Πολυνομοσχέδιο υπουργείου Δικαιοσύνης: Τα δικαιώματα του ανήλικου παραβάτη διατυπωμένα στη γλώσσα του ακόμα και σε γραφή Μπράιγ

Με γνώμονα το υπέρτατο συμφέρον των ανήλικων παραβατών, το υπουργείο Δικαιοσύνης, κατάρτισε νομοσχέδιο εναρμονισμένο στις ευρωπαϊκές οδηγίες. Ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα του ανήλικου παραβάτη, όπως αυτά της υπεράσπισης του και της κράτησης του αλλά και στα εγκλήματα που διαπράττονται σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η διασυνοριακή απάτη, αλλά και στα θέματα τρομοκρατίας, τέθηκε από την Τετάρτη σε δημόσια διαβούλευση το πολυνομοσχέδιο που υπογράφεται από τον υπουργό Κώστα Τσιάρα, για την ενσωμάτωση Ευρωπαϊκών Οδηγιών και την κύρωση του Μνημονίου Συνεργασίας με το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Κυπριακής Δημοκρατίας της 7ης Ιουνίου 2018. Στο υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο, περιλαμβάνεται επίσης κεφάλαιο στο οποίο έχουν συμπεριληφθεί πρόσθετες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ενώ παράλληλα τροποποιείται ο Ν. 3663/2008, προκειμένου να εναρμονιστεί η χώρα μας με τον σχετικό Κανονισμό της ΕΕ για τον ορισμό εκπροσώπων της χώρας μας στην Eurojust.

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, οι προς ενσωμάτωση Ευρωπαϊκές Οδηγίες αφορούν μεταξύ άλλων:

 Την εξασφάλιση πρόσθετων και αυξημένων δικονομικών εγγυήσεων για τους ανηλίκους, οι οποίοι είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών ή υπόκεινται σε διαδικασία ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Προβλέπεται η ατομική αξιολόγηση των ανηλίκων από την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής και η σύνταξη έκθεσης αναφορικά με την προσωπικότητα, το οικονομικό, κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον καθώς και τη σωματική και διανοητική κατάσταση του ανηλίκου.

 Την εξομοίωση της ποινικής προστασίας της περιουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την προστασία της περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου. Τυποποιούνται ως ποινικά αδικήματα η διασυνοριακή απάτη σχετικά με τον Φ.Π.Α. και οι πράξεις υποβολής ανακριβών ή ελλιπών δηλώσεων ή παρασιώπησης πληροφοριών, παράνομης λήψης και παρακράτησης επιχορηγήσεων και παροχών, που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση εσόδων του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 Την τυποποίηση ως ποινικών αδικημάτων της οργάνωσης ή με οποιοδήποτε τρόπο διευκόλυνσης ταξιδιών με σκοπό την τρομοκρατία, καθώς και της κλοπής, εκβίασης και πλαστογραφίας που σχετίζονται με τρομοκρατική δραστηριότητα. Προβλέπονται, επίσης, ειδικές διατάξεις για τη διεθνή συνεργασία και την πρόσβαση, συγκέντρωση και διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με την τρομοκρατία, ενώ λαμβάνεται ειδική πρόνοια για τα θύματα της τρομοκρατίας, καθώς προβλέπεται η παροχή κατάλληλης ιατρικής περίθαλψης σε αυτά αμέσως μετά την τρομοκρατική επίθεση και για όσο διάστημα είναι απαραίτητο.

 Τη συστηματοποίηση του θεσμικού πλαισίου της δικαστικής αρωγής για υπόπτους και κατηγορουμένους ποινικών υποθέσεων και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Ειδικότερα, προβλέπονται με σαφήνεια οι προϋποθέσεις διορισμού δικηγόρου ή συνηγόρου νομικής βοήθειας σε υποθέσεις αστικού, εμπορικού και ποινικού χαρακτήρα και καθορίζονται τα κριτήρια παροχής νομικής βοήθειας στους δικαιούχους.

Ανήλικοι παραβάτες

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, ο ανήλικος ενημερώνεται άμεσα προφορικώς ή γραπτώς σχετικά με τα δικαιώματά του και σχετικά με τις γενικές πτυχές της διεξαγωγής της διαδικασίας, ενώ ο ίδιος πιστοποιεί γραπτώς ότι έλαβε γνώση των δικαιωμάτων του. Ειδικότερα, από τη στιγμή που ο ανήλικος ενημερωθεί από τις αρμόδιες αρχές ότι είναι ύποπτος ή κατηγορούμενος, ενημερώνεται αμέσως για: το δικαίωμα ενημέρωσης του κηδεμόνα του, ή όποιου ασκεί την γονική μέριμνα. Όταν ο ανήλικος δεν έχει ορίσει άλλον κατάλληλο ενήλικο ή όταν ο ενήλικος που έχει οριστεί από τον ανήλικο, δεν γίνεται αποδεκτός από την αρμόδια αρχή, η τελευταία, λαμβάνοντας υπόψη το υπέρτατο συμφέρον του ανηλίκου, ορίζει και παρέχει την ενημέρωση σε άλλο πρόσωπο. Το εν λόγω πρόσωπο μπορεί να είναι εκπρόσωπος αρχής ή φορέα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που αναλαμβάνει την επιμέλεια ή εν γένει την προάσπιση δικαιωμάτων των ανηλίκων.

Δικαίωμα ενημέρωσης σε κατανοητή και Braille

Στο ίδιο πλαίσιο, ενημερώνονται για τα ακόλουθα δικαιώματα τους: συνδρομής δικηγόρου, προστασίας της ιδιωτικής του ζωής, συνοδείας του από τον ασκούντα τη γονική του μέριμνα ή από άλλον ενήλικο, σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας, προσφυγής ενώπιον των αρμόδιων δικαστικών οργάνων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΠΔ, σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων του, ατομικής αξιολόγησης, ιατρικής εξέτασης, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος ιατρικής περίθαλψης. Εξάλλου ενημερώνεται για το δικαίωμα περιορισμού της στέρησης της ελευθερίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε περιοδικής επανεξέτασης της κράτησής του και τυχόν αντικατάστασής της με άλλα αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα, με την έκδοση της απόφασης, ο ανήλικος ενημερώνεται αμέσως για το δικαίωμα άσκησης ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων. Πάντως σε κάθε περίπτωση στέρησης της προσωπικής του ελευθερίας, ο ανήλικος ενημερώνεται αμέσως για το δικαίωμα ειδικής μεταχείρισης κατά τη διάρκεια της στέρησης της ελευθερίας. Οι αρμόδιες αρχές είναι υποχρεωμένες να παρέχουν τις παραπάνω πληροφορίες στον ανήλικο, γραπτώς, προφορικώς ή εγγράφως, χρησιμοποιείται γλώσσα απλή και κατανοητή στην επικοινωνία με τον ανήλικο. Γι’ αυτό το σκοπό λαμβάνονται υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ανηλίκου, ιδίως η ηλικία, η ωριμότητα, οι πνευματικές και διανοητικές ικανότητες, το μορφωτικό επίπεδο, η γλωσσική επάρκεια, τυχόν προβλήματα ακοής ή όρασης, καθώς και η έντονη συναισθηματική φόρτιση αυτού, τα οποία ενδεχομένως επηρεάζουν την ικανότητά του να κατανοεί ή να γίνεται κατανοητός. Διατίθεται δε, οδηγός δικαιωμάτων του παρόντος μέρους, διατυπωμένος στις πιο συχνά καθομιλούμενες γλώσσες, καθώς και στη γραφή Mπράιγ (Braille).

Η κράτηση από 15 έως 21 ετών

Με υπέρτατο γνώμονα το συμφέρον του ανήλικου παραβάτη, στις διατάξεις για τους ανήλικους ειδική μνεία έχει και για τις συνθήκες και τον τρόπο και τόπο κράτησης. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει ότι νεαροί κρατούμενοι, (αγόρια και κορίτσια), οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος και δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους και στους οποίους έχει επιβληθεί προσωρινή κράτηση ή ποινικός σωφρονισμός, κρατούνται στα ειδικά καταστήματα κράτησης νέων, στα οποία εφαρμόζονται εξειδικευμένα προγράμματα μορφωτικού και επαγγελματικού χαρακτήρα.

Ανήλικοι δράστες που έχουν συλληφθεί επ’ αυτοφώρω ή έχει εκτελεσθεί σε βάρος τους ένταλμα σύλληψης ή βιαίας προσαγωγής, κρατούνται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους των αστυνομικών τμημάτων, εκτός εάν κρίνεται ότι αυτό δεν εξυπηρετεί το υπέρτατο συμφέρον του ανηλίκου ή εάν, σε εξαιρετικές περιστάσεις, αυτό δεν είναι πρακτικά δυνατό, υπό την προϋπόθεση ότι οι ανήλικοι κρατούνται μαζί με ενηλίκους με τρόπο συμβατό με το υπέρτατο συμφέρον τους.

Οι νεαροί κρατούμενοι επιτρέπεται να παραμένουν στα ειδικά γι’ αυτούς καταστήματα ή τμήματα, μέχρι τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας τους, εάν αυτό κρίνεται αναγκαίο από την Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών (Κ.Ε.Μ.), μετά από πρόταση του Συμβουλίου Φυλακής, προς ολοκλήρωση των μορφωτικών ή επαγγελματικών προγραμμάτων, τα οποία παρακολουθούν, εφόσον οι ίδιοι δείχνουν ενδιαφέρον και η παραμονή τους στο κατάστημα δεν προκαλεί προβλήματα στην κοινή διαβίωση και την ομαλή λειτουργία του καταστήματος.

Διασυνοριακή απάτη ΦΠΑ

Στο κεφάλαιο της διασυνοριακής απάτης η οποία επιφέρει απώλεια ΦΠΑ θα τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 ετών και χρηματική ποινή από 1000 ευρώ και άνω. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο «όποιος κατά την εκτέλεση οργανωμένου σχεδίου που περιλαμβάνει πράξεις τελούμενες στην επικράτεια δύο τουλάχιστον κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιφέρει απώλεια πόρων ΦΠΑ που υπερβαίνει συνολικά τα δέκα εκατομμύρια (10.000.000) ευρώ (α) χρησιμοποιώντας ή υποβάλλοντας ψευδείς, ανακριβείς ή ελλιπείς δηλώσεις ΦΠΑ ή αποσιωπώντας πληροφορίες συνδεόμενες με τον ΦΠΑ κατά παράβαση ειδικής υποχρέωσης ανακοίνωσής τους ή (β) υποβάλλοντας δηλώσεις με σκοπό τη δόλια συγκάλυψη της μη απόδοσης ΦΠΑ ή την παράνομη θεμελίωση δικαιώματος επιστροφής ΦΠΑ, τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών και χρηματική ποινή χιλίων (1000) ημερησίων μονάδων».

Τρομοκρατία

Για την συγκέντρωση και διαβίβαση πληροφοριών, σχετικών με τρομοκρατικά εγκλήματα, που θίγουν ή ενδέχεται να θίξουν δύο ή περισσότερα κράτη – μέλη στη Europol και Eurojust, το νομοσχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων:

Αν οι πληροφορίες αφορούν ποινικές έρευνες επί τρομοκρατικών εγκλημάτων, τα οποία θίγουν ή μπορούν να θίξουν δύο ή περισσότερα κράτη – μέλη, η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας (Δ.Α.Ε.Ε.Β.) του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, διαβιβάζει στη Europol, προς εξέταση, όσες εκ των πληροφοριών αυτών αφορούν: Δεδομένα, τα οποία επιτρέπουν τον προσδιορισμό του φυσικού ή νομικού προσώπου, της ομάδας ή της οντότητας, πράξεις, που αποτελούν το αντικείμενο έρευνας και τις ειδικές περιστάσεις, υπό τις οποίες αυτές διαπράχθηκαν, το συγκεκριμένο ποινικό αδίκημα, σχέσεις με άλλες συναφείς υποθέσεις, τη χρήση τεχνολογιών επικοινωνίας, και την απειλή, την οποία αντιπροσωπεύει η ενδεχόμενη κατοχή όπλων μαζικής καταστροφής.

Όταν όμως οι πληροφορίες αφορούν ποινικές έρευνες, διώξεις ή καταδίκες για εγκλήματα τρομοκρατίας, τα οποία θίγουν ή μπορούν να θίξουν δύο ή περισσότερα κράτη – μέλη, ο αρμόδιος εισαγγελέας, διαβιβάζει στη Eurojust, προς εκτέλεση των καθηκόντων της, όσες εκ των πληροφοριών αυτών αφορούν, δεδομένα, τα οποία επιτρέπουν τον προσδιορισμό του φυσικού ή νομικού προσώπου, της ομάδας ή οντότητας, που αποτελεί αντικείμενο ποινικής έρευνας ή δίωξης, το συγκεκριμένο ποινικό αδίκημα και τις ειδικές περιστάσεις, υπό τις οποίες αυτό διαπράχθηκε, πληροφορίες, σχετικά με τελικές καταδίκες, για εγκλήματα τρομοκρατίας και τις ειδικές περιστάσεις, υπό τις οποίες αυτά διαπράχθηκαν, αλλά και σχέσεις με άλλες συναφείς υποθέσεις, καθώς και τις αιτήσεις αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, κ.α. συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών παραγγελιών, από ή προς άλλο κράτος – μέλος, καθώς και τις απαντήσεις τους.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr