έφερε εκεί, δεν είναι λόγος για να εξαντλήσει το κράτος την τιμωρητικότητά του.

Πολύ περισσότερο, αν λάβουμε υπόψη ότι το πλαίσιο ποινών για ανηλίκους μετέφηβους δεν είναι το ίδιο με αυτό των ενηλίκων, τότε είναι σαφές ότι η πολιτεία δεν επιτρέπεται να αγνοεί  την αγωνία και την υγεία των οικογενειών και των τέκνων τους που βρίσκονται στα ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.

Διότι η έκθεση σε κίνδυνο ανήλικων-μετέφηβων παιδιών μέσα σε ένα αντικειμενικά ανήμπορο σωφρονιστικό σύστημα, μπορεί να αποτελεί μεγαλύτερο κακό, από αυτό που έκαναν τα παιδιά μας.

Κύριε Υπουργέ υπερασπιστείτε το δικαίωμα στη ζωή των ανηλίκων –μετέφηβων κρατουμένων, γιατί αυτό είναι το απόλυτο έννομο αγαθό».